นายอภิรัฐ ไชยวงศ์น้อย อธิบดีกรมทางหลวง (ทล.) เปิดเผยว่า กรมฯได้ลงนามข้อตกลงคุณธรรม (Integrity Pact) สำหรับโครงการทางหลวงพิเศษระหว่างเมืองหมายเลข 5 (M5) ช่วงรังสิต – บางปะอิน และโครงการทางหลวงพิเศษระหว่างเมืองหมายเลข 9 (M9) ช่วงบางขุนเทียน – บางบัวทอง ร่วมกับผู้สังเกตการณ์ตามข้อตกลงคุณธรรมจากองค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) หรือ ACT
ขณะเดียวกันการลงนามข้อตกลงคุณธรรมในครั้งนี้เป็นไปตามแนวทางของสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ และพระราชบัญญัติการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562
นอกจากนี้ยังเปิดโอกาสให้ผู้สังเกตการณ์จากภาคประชาสังคมเข้ามามีส่วนร่วมตั้งแต่กระบวนการจัดทำร่างประกาศเชิญชวน ร่างเอกสารสำหรับการคัดเลือกเอกชน ร่างสัญญาร่วมลงทุน ไปจนถึงการลงนามในสัญญา เพื่อให้ทุกขั้นตอนเป็นไปอย่างโปร่งใสและมีธรรมาภิบาล
ทั้งนี้ตามแผนปัจจุบันอยู่ระหว่างจัดเตรียมเอกสารสำหรับการคัดเลือกเอกชน (RFP) เพื่อเสนอคณะกรรมการคัดเลือกของทั้ง 2 โครงการฯ พิจารณาให้ความเห็นชอบ โดยคาดจะสามารถประกาศเชิญชวนเอกชนได้ในปี 2569
สำหรับโครงการทั้งสองมีวงเงินลงทุนรวมกว่า 87,393 ล้านบาท ประกอบด้วย โครงการทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง (มอเตอร์เวย์) M5 ช่วงรังสิต – บางปะอิน หรือส่วนต่อขยายดอนเมืองโทรลล์เวย์ วงเงินลงทุนประมาณ 31,358 ล้านบาท
ทั้งนี้ดำเนินการในรูปแบบ PPP Gross Cost ระยะสัญญาสัมปทาน 34 ปี แบ่งเป็น ระยะที่ 1 การออกแบบและก่อสร้าง ใช้เวลา 4 ปี และระยะที่ 2 การดำเนินงานและบำรุงรักษา ระยะเวลาสัมปทาน 30 ปี
อย่างไรก็ดีรูปแบบการร่วมลงทุนในโครงการมอเตอร์เวย์ M5 ช่วงรังสิต – บางปะอิน นั้น เอกชนเป็นผู้ลงทุนก่อสร้าง ดำเนินงาน และบำรุงรักษาโครงการ รัฐเป็นเจ้าของรายได้ค่าผ่านทางทั้งหมด และจ่ายค่าตอบแทนให้เอกชนตามผลการดำเนินงาน (Performance-Based Payment)
ส่วนโครงการทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง (มอเตอร์เวย์) M9 ช่วงบางขุนเทียน – บางบัวทอง วงเงินลงทุน 56,035 ล้านบาท ดำเนินการในรูปแบบ PPP Net Cost ระยะสัญญาสัมปทาน 34 ปี แบ่งเป็น ระยะที่ 1 การออกแบบและก่อสร้าง ใช้เวลา 4 ปี และระยะที่ 2 การดำเนินงานและบำรุงรักษา ระยะเวลาสัมปทาน 30 ปี
ส่วนรูปแบบการร่วมลงทุนในโครงการมอเตอร์เวย์ M9 ช่วงบางขุนเทียน – บางบัวทอง โดยเอกชนเป็นผู้ลงทุนก่อสร้าง ดำเนินงาน และบำรุงรักษา พร้อมมีสิทธิในการจัดเก็บค่าธรรมเนียมผ่านทาง ขณะที่รัฐยังคงถือกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่เอกชนลงทุน
ทั้งนี้จากการประเมินผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ พบว่า โครงการมอเตอร์เวย์ M5 ช่วงรังสิต – บางปะอิน คาดว่าจะสร้างมูลค่าปัจจุบันสุทธิ (NPV) ประมาณ 7,928 ล้านบาท และก่อให้เกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจรวมกว่า 120,000 ล้านบาท
และโครงการมอเตอร์เวย์ M9 ช่วงบางขุนเทียน – บางบัวทอง คาดว่าจะสร้างมูลค่าปัจจุบันสุทธิ (NPV) ประมาณ 18,069 ล้านบาท และก่อให้เกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจรวมกว่า 200,000 ล้านบาท คาดว่าทั้ง 2 โครงการ จะสร้างประโยชน์ทางเศรษฐกิจทั้งทางตรงและทางอ้อมไม่ต่ำกว่า 300,000 ล้านบาท