AI ดาบสองคม! “นฤมล”ชี้เสริมความรู้ได้ แต่เสี่ยงบั่นทอนจิตใจเด็ก

วันที่ 4 ก.ย. 2568 ศ.ดร.นฤมล ภิญโญสินวัฒน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานเปิดงานสัมมนา “การขับเคลื่อนมาตรฐานการศึกษาของชาติ: AI for Education ปั้นคนไทยสู่อนาคต 5.0”ซึ่งจัดขึ้นโดยสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา ณ โรงแรมปริ๊นซ์พาเลซ กรุงเทพฯ โดยมีหน่วยงานด้านการศึกษาทั้งภาครัฐและเอกชนเข้าร่วม

ศ.ดร.นฤมล กล่าวเปิดงานว่า บทบาทของปัญญาประดิษฐ์ (AI) เข้ามามีส่วนสำคัญต่อการพัฒนาการศึกษาไทย ตั้งแต่ปี 2561 และมีการต่อยอดอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน การจัดสัมมนาครั้งนี้ถือเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญในการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้และประสบการณ์ เพื่อปรับมาตรฐานการศึกษาไทยให้สอดคล้องกับยุคดิจิทัล ทั้งนี้ ในการประชุมคณะกรรมการสภาการศึกษาแห่งชาติเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา ได้มีการเห็นชอบในหลักการทิศทางการพัฒนาทุนมนุษย์ (Human Capital) ของประเทศ 

“สิ่งสำคัญต่อจากนี้ คือ การผลักดันให้เกิดเป็นรูปธรรม ไม่ใช่เพียงนโยบายเชิงนามธรรม ในประเด็นจริยธรรมก็ยังเป็นข้อกังวล เช่น การนำผลงานวิจัย หรือ รายงานที่สร้างด้วย AI มาอ้างว่าเป็นผลงานของตนเอง โดยไม่ระบุที่มา ซึ่งจำเป็นต้องมีมาตรการควบคุมเพื่อให้การใช้ AI ในการศึกษามีความถูกต้อง เหมาะสม และสร้างคุณค่าที่แท้จริงต่อสังคมไทย” 

รมว.ศึกษาธิการ กล่าวต่อว่า ปัจจุบันบุตรหลานของเราเติบโตมาในยุคที่ AI มีบทบาทสูง เด็ก ๆ มักไม่ถามพ่อแม่ หรือ ครูเหมือนในอดีต แต่เลือกใช้แอปพลิเคชัน และเครื่องมือ AI อย่าง ChatGPT ในการค้นหาคำตอบแทน ซึ่งแม้จะมีข้อดีที่ช่วยให้เด็กเข้าถึงข้อมูลได้รวดเร็วและหลากหลาย 

แต่สิ่งที่น่าเป็นห่วงคือ เด็กไม่ได้ถามแค่เรื่องวิชาการ แต่ยังถามเรื่องเกี่ยวกับจิตใจ หรือ ปัญหาส่วนตัวด้วย ซึ่งในต่างประเทศเริ่มมีกรณีผู้ปกครองยื่นฟ้องบริษัทผู้พัฒนา AI หลังจากลูกหลานได้รับคำแนะนำจาก AI และนำไปสู่การตัดสินใจยุติชีวิตตนเอง

“แม้ AI จะเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยเสริมสร้างความรู้ความสามารถให้กับผู้เรียน แต่ก็มีความเสี่ยงที่จะส่งผลกระทบต่อความมั่นคงทางจิตใจและอารมณ์ในอนาคต หากขาดการดูแลที่เหมาะสม และอาจนำไปสู่ผลลัพธ์ที่น่าเสียใจ จึงขอฝากให้สภาการศึกษาช่วยกันดูแลอย่างใกล้ชิด ทำหน้าที่เป็นหูเป็นตา และพิจารณานำประเด็นดังกล่าวบรรจุในแผนการศึกษา เพื่อให้สังคมไทยมีเครื่องมือและแนวทางป้องกันตั้งแต่เนิ่น ๆ ไม่ให้เด็กไทยได้รับผลกระทบทางจิตใจจากการใช้ AI” ศ.ดร.นฤมล กล่าวทิ้งท้าย