ปิดจ็อบ 3 บิ๊กโปรเจ็กต์ ‘ถนนพระราม 2’ ปลดล็อกวิกฤตจราจรสายใต้

การก่อสร้างขนาดใหญ่บน "ถนนพระราม 2" หรือทางหลวงหมายเลข 35 ซึ่งรวมถึงโครงการสำคัญอย่าง ทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง (มอเตอร์เวย์) หมายเลข 82 (M82) สายทางยกระดับบางขุนเทียน-บ้านแพ้ว ของกรมทางหลวง (ทล.) และโครงการทางพิเศษสายพระราม 3 – ดาวคะนอง – วงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานครด้านตะวันตก ของการทางพิเศษแห่งประเทศไทย (กทพ.) 

เป็นเมกะโปรเจกต์ด้านโครงสร้างพื้นฐานที่ถูกจับตามากที่สุด เนื่องจากเป็น "ถนนสายใต้" ที่รับปริมาณจราจรมหาศาลมาอย่างยาวนานและประสบปัญหาจราจรติดขัดสะสมอย่างหนักหน่วงมาหลายทศวรรษจนได้รับการขนานนามว่าเป็นตำนาน “ถนน 7 ชั่วโคตร” 

แม้การก่อสร้างที่ยืดเยื้อและมีอุบัติเหตุบ่อยครั้งจะสร้างความท้าทายและความไม่พอใจให้กับประชาชนผู้ใช้เส้นทาง แต่ความคืบหน้าล่าสุดส่งสัญญาณที่ดีในการแก้ไขปัญหาวิกฤตจราจรในระยะยาว

นอกจากนี้ถนนพระราม 2 กำลังจะถูก ยกระดับขึ้นไปอีกชั้นด้วยโครงการขนาดใหญ่ 3 ส่วนหลักที่เชื่อมต่อกันอย่างเป็นระบบ

ล่าสุดนายพิพัฒน์ รัชกิจประการ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม ได้ลงพื้นที่ตรวจสอบความเรียบร้อยของโครงการบนถนนพระราม 2 ระบุว่า ปัจจุบันโครงการต่างๆบนถนนพระราม 2 ใกล้แล้วเสร็จ

ส่วนมอเตอร์เวย์ ช่วงเอกชัย-บ้านแพ้ว คาดว่าจะเปิดได้ทันเทศกาลสงกราต์ 2569 หรือไม่นั้น เรื่องนี้หากการก่อสร้างยังไม่เรียบร้อยไม่อยากให้เปิด เพราะไม่ต้องการให้เกิดอุบัติเหตุอีก ซึ่งคาดว่าช่วงดังกล่าวจะสามารถเปิดได้ภายในวันที่ 1 พฤษภาคม 2569 

ขณะที่นายปิยพงษ์ จิวัฒนกุลไพศาล อธิบดีกรมทางหลวง (ทล.) ได้ออกมายืนยันว่าหลังจากการก่อสร้างทั้ง 3 โครงการบนถนนพระราม 2 แล้วเสร็จยืนยันว่าไม่มีการก่อสร้างโครงการขนาดใหญ่ในลักษณะนี้อีก จะมีเพียงการซ่อมแซมผิวถนนเพื่อแก้ไขปัญหาการจราจรเท่านั้น 

สำหรับ 3 โครงการบนถนนพระราม 2 ที่อยู่ระหว่างการก่อสร้าง ประกอบด้วย 1. โครงการทางหลวงพิเศษหมายเลข 82 (M82) สายทางยกระดับบางขุนเทียน – บ้านแพ้ว ระยะทาง 24.7 กิโลเมตร (กม.) ซึ่งได้ดำเนินการก่อสร้างแบ่งเป็น 2 ระยะ โดยระยะที่ 1 ช่วงบางขุนเทียน-เอกชัย ระยะทาง 8.3 กิโลเมตร (กม.) ก่อสร้างแล้วเสร็จแล้ว 100% โดยจะเปิดให้ประชาชนทดลองใช้เส้นทางดังกล่าวได้โดยไม่เก็บค่าผ่านทาง ตั้งแต่วันพุธที่ 22 ตุลาคม 2568

2.โครงการทางหลวงพิเศษหมายเลข 82 (M82) สายทางยกระดับบางขุนเทียน – บ้านแพ้ว ระยะที่ 2 ช่วงเอกชัย-บ้านแพ้ว ระยะทาง 16 กม. ปัจจุบันอยู่ระหว่างการก่อสร้างความคืบหน้างานโยธารวม 88.19% ซึ่งจะแล้วเสร็จภายในเดือนเมษายน 2569 คาดว่าทั้งโครงการทั้งหมดสำเร็จเป็นรูปธรรมภายในปี 2569 

ทั้งนี้ในปัจจุบันช่วงเอกชัย-บ้านแพ้ว อยู่ระหว่างการก่อสร้างในสัญญาที่ 1 และสัญญาที่ 8 คาดว่าจะก่อสร้างแล้วเสร็จภายในเดือนตุลาคมนี้ ส่วนสัญญาที่ 4 และสัญญาที่ 7 ขณะนี้อยู่ระหว่างการก่อสร้างทางยกระดับข้ามแม่น้ำท่าจีน ขณะที่ทางขึ้น-ลงทุกแห่ง คาดว่าจะเปิดใช้งานได้ภายในเดือนมิถุนายน 2569 

3.โครงการทางพิเศษสายพระราม 3 – ดาวคะนอง – วงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานคร ด้านตะวันตก ระยะทาง 18.7 กม. ปัจจุบันอยู่ระหว่างการก่อสร้างความคืบหน้า 91.88% แบ่งการก่อสร้างออกเป็น 3 สัญญา ดังนี้

สัญญาที่ 1 คืบหน้า 90.87% คาดว่าจะแล้วเสร็จในเดือนเมษายน 2569 ด้านสัญญาที่ 2 คืบหน้าแล้วเสร็จ 100% และสัญญาที่ 3 คืบหน้า 88.50% ซึ่งจะก่อสร้างแล้วเสร็จภายในเดือนมิถุนายน 2569 ก่อนเปิดให้บริการตลอดเส้นทางภายในปี 2569  

อย่างไรก็ดีทั้ง 3 โครงการนี้จะช่วยยกระดับการเดินทางจากพื้นที่ชั้นในกรุงเทพฯ บริเวณถนนพระราม 3-ดาวคะนอง ไปยังถนนพระราม 2 และเชื่อมต่อไปยังภาคใต้ได้อย่างสมบูรณ์ โดยไม่ต้องลงมาใช้ถนนระดับพื้นราบในช่วงวิกฤต
 

นอกจากนี้การมีทางยกระดับ 6 ช่องจราจรซ้อนทับบนถนนพระราม 2 จะทำหน้าที่เป็นบายพาสยกระดับ สำหรับการเดินทางระยะไกล (กรุงเทพฯ-ภาคใต้) ทำให้รถที่เดินทางข้ามผ่านไม่ต้องลงมาปะปนกับการจราจรท้องถิ่น (Local Traffic) และรถที่ใช้เดินทางเข้า-ออกเมืองในระยะใกล้ ทำให้เกิดโครงข่ายทางด่วนและมอเตอร์เวย์ความเร็วสูงที่ต่อเนื่องจากใจกลางเมืองไปสู่ภาคใต้ เป็นการแก้ปัญหาการจราจรแบบองค์รวม

ขณะที่ความท้าทายยังคงอยู่จากความล่าช้าและการบริหารสัญญา ตลอดระยะเวลาการก่อสร้างโครงการที่ต้องเผชิญกับปัญหาวันเวลาการก่อสร้างที่ล่าช้ากว่าแผนเดิมหลายครั้ง

ขณะเดียวกันการที่โครงการมีการแบ่งเป็นสัญญาย่อยจำนวนมาก เช่น มอเตอร์เวย์ M82 ช่วงเอกชัย-บ้านแพ้ว แบ่งเป็นการก่อสร้างสัญญาเป็น 10 ตอน ทำให้การประสานงานและการบริหารความเสี่ยงเป็นเรื่องซับซ้อน

ในปัจจุบันมักจะพบปัญหาอุบัติเหตุระหว่างก่อสร้างที่เกิดขึ้นซ้ำ ๆ สะท้อนถึงประเด็นด้านการจัดการความปลอดภัยและมาตรฐานของผู้รับเหมา ซึ่งเป็นสิ่งที่กระทรวงคมนาคมต้องกำกับดูแลอย่างเข้มงวดต่อไป โดยเฉพาะการบริหารจัดการพื้นที่ก่อสร้างและเลื่อนเวลาการปิดช่องจราจรเพื่อลดผลกระทบในช่วงเร่งด่วน

โครงการก่อสร้างบนถนนพระราม 2 เป็นเดิมพันครั้งสำคัญของภาครัฐในการแก้ไขปัญหาวิกฤตจราจรที่เรื้อรังมายาวนาน

แม้จะมีการล่าช้าและผลกระทบระหว่างการก่อสร้าง แต่การเปิดให้ประชาชนทดลองใช้ มอเตอร์เวย์ M82 ช่วงบางขุนเทียน-เอกชัย ในเดือนตุลาคมนี้ ถือเป็นหมุดหมายสำคัญที่คาดว่าจะสามารถบรรเทาปัญหาจราจรได้อย่างเห็นผล

ทั้งนี้ภาครัฐควรเร่งรัดให้มีการติดตั้งระบบอำนวยความสะดวกและระบบจัดการจราจรอัจฉริยะ (ITS) ควบคู่ไปกับการเร่งงานโยธาที่เหลือ รวมถึงการเตรียมความพร้อมในการเปิดประมูลและติดตั้งงานระบบ (O&M) สำหรับการให้บริการเต็มรูปแบบ เพื่อให้มั่นใจได้ว่าโครงการยักษ์ใหญ่ทั้ง 3 โครงการ จะสามารถเปิดใช้งานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพและเป็นไปตามแผนที่กำหนด 

วิเคราะห์ เมกะโปรเจ็กต์ หน้า 8 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับที่ 4,141 วันที่ 19 - 22 ตุลาคม พ.ศ. 2568