"ดร.สามารถ" เปิด 2 ทางออก แก้ปม "สัมปทานรถไฟฟ้าสายสีเขียว"
"ดร.สามารถ" แนะ 2 ทางออก เคลียร์ "สัมปทานรถไฟฟ้าสายสีเขียว" หมดปี 72 หลัง กทม.ทำสัญญาเดินรถตลอดเส้นทางยาวถึงปี 85 ลุ้นภาครัฐซื้อคือสัมปทานบริหารเอง
KEY
POINTS
- ดร.สามารถชี้ว่าแม้สัญญาสัมปทานรถไฟฟ้าสายสีเขียวเส้นทางหลักจะสิ้นสุดในปี 2572 แต่ กทม. ได้ทำสัญญาจ้าง BTSC เดินรถและบำรุงรักษา (O&M) ทั้งเส้นทางยาวไปจนถึงปี 2585 ทำให้ไม่สามารถเปิดประมูลหาผู้เดินรถรายใหม่ได้ทันที
- ทางออกที่ 1: เจรจากับ BTSC ให้ยอมสละสิทธิ์การเดินรถตามสัญญา O&M ซึ่ง กทม. อาจต้องจ่ายเงินชดเชยค่าเสียโอกาส จากนั้นจึงเปิดประมูลหาผู้เดินรถรายใหม่
- ทางออกที่ 2: ปล่อยให้ BTSC เดินรถต่อไปตามสัญญาจ้าง O&M จนสิ้นสุดสัญญาในปี 2585 หลังจากนั้นจึงค่อยเปิดประมูลหาผู้เดินรถรายใหม่
ดร.สามารถ ราชพลสิทธิ์ อดีตรองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์และอดีตรองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กว่า หลายคนเฝ้ารอปี 2572 เพราะจะเป็นปีที่สัญญาสัมปทานรถไฟฟ้าสายสีเขียว (เฉพาะเส้นทางหลัก) ระหว่างกรุงเทพมหานคร (กทม.) กับบริษัท ระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) หรือ BTSC สิ้นสุดลงเสียที
แต่หมดสัญญา ไม่ได้แปลว่าดราม่าจะจบ เนื่องจาก กทม. ได้ทำสัญญาจ้าง BTSC ให้เดินรถและบำรุงรักษา (Operation and Maintenance หรือ O&M) ทั้งเส้นทางหลักและส่วนต่อขยายยาวไปจนถึงปี 2585
ดร.สามารถ กล่าวต่อว่า ขอย้ำว่าเป็นสัญญาจ้าง O&M ไม่ใช่สัญญาสัมปทาน
1. Timeline สัญญา O&M
(1) เส้นทางหลัก (หมอชิต-อ่อนนุช และสนามกีฬาแห่งชาติ-สะพานตากสิน) ปี 2572–2585 เป็นเวลา 13 ปี
(2) ส่วนต่อขยายที่ 1 (อ่อนนุช-แบริ่ง และสะพานตากสิน-บางหว้า) ปี 2555–2585 เป็นเวลา 30 ปี
(3) ส่วนต่อขยายที่ 2 (แบริ่ง-สมุทรปราการ และหมอชิต-คูคต) ปี 2559–2585 เป็นเวลา 26 ปี
สรุปง่ายๆ ได้ว่าหลังสิ้นสุดสัญญาสัมปทานในปี 2572 BTSC ยังมีสิทธิ์ที่จะเดินรถต่อลากยาวไปอีก 13 ปีเต็ม
นี่คือความวุ่นวายที่จะเกิดขึ้นหลังปี 2572 จะเปิดประมูลใหม่ก็ไม่ได้ เพราะติดสัญญาจ้าง BTSC
2. แล้ว กทม.ควรทำอย่างไร หาก กทม.สามารถชำระหนี้สินให้ BTSC ได้หมด ก็ไม่จำเป็นต้องขยายสัมปทานให้ BTSC
กทม.มีทางเลือกในการบริหารจัดการรถไฟฟ้าสายสีเขียวหลังหมดสัญญาสัมปทาน 2 ทางเลือก ดังนี้
(1) เจรจากับ BTSC ให้ยอมสละสิทธิ์การเดินรถตามสัญญา O&M ซึ่ง กทม.อาจจะต้องจ่ายเงินชดเชยค่าเสียโอกาสให้ BTSC แล้วเปิดประมูลหาผู้เดินรถรายใหม่
แต่ทางเลือกนี้ กทม.ต้องคิดให้หนักว่าค่าจ้างผู้เดินรถรายใหม่จะถูกจริงไหมและที่สำคัญ ถ้าจะเก็บค่าโดยสาร “20 บาทตลอดสาย” กทม.หรือรัฐบาล จะต้องควักเงินอุดหนุนเท่าไหร่
(2) “ปล่อยยาว” ให้ BTSC เดินรถต่อไปจนถึงปี 2585 ตามสัญญาจ้าง O&M หลังจากนั้นค่อยเปิดประมูลใหม่
อย่างไรก็ตาม ถ้ารัฐสามารถซื้อสัมปทานรถไฟฟ้าคืนได้ ก็เป็นภาระหน้าที่ของรัฐที่จะบริหารจัดการรถไฟฟ้าทั้งระบบ ทุกสายทุกสี รวมทั้งสายสีเขียวให้เป็นไปตามนโยบายของรัฐ ซึ่งต้องติดตามดูว่ารัฐจะมอบหมายให้ กทม.กำกับดูแลรถไฟฟ้าสายใดบ้าง
3. เหลือเวลาให้ กทม.เตรียมตัวไม่มาก ก่อนสิ้นสุดสัญญาสัมปทาน กทม.มีเวลาเตรียมตัวแค่เพียง 4 ปีเท่านั้น
ดังนั้น กทม.จะต้องเร่งหาทางออก จะปล่อยให้การเดินรถ “หยุดชงัก” ไม่ได้
อย่าลืม รถไฟฟ้าสายสีเขียวคือเส้นเลือดใหญ่ของคนกรุง ผู้โดยสารหลายแสนชีวิตต้องพึ่งทุกวัน ถ้าการเดินรถมีปัญหา รับรองว่ารถจะติดอย่างสาหัสสากรรจ์แน่นอน