เพชรบุรีผนึกกำลังชุมชนจัดการ “ปลาหมอคางดำ” ต่อเนื่อง

นายประจวบ เจี้ยงยี่ ประมงจังหวัดเพชรบุรี เปิดเผยว่า ปลาหมอคางดำถือเป็นสัตว์น้ำต่างถิ่นที่สร้างปัญหาต่อระบบนิเวศและเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ หากไม่เร่งควบคุมจะกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพและเศรษฐกิจท้องถิ่น สำนักงานประมงจังหวัด จึงได้ร่วมกับชุมชนและพันธมิตรหลายภาคส่วน ลงพื้นที่จัดการอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้การควบคุมเกิดประสิทธิภาพและยั่งยืน

กลยุทธ์ “เจอ–แจ้ง–จับ–จบ”

เจอ : หากชาวบ้านพบเห็นปลาหมอคางดำในแหล่งน้ำ

แจ้ง : รีบแจ้งเจ้าหน้าที่เพื่อตรวจสอบและบันทึก

จับ : ร่วมแรงกันจับปลาที่พบ เพื่อควบคุมประชากร

จบ : นำไปใช้ประโยชน์หรือตัดวงจรการแพร่พันธุ์ ลดผลกระทบต่อระบบนิเวศ

ลงแขกลงคลองกว่า 45 ครั้งในปีเดียว

ล่าสุด มีการจัดกิจกรรม “ลงแขกลงคลอง” ที่บ่อบำบัดน้ำทุ่งตะกาดพลี ตำบลชะอำ อำเภอชะอำ โดยมี นายทวีป ปิ่นเนียม รองนายกเทศมนตรีเมืองชะอำ เป็นประธานเปิดงาน มีหน่วยงานและชุมชนเข้าร่วมคึกคัก อาทิ เทศบาลเมืองชะอำ เรือนจำกลางเพชรบุรี สำนักงานจัดการน้ำเสียสาขาชะอำ องค์กรชุมชนประมงท้องถิ่น บริษัทเจริญโภคภัณฑ์อาหาร จำกัด (มหาชน) รวมถึงชาวบ้านและผู้นำชุมชน ผลการดำเนินงานสามารถจับปลาหมอคางดำได้มากถึง 495 กิโลกรัม เพื่อนำไปผลิตเป็นน้ำหมักชีวภาพใช้ประโยชน์ต่อในพื้นที่

ตั้งแต่ต้นปี 2568 เพชรบุรีได้จัดกิจกรรม “ลงแขกลงคลอง” ไปแล้วกว่า 45 ครั้ง ครอบคลุม 21 สายคลองทั่วจังหวัด ไม่เพียงช่วยลดความหนาแน่นของปลาหมอคางดำ แต่ยังสร้างการรับรู้ในชุมชนให้หันมามีส่วนร่วมป้องกันและจัดการด้วยตนเอง

ต่อยอดสร้างเศรษฐกิจฐานราก 

ความพยายามไม่ได้หยุดแค่การกำจัด แต่ยังต่อยอดสู่การสร้างมูลค่าเพิ่ม เช่น วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปสัตว์น้ำตำบลโพพระ ที่พัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร “ตราใบโพธิ์” ทั้งปลาร้า ปลาแดดเดียว ปลาส้ม น้ำพริกแจ่วบอง ปลาร้าปรุงรส รวมถึงนำน้ำหมักชีวภาพจากหัวปลาไปจำหน่ายเป็นสินค้าชุมชน สร้างรายได้และเสริมเศรษฐกิจท้องถิ่นอย่างแท้จริง

นอกจากนี้ จังหวัดยังสนับสนุนการใช้ กากชา และการปล่อย ปลานักล่า เพื่อช่วยเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำกำจัดปลาหมอคางดำในบ่อเลี้ยง ลดต้นทุนและลดความเสียหายจากผลผลิต เป็นการจัดการครบวงจรตั้งแต่แหล่งน้ำธรรมชาติไปจนถึงบ่อเพาะเลี้ยง

เปลี่ยนปัญหาเป็นโอกาส

การจัดการปลาหมอคางดำในจังหวัดเพชรบุรี จึงสะท้อนถึงพลังของความร่วมมือที่แท้จริง เมื่อทุกฝ่ายลุกขึ้นมาร่วมแรงร่วมใจ ปัญหาที่เคยเป็นภัยคุกคามระบบนิเวศ สามารถพลิกเป็นโอกาสทางเศรษฐกิจ สร้างงาน–สร้างรายได้ให้ชุมชน และยังช่วยรักษาสมดุลของสิ่งแวดล้อมในระยะยาว