KEY
POINTS
วันนี้ (14 ตุลาคม 2568) รายงานข่าวจากทำเนียบรัฐบาล เปิดเผยว่า ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) มีมติอนุมัติให้หน่วยรับงบประมาณก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณ รายการก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณรายการใหม่ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 จำนวน 1,917 รายการ เป็นวงเงินภาระผูกพันรวมทั้งสิ้น 349,656.40 ล้านบาท สำหรับรายการที่มีวงเงินรวมตั้งแต่ 1,000 ล้านบาทขึ้นไป จำนวน 44 รายการ วงเงิน 117,700.20 ล้านบาท
ทั้งนี้เมื่อทราบผลประกวดราคาแล้ว เห็นสมควรให้หน่วยรับงบประมาณนำเสนอนายกรัฐมนตรีทราบอีกครั้งหนึ่งก่อนดำเนินการต่อไป พร้อมทั้งอนุมัติให้หน่วยรับงบประมาณที่ไม่สามารถดำเนินการตามหลักเกณฑ์การก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณ ตามนัยมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2568 สามารถดำเนินการก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณตามที่เสนอได้
ส่วนของรายการก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณที่จะต้องจ่ายในรูปของเงินตราต่างประเทศ เช่น รายการค่าเช่าบ้าน ค่าเช่าอาคารสำนักงาน ค่าเช่าทรัพย์สินในต่างประเทศ และค่าครุภัณฑ์ ให้สำนักงบประมาณ พิจารณาอนุมัติวงเงินผูกพันที่เปลี่ยนแปลงไปจากที่ได้รับอนุมัติเนื่องจากอัตราแลกเปลี่ยนในกรณีที่หน่วยรับงบประมาณสามารถปรับแผนการใช้จ่ายงบประมาณได้โดยไม่ต้องเสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณาให้ความเห็นชอบอีกครั้ง
ทั้งนี้ ปัจจุบันอัตราแลกเปลี่ยนมีความเหมาะสม หน่วยรับงบประมาณที่มีรายการที่ต้องชำระเป็นสกุลเงินตราต่างประเทศควรพิจารณาเร่งรัดดำเนินการใช้จ่ายประมาณดังกล่าวเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อราชการ
อย่างไรก็ตามเพื่อเป็นการเร่งรัดให้หน่วยรับงบประมาณใช้จ่ายหรือก่อหนี้ผูกพันสำหรับรายการก่อหนี้ผูกพันสำหรับรายการก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณที่เป็นรายจ่ายลงทุนลักษณะค่าครุภัณฑ์และสิ่งก่อสร้างรายการใหม่ให้หน่วยรับงบประมาณจัดส่งราคากลาง คุณลักษณะเฉพาะ แบบรูปรายการก่อสร้าง และรายละเอียดที่เกี่ยวข้องให้สำนักงบประมาณ พิจารณาความเหมาะสมของราคา ควบคู่ไปกับการดำเนินกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง
ทั้งนี้ เมื่อได้ผลจัดซื้อจัดจ้างแล้วหากไม่เกินวงเงินที่สำนักงบประมาณ ให้ความเห็นชอบให้แจ้งสำนักงบประมาณ ทราบและดำเนินการทำสัญญาก่อหนี้ผูกพันต่อไปได้ พร้อมขอให้รัฐมนตรีเจ้าสังกัดกำกับดูแล และเร่งรัดดำเนินงานให้เป็นไปตามแผนการปฏิบัติงานและแผนการใช้จ่ายงบประมาณประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 และติดตามผลการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง
สำหรับรายการก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณรายการใหม่ปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 มีรายการก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณ รายการใหม่ จำนวน 1,917 รายการ วงเงิน 349,656.40 ล้านบาท และภาระผูกพันงบประมาณรายการเดิมที่คณะรัฐมนตรีได้อนุมัติไว้แล้วก่อนปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 วงเงิน 1,303,677.30 ล้านบาท ทำให้มีวงเงินภาระผูกพันรวมทั้งสิ้น 1,653,333.70 ล้านบาท
ทั้งนี้ รายการก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณรายการใหม่ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 ตามประกาศคณะกรรมการนโยบายการเงินการคลังของรัฐ เรื่อง กำหนดสัดส่วนต่าง ๆ เพื่อเป็นกรอบวินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. 2561 ในข้อ (4) สัดส่วนการก่อหนี้ผูกพันงบประมาณรายจ่ายข้ามปีงบประมาณต้องไม่เกิน 10% ของงบประมาณรายจ่ายประจำปีซึ่งอาศัยอำนาจตามมาตรา 11 (4) แห่งพระราชบัญญัติวินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. 2561
โดยวงเงินภาระผูกพันข้ามปีงบประมาณรายการใหม่ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 (ไม่รวมเงินนอกงบประมาณ) มีจำนวน 330,615.60 ล้านบาท คิดเป็น 8.75% ของงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 (จำนวน 3,780,600 ล้านบาท) ซึ่งอยู่ในสัดส่วนตามที่คณะกรรมการนโยบายการเงินการคลังของรัฐกำหนด (ไม่เกิน 10%)
รายงานข่าวระบุว่า เดิมครม. เมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2568 มีมติอนุมัติให้ปรับปรุงหลักเกณฑ์การก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณ และมาตรการอื่นที่เกี่ยวข้อง ซึ่งกำหนดให้รายจ่ายลงทุนที่จะขออนุมัติผูกพันข้ามปีมาทุกรายการต้องได้รับการจัดสรรงบประมาณแผ่นดินในปีแรก เป็นจำนวนเงินไม่ต่ำกว่า 15% ของวงเงินรายจ่ายส่วนที่เป็นเงินงบประมาณทั้งสิ้นของรายจ่ายลงทุนนั้น ๆ โดยไม่รวมวงเงินเผื่อเหลือเผื่อขาด
รวมทั้งควรกำหนดระยะเวลาผูกพันให้สอดคล้องกับระยะเวลาที่ใช้ในการดำเนินการ โดยคำนึงถึงปัจจัยต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมถึงการวางแผนการปฏิบัติงานที่เหมาะสม เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินงาน ทั้งนี้ ไม่นับรวมถึงรายจ่ายที่เป็นลักษณะต้องจ่ายเป็นประจำในแต่ละเดือนหรือในกรอบระยะเวลาในจำนวนเงินที่เท่ากัน เช่น ค่าเช่ารถยนต์ เป็นต้น
โดยในปีงบประมาณ พ.ศ. 2659 มีจำนวน 6 หน่วยรับงบประมาณ ประกอบด้วย กองทัพเรือ กองทัพอากาศ กรมศุลกากร สำนักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษาวิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม และกรุงเทพมหานคร ที่ได้รับการจัดสรรงบประมาณ ในปีแรกต่ำกว่า 15%
ทั้งนี้เพื่อให้สอดคล้องกับแผนการปฏิบัติงานและแผนการใช้จ่ายงบประมาณ สำนักงบประมาณจึงขอยกเว้นการดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรีดังกล่าว ให้รายการก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณที่ไม่สามารถดำเนินการตามหลักเกณฑ์การก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณได้