ลุย "รถไฟฟ้า 20 บาทตลอดสาย" ครม.แก้ พ.ร.บ.รฟม. ดึงเงินเสิร์ฟนโนบาย

แหล่งข่าวจากทำเนียบรัฐบาล เปิดเผยว่า ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) วันที่ 20 พฤษภาคม 2568 มีติอนุมัติหลักการร่างพระราชบัญญัติการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ตามที่กระทรวงคมนาคม เสนอ โดยมีสาระสำคัญเป็นการแก้ไขเพิ่มเติม พ.ร.บ.การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2543 เพื่อรองรับนโยบายค่าโดยสารรถไฟฟ้า 20 บาทตลอดสายของรัฐบาล

ขณะเดียวกันในการแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายฉบับนี้ เพื่อให้สอดคล้องกับสภาพการณ์ปัจจุบัน และสามารถส่งเสริมและสนับสนุนการดำเนินการตามภารกิจของการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย (รฟม.) ตามนโยบายรัฐบาลให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เช่น ปรับปรุง คำนิยาม “กิจการรถไฟฟ้า” วัตถุประสงค์ อำนาจกระทำกิจการของ รฟม. หลักเกณฑ์การออกข้อบังคับของหน่วยงาน 

รวมทั้งหลักเกณฑ์การบริหารจัดการรายได้ และการดำเนินกิจการที่ต้องได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี เพื่อลดปัญหาอุปสรรคในการดำเนินงาน และให้ รฟม. สามารถดำเนินการเกี่ยวกับกิจการรถไฟฟ้าได้อย่างครบถ้วนและครอบคลุมภารกิจอื่นที่เกี่ยวข้อง รวมถึงสามารถจัดหาประโยชน์ในทรัพย์สิน และดำเนินการตามนโยบายรัฐบาลได้

แหล่งข่าว กล่าวว่า ที่ประชุมครม.ได้มอบหมายให้กระทรวงคมนาคม รับความเห็นของหน่วยงานต่าง ๆ ไปประกอบการพิจารณา โดยเฉพาะความเห็นของกระทรวงการคลัง ซึ่งเสนอความเห็นเกี่ยวกับการดำเนินการตามบทบัญญัติของพ.ร.บ.วินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ.2561 และ พ.ร.บ.การบริหารทุนหมุนเวียน พ.ศ.2558 ว่า 

 

 

ร่างพ.ร.บ. มีบทบัญญัติที่ก่อให้เกิดผลผูกพันทรัพย์สินหรือภาระทางการเงินการคลังแก่รัฐ ดังนั้น ในการพิจารณาเรื่องดังกล่าวควรคำนึงถึงประเด็นความคุ้มค่า ต้นทุน และผลประโยชน์ เสถียรภาพและความมั่นคงทางเศรษฐกิจและสังคม รวมทั้งความยั่งยืนทางการคลังของรัฐ เพื่อให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของบทบัญญัติมาตรา 7 แห่ง พ.ร.บ. วินัยการเงินการคลังฯ และมีความเห็นเพิ่มเติม ดังนี้

แก้มาตรา 8 บริการจัดการเงินรายได้ รฟม.

1. ร่างพ.ร.บ. มาตรา 8 ให้ยกเลิกความในมาตรา 65 แห่ง พ.ร.บ. รฟม.และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน โดยมาตรา 65 กำหนดให้รายได้ที่ รฟม. ได้รับจากการดำเนินการในปีหนึ่ง ๆ ให้ตกเป็นของ รฟม. สำหรับเป็นค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานและเมื่อได้หักรายจ่ายสำหรับการดำเนินงานทั้งปวง ค่าภาระต่าง ๆ ที่เหมาะสม ค่าบำรุงรักษา ค่าเสื่อมราคา เงินสำรองตามมาตรา 11 เงินสมทบกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ เงินสมทบกองทุนสงเคราะห์หรือการสงเคราะห์อื่น และเงินลงทุนตามที่ได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีเหลือเท่าใดให้นำส่งเป็นรายได้ของรัฐ 

ตามระเบียบที่กระทรวงการคลังกำหนด และกำหนดให้รายจ่ายสำหรับการดำเนินงานให้รวมถึงเงินที่ รฟม. จ่ายเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนการดำเนินการในกรณีที่มีการบริหารจัดการระบบตั๋วร่วมในบริการขนส่งสาธารณะที่เกี่ยวข้องกับการรถไฟฟ้า 

ทั้งนี้ หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการจ่ายและส่งเงินคืนให้เป็นไปตามที่รัฐมนตรีกำหนดโดยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี เป็นการปรับปรุงแก้ไข พ.ร.บ. รฟม. เพื่อให้สอดคล้องกับสภาพการณ์ปัจจุบัน ลดปัญหาอุปสรรค ในการดำเนินงาน และให้ รฟม. สามารถดำเนินกิจการรถไฟฟ้าได้อย่างครบถ้วน และดำเนินการตามนโยบายรัฐบาลได้ 

แต่อย่างไรก็ดีการกำหนดเพิ่มรายจ่ายเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนการดำเนินงานในกรณีที่มีการบริหารจัดการระบบตั๋วร่วมในบริการขนส่งสาธารณะที่เกี่ยวข้องกับกิจการรถไฟฟ้า อาจส่งผลให้เงินรายได้ที่รัฐจะจัดเก็บรายได้ เพื่อนำมาจัดทำงบประมาณรายจ่ายประจำปีลดลง 

ขณะที่รัฐมีความจำเป็นต้องใช้จ่ายเงินในการพัฒนาประเทศจำนวนมาก ส่งผลกระทบต่อฐานะทางการเงินการคลังของประเทศในอนาคต จึงจ้องพิจารณาถึงประโยชน์ที่รัฐหรือประชาชนจะได้รับ ความคุ้มค้า รวมถึงความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นแก้การเงินการคลังของรัฐ ตามกฎหมายว่าด้วยวินัยการเงินการคลังของรัฐอย่างรอบคอบ

 

 

แก้มาตรา 7 เพิ่มอำนาจบอร์ด รฟม.

2.ร่าง พ.ร.บ. มาตรา 7 ให้ยกเลิกความในมาตรา 18 แห่ง พ.ร.บ. รฟม.ซึ่งเป็นการเพิ่มอำนาจคณะกรรมการ รฟม. ในการออกข้อบังคับตามมาตรา 18 (6) เรื่อง การบริหารงานบุคคลการบรรจุ การแต่งตั้ง การเลื่อนขั้นเงินเดือน หรือค่าจ้าง การออกจากตำแหน่ง ถูกถอน วินัย การลงโทษของพนักงานและลูกจ้าง 

รวมทั้งการกำหนดเงินเดือนและเงินอื่นๆ และมาตรา 18 (7) เรื่อง การจ่ายค่าพาหนะ เบี้ยเลี้ยงเดินทาง ค่าเช่าที่พัก ค่าล่วงเวลา เบี้ยประชุม ค่าตอบแทน และการจ่ายเงินอื่นๆ เข้าข่ายเป็นสภาพการจ้าง ที่สามารถคำนวณเป็นเงินได้เอง โดยไม่ต้องได้รับความเห็นชอบจากกระทรวงการคลัง โดยการปรับปรุงดังกล่าว ยังไม่ปรากฏข้อมูลเหตุผลและความจำเป็นที่ชัดเจน รวมทั้ง ผลกระทบต่อค่าใช้จ่ายรวมของ รฟม. อย่างไร 

ขณะที่ปัจจุบันรายได้ของ รฟม. ยังคงไม่เพียงพอต่อค่าใช้จ่ายและยังต้องได้รับเงินอุดหนุนจากรัฐบาล ดังนั้น เห็นสมควรให้มีการพิจารณาความเหมาะสมของการให้อำนาจแก่คณะกรรมการ รฟม. ในเรื่องดังกล่าว ในขั้นตอนการพิจารณาร่างพ.ร.บ. ลำดับถัดไปด้วย และหากกรณีที่ให้อำนาจแก่คณะกรรมการ รฟม. ในเรื่องดังกล่าว 

คณะกรรมการ รฟม. พึงต้องพิจารณาโดยนำหลักการและแนวทางการนำเสนอข้อมูล ประกอบการพิจารณาเรื่อง สภาพการจ้างที่เกี่ยวกับการเงินของรัฐวิสาหกิจตามหลักเกณฑ์เพื่อใช้ในการพิจารณา กำหนดค่าตอบแทน ระบบแรงจูงใจ และสวัสดิการต่างๆ ของรัฐวิสาหกิจในภาพรวมของคณะกรรมการแรงงาน รัฐวิสาหกิจสัมพันธ์ (ครรส.) 

หลักการในการกำหนดสิทธิประโยชน์ขั้นพื้นฐานของพนักงานรัฐวิสาหกิจเท่าที่จำเป็น ตามมติครม. เมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน 2558 เรื่อง การปฏิรูปรัฐวิสาหกิจ และประกาศ ครรส. ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องที่เป็นมาตรฐานชั้นต่ำของสภาพการจ้างของพนักงานรัฐวิสาหกิจ รวมถึงสถานะทางการเงิน และผลการดำเนินงานของ รฟม. มาเป็นข้อมูลเทียบเคียงเพื่อประกอบการพิจารณา 

รวมทั้งให้คำนึงถึงหลักการ ในการกำหนดสิทธิประโยชน์ของพนักงานของรัฐวิสาหกิจเท่าที่จำเป็น เพื่อให้ภาระค่าใช้จ่ายด้านบุคลากร ของ รฟม. มีความเหมาะสมสอดคล้องกับสถานะทางการเงินไม่เป็นภาระงบประมาณแผ่นดินในระยะยาว และเทียบเคียงได้กับรัฐวิสาหกิจที่ได้รับเงินอุดหนุนจากรัฐบาลและรัฐวิสาหกิจอื่นที่มีลักษณะการดำเนินงาน ใกล้เคียงกันในสังกัดกระทรวงคมนาคมด้วย

 

 

แก้มาตรา 9 การดำเนินประโยชน์กับ รฟม.

3.ร่างพ.ร.บ. มาตรา 9 ให้ยกเลิกความใน (3)(4)(5)(6) และ (10) ของมาตรา 75 แห่ง พ.ร.บ. รฟม. และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน 

• (3) กู้ยืมเงินเกินกว่าห้าร้อยล้านบาท 
• (4) ออกพันธบัตรหรือตราสารอื่นใดเพื่อใช้ในการลงทุน หรือเพื่อประโยชน์แก่กิจการรถไฟฟ้า หรือเพื่อการดำเนินงานอื่นใดของ รฟม. 
• (5) จำหน่ายอสังหาริมทรัพย์อันมีมูลค่าเกินกว่าห้าร้อยล้านบาท 
• (6) ให้เช่าหรือให้สิทธิใดๆ ในอสังหาริมทรัพย์ซึ่งมีมูลค่าเกินกว่าห้าร้อยล้านบาท 
• (10) จัดหาประโยชน์ในทรัพย์สินของ รฟม. เพื่อสนับสนุน พัฒนา กิจการรถไฟฟ้า หรือเพื่อประโยชน์ในการดำเนินงานของ รฟม. ซึ่งมีมูลค่าเกินกว่าห้าร้อยล้านบาท 

โดยในกรณี รับเพิ่มหรือกำหนดวงเงินในกิจกรรมที่ รฟม. ต้องได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีในเรื่องการกู้ยืมเงิน จำหน่ายอสังหาริมทรัพย์ การให้เช่าหรือให้สิทธิใด ๆ ในอสังหาริมทรัพย์ และจัดหาประโยชน์ในอสังหาริมทรัพย์ของ รฟม. ดังกล่าว ยังไม่ปรากฏข้อมูลเหตุผลและความย ความจำเป็นที่ชัดเจน 

ดังนั้น จึงควรมีการพิจารณาวงเงินดังกล่าว ให้เหมาะสมสำหรับแต่ละกิจกรรมและให้สอดคล้องกับลักษณะการดำเนินงานของ รฟม. โดยควรเทียบเคียงกับรัฐวิสาหกิจอื่นที่มีการดำเนินงานใกล้เคียงกันด้วย เพื่อให้เกิดความเหมาะสมกับการดำเนินงานของ รฟม. และสอดคล้องกับรัฐวิสาหกิจอื่นๆ ต่อไป