“รฟม.” ปิดช่องเอกชนรายใหม่ ลุยถก BEM จ้างเดินรถ “ประมูลสายสีม่วงใต้”

นายสุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม เปิดเผยว่า ภายหลังเป็นประธานในพิธีเริ่มเดินเครื่องหัวเจาะอุโมงค์ โครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วง ช่วงเตาปูน - ราษฎร์บูรณะ (วงแหวน กาญจนาภิเษก) สัญญาที่ 3 ช่วงผ่านฟ้า - สะพานพุทธ ในปัจจุบันได้มีการเดินเครื่องหัวเจาะอุโมงค์รถไฟฟ้า สัญญาที่ 3 ของโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วงใต้

“ในวันนี้เป็นเหมือนสัญลักษณ์ที่แสดงถึงความก้าวหน้าในการดำเนินงานของโครงการได้อย่างเป็นรูปธรรม ซึ่งที่ผ่านมากระทรวงคมนาคมได้เร่งรัดการดำเนินงานก่อสร้างโครงการมาอย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้งเน้นย้ำ รฟม. บูรณาการร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอย่างเป็นระบบ เพื่อบรรเทาผลกระทบจากการก่อสร้างและการจราจรในระหว่างการก่อสร้างให้แก่ประชาชน คาดว่าโครงการจะเปิดให้บริการตลอดเส้นทางได้ภายในปี 2573” นายสุริยะ กล่าว

นายกาจผจญ อุดมธรรมภักดี ผู้ว่าการการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย (รฟม.) กล่าวว่า ปัจจุบันโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วง ช่วงเตาปูน - ราษฎร์บูรณะ (วงแหวนกาญจนาภิเษก) มีความก้าวหน้างานโยธาในภาพรวม ณ สิ้นเดือนกรกฎาคม 2568 อยู่ที่ร้อยละ 59.49 จากแผนงานร้อยละ 51.52

ขณะที่การเปิดประมูลจ้างเอกชนเดินรถในรูปแบบ PPP Gross Cost ของโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วงใต้นั้น เบื้องต้น รฟม.ได้มีการหารือร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

จากผลการศึกษาพบว่าโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วงเหนือ ช่วงเตาปูน-คลองบางไผ่ มีศูนย์ซ่อมบำรุงและที่จอดรถของรถไฟฟ้า (เดโป้) อยู่ที่สถานีคลองบางไผ่เพียงสถานีเดียว ทำให้ติดข้อจำกัดทางเทคนิค

นายกาจผจญ กล่าวต่อว่า จากข้อจำกัดดังกล่าว ทำให้ผลการศึกษายังระบุอีกว่าควรจ้างเอกชนผู้รับสัมปทานรายเดิมหรือ บริษัท ทางด่วนและรถไฟฟ้ากรุงเทพ จำกัด (มหาชน) BEM ซึ่งเป็นเอกชนที่ชนะการประมูลในโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วงเหนือ มาเดินรถในโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วงใต้ เพื่อให้โครงการสามารถเชื่อมต่อกันได้สะดวก เพราะเป็นผู้รับสัมปทานรายเดียว

“สาเหตุที่รฟม.ไม่เปิดประมูลหาเอกชนรายใหม่ เนื่องจากข้อจำกัดทางเทคนิคแล้วยังพบว่าหากมีการเปิดประมูลใหม่อาจจะเกิดความไม่เท่าเทียมกัน ทำให้ข้อเสนอการประมูลไม่เท่ากัน ซึ่งรฟม.ต้องการให้การเดินรถมีประสิทธิภาพและสะดวกกับผู้โดยสารที่มาใช้บริการ” นายกาจผจญ กล่าว

อย่างไรก็ดีการประมูลเดินรถ PPP ในโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วงใต้ จะใช้รูปแบบการคัดเลือกโดยไม่เปิดประมูล สัญญาสัมปทาน 25 ปี เบื้องต้นจะดำเนินการเจรจาร่วมกับเอกชนรายเดิมเปิดเดินรถบางช่วงก่อนในปี 2571

โดยเริ่มจากสถานีเตาปูน-สถานีหอสมุดแห่งชาติ รวมทั้งหมด 4 สถานี ก่อนเปิดให้บริการเต็มรูปแบบในปี 2573 ขณะเดียวกันหากเจรจากับเอกชนแล้วเสร็จ ตามขั้นตอนจะเสนอต่อคณะกรรมการ (บอร์ด) รฟม.พิจารณา

จากนั้นเสนอต่อกระทรวงคมนาคม ,คณะกรรมการนโยบายการร่วมลงทุนระหว่างรัฐ และเอกชน (คณะกรรมการ PPP) และเสนอต่อคณะรัฐมนตรี (ครม.) เห็นชอบ ภายในต้นปี 2569 คาดว่าจะได้ตัวเอกชนภายในปี 2569

นายกาจผจญ กล่าวต่อว่า หลังจากได้ตัวผู้ชนะมาเดินรถในโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วงใต้แล้ว จะใช้ระยะเวลาดำเนินการติดตั้งระบบอาณัติสัญญาณและจัดหาขบวนรถเพิ่มอีก 20 ขบวน ภายในระยะเวลา 3 ปี

ในระหว่างที่เตรียมเปิดให้บริการเดินรถบางส่วนในช่วงปี 2571 คาดว่าเอกชนจะนำขบวนรถสำรอง 3 ขบวนมาให้บริการผู้โดยสารก่อน จากปัจจุบันในเส้นทางรถไฟฟ้าสายสีม่วงเหนือมีขบวนรถ จำนวน 21 ขบวน โดยให้บริการเดินรถ จำนวน 18 ขบวน

ส่วนการก่อสร้างอุโมงค์ทางวิ่งใต้ดินของสัญญาที่ 3 ช่วงผ่านฟ้า - สะพานพุทธ มีการนำเทคโนโลยีหัวขุดเจาะอุโมงค์สมดุลแรงดันดิน (Earth Pressure Balance) มาใช้

ซึ่งเป็นระบบที่เหมาะกับสภาพชั้นดินอ่อนในเขตกรุงเทพมหานคร โดยจะใช้หัวขุดเจาะอุโมงค์ ทั้งสิ้น 2 หัว เริ่มต้นจากสถานีสะพานพุทธฯ ไปยังสถานีสามยอด และสิ้นสุดที่สถานีอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย บริเวณแยกผ่านฟ้า เพื่อบรรจบกับสัญญาที่ 2 รวมระยะทางการขุดเจาะประมาณ 2.8 กิโลเมตร

ด้านจุดเด่นของสัญญาที่ 3 คือ การขุดเจาะอุโมงค์ลอดใต้แม่น้ำเจ้าพระยา บริเวณสะพานพระปกเกล้า ซึ่งนับเป็นอุโมงค์รถไฟฟ้าใต้ดินที่ลอดใต้แม่น้ำเจ้าพระยาแห่งที่ 2 ของประเทศไทย มีลักษณะเป็นอุโมงค์คู่ ก่อสร้างอยู่ในชั้นดินใต้ท้องแม่น้ำ มีความยาวอุโมงค์ 220 เมตร และลึก 42.3 เมตร จากผิวน้ำ 

โดยหัวเจาะมีสมรรถนะการขุดเจาะเฉลี่ยวันละ 10 - 15 เมตร หรือเฉลี่ย 350 เมตรต่อเดือน ซึ่งคาดว่าจะแล้วเสร็จประมาณเดือนพฤษภาคม 2569 

ทั้งนี้โครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วงฯ สัญญาที่ 3 ช่วงผ่านฟ้า - สะพานพุทธ ดำเนินการโดย กิจการร่วมค้า ไอทีดี - เอ็นดับเบิ้ลยูอาร์ เอ็มอาร์ที ซึ่งเป็นกิจการร่วมค้าระหว่าง บริษัท อิตาเลียนไทย ดีเวล๊อปเมนต์ จำกัด (มหาชน)

และบริษัท เนาวรัตน์พัฒนาการ จำกัด (มหาชน) ผู้รับจ้างงานออกแบบและก่อสร้างอุโมงค์ทางวิ่ง และสถานีใต้ดิน ได้แก่ สถานีสามยอด สถานีสะพานพุทธฯ และอาคารปล่องระบายอากาศ 3 แห่ง

สำหรับโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วง ช่วงเตาปูน - ราษฎร์บูรณะ (วงแหวนกาญจนาภิเษก) มีแนวเส้นทางเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายฉลองรัชธรรม (MRT สายสีม่วง) ที่สถานีเตาปูน และไปสิ้นสุดที่สถานีครุใน มีระยะทางรวมประมาณ 23.63 กิโลเมตร มีสถานี 17 สถานี แบ่งเป็น สถานีใต้ดิน 10 สถานี และสถานียกระดับ 7 สถานี 

อย่างไรก็ตามเมื่อโครงการแล้วเสร็จ จะช่วยรองรับการเดินทางของประชาชนจากกรุงเทพมหานครฝั่งเหนือไปยังกรุงเทพมหานครฝั่งใต้ และทำให้เดินทางเข้าสู่จังหวัดสมุทรปราการได้โดยสะดวก