ครม.ตั้ง สำนักงานเร่งรัดการวิจัยฯ ควบ 3 หน่วยงานบริหารทุนนวัตกรรม

04 พ.ย. 2568 | 23:00 น.

มติครม. คลอดพระราชกฤษฎีกา ตั้งสำนักงานเร่งรัดการวิจัยฯ ควบรวม 3 หน่วยงาน ของกระทรวงการอุดมศึกษาฯ บริหารทุนนวัตกรรม พัฒนาเทคโนโลยี ปั้นคนรุ่นใหม่ทักษะสูงรับอนาคต

KEY

POINTS

  • ครม. มีมติเห็นชอบให้จัดตั้ง "สำนักงานเร่งรัดการวิจัยและนวัตกรรมเพื่อเพิ่มความสามารถการแข่งขันและการพัฒนาพื้นที่" เป็นองค์การมหาชนแห่งใหม่
  • สำนักงานใหม่นี้เกิดจากการควบรวม 3 หน่วยงานบริหารและจัดการทุนเดิม เพื่อทำหน้าที่บริหารจัดการและให้ทุนด้านการวิจัยและนวัตกรรมให้มีความคล่องตัวสูงขึ้น
  • หน่วยงานนี้จะอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เพื่อเร่งรัดการนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์และส่งเสริมการลงทุนร่วมกับภาคเอกชน

รายงานข่าวจากทำเนียบรัฐบาล แจ้งว่า ขณะนี้ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เห็นชอบการจัดตั้ง สำนักงานเร่งรัดการวิจัยและนวัตกรรมเพื่อเพิ่มความสามารถการแข่งขันและการพัฒนาพื้นที่ (องค์การมหาชน) โดยออกเป็นร่างพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งสำนักงานดังกล่าว ให้อยู่ในกำกับดูแลของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม

สำหรับการจัดตั้งสำนักงานเร่งรัดการวิจัยและนวัตกรรมฯ มีสาระสำคัญเป็นการจัดตั้งสำนักงาน เพื่อทำหน้าที่จัดให้มีการบริหารจัดการและให้ทุนสำหรับการวิจัยและการสร้างนวัตกรรม การพัฒนาปรับปรุงเทคโนโลยีขั้นสูงและเทคโนโลยีที่เหมาะสม รวมถึงการพัฒนากำลังคนทักษะสูง ผู้ประกอบการใหม่ และการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็นสำหรับระบบวิจัยและนวัตกรรม

ทั้งนี้ กระทรวงการอุดมศึกษาฯ ระบุว่า จากการปฏิรูประบบการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมในปี 2562 สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมได้ปรับบทบาทจากหน่วยให้ทุน เป็นหน่วยด้านนโยบาย ยุทธศาสตร์ แผน และงบประมาณ ทำให้หน่วยบริหารและจัดการทุนวิจัยและนวัตกรรมที่สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ฯ บริหารอยู่เดิมไม่สามารถขยายกำลังมารองรับการบริหารจัดการทุนได้ทัน

สภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ จึงได้จัดตั้งหน่วยบริหารและจัดการทุน จำนวน 3 หน่วยขึ้น คือ 

1. หน่วยสนับสนุนทุนวิจัยและนวัตกรรมเพื่อความสามารถในการแข่งขันของอุตสาหกรรม

2. หน่วยสนับสนุนทุนวิจัยและนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่

3. หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนากำลังคน และทุนด้านการพัฒนาสถาบันอุดมศึกษา การวิจัยและการสร้างนวัตกรรม

ทั้งนี้เพื่อบริหารจัดการทุนดังกล่าวแทนสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ฯ แต่โดยที่ภารกิจของหน่วยบริหารและจัดการทุนทั้ง 3 หน่วยนั้น ต้องดำเนินการร่วมกับหลายภาคส่วน ซึ่งต้องอาศัยความคล่องตัวสูงในการบริหารงานหน่วยบริหารและจัดการทุนฯ ดังกล่าวจึงไม่เหมาะสมที่จะดำเนินภารกิจในรูปแบบของส่วนราชการ

ดังนั้นกระทรวงการอุดมศึกษาฯ จึงได้เสนอให้มีการจัดตั้งสำนักงานเร่งรัดการวิจัยและนวัตกรรมเพื่อเพิ่มความสามารถการแข่งขันและการพัฒนาพื้นที่ เพื่อควบรวมหน่วยบริหารและจัดการทุนทั้ง 3 หน่วย แยกออกมาจัดตั้งเป็นองค์การมหาชน โดยมีภารกิจในการบริหารจัดการและให้ทุนสำหรับการวิจัยและการสร้างนวัตกรรมการพัฒนาปรับปรุงเทคโนโลยีขั้นสูงและเทคโนโลยีที่เหมาะสม 

รวมถึงการพัฒนากำลังคนทักษะสูง ผู้ประกอบการใหม่ และการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็นสำหรับระบบวิจัยและนวัตกรรม รวมทั้งขับเคลื่อนและเร่งรัดการวิจัย การสร้างนวัตกรรม และการพัฒนาปรับปรุงเทคโนโลยีเพื่อนำผลงานไปใช้ประโยชน์และก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่เป็นรูปธรรม ตลอดจนบริหารจัดการเพื่อให้เกิดการลงทุนวิจัยและนวัตกรรมร่วมกับภาคเอกชนหรือภาคประชาสังคม 

ทั้งนี้ การจัดตั้งสำนักงานเร่งรัดการวิจัยฯ เป็นองค์การมหาชนนั้น จะทำให้การบริหารจัดการทุนของหน่วยงานดังกล่าวมีความคล่องตัว บริหารจัดการและให้ทุนได้ตามความเหมาะสมและสามารถตอบสนองกับสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงของวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมได้อย่างรวดเร็ว

อย่างไรก็ตามกระทรวงการอุดมศึกษาฯ ได้ขอจัดตั้งองค์การมหาชนดังกล่าวต่อสำนักงาน ก.พ.ร. ตามมติครม.เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2549 และคณะกรรมการพัฒนาและส่งเสริมองค์การมหาชน ได้มีมติเห็นชอบการจัดตั้งสำนักงานเร่งรัดการวิจัยฯ พร้อมทั้งเห็นชอบกรอบอัตรากำลังจำนวน 113 อัตรา และให้คงอัตรากำลังดังกล่าวจนถึงปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 ต่อมาครม.ได้ขยายระยะเวลาการตรึงกรอบอัตรากำลังต่อไปจนถึงสิ้นปีงบประมาณ พ.ศ. 2570 

ดังนั้น สำนักงานเร่งรัดการวิจัยฯ ซึ่งเป็นองค์การมหาชนที่จะจัดตั้งขึ้นใหม่ตามพระราชบัญญัติองค์การมหาชนฯ จะต้องมีอัตรากำลังจำนวน 113 อัตรา ตามที่คณะกรรมการพัฒนาและส่งเสริมองค์การมหาชนอนุมัติในขั้นตอนการขอจัดตั้งองค์การมหาชน และต้องไม่เพิ่มอัตรากำลังไปจนถึงสิ้นปีงบประมาณ พ.ศ. 2570