แก้กฎหมาย อาคารสูง-ใหญ่ มีพื้นที่รวม 10,000 ตร.ม.ขึ้นไป ต้องทำ EIA

สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) แจ้งว่า ได้เปิดรับฟังความคิดเห็นร่างประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เรื่อง กำหนดโครงการ กิจการ หรือการดำเนินการ ซึ่งต้องจัดทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม และหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการจัดทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม ฉบับใหม่ (ประกาศฯ EIA) เป็นครั้งที่ 2 หลังจากรับฟังไปแล้วครั้งแรกและสิ้นสุดไปเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2568 ที่ผ่านมา

สำหรับการเปิดรับฟังความคิดเห็นต่อร่างประกาศฯ EIA ฉบับนี้ ที่ผ่านมาได้มีการเปิดรับฟังความคิดเห็นจากทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ในครั้งที่ 1 พบว่า มีผู้ร่วมเสนอความคิดเห็นรวม 9 คน สผ. จึงได้มีการเปิดรับฟังความคิดเห็นในครั้งที่ 2 ตั้งแต่วันที่ 6-21 มีนาคม 2568 จากนั้นจึงดำเนินการขั้นตอนของกฎหมายต่อไป 

 

 

ทั้งนี้ในการจัดทำร่างประกาศฯ EIA ฉบับใหม่ มีสาระสำคัญด้วยกัน 2 ประเด็น โดยประเด็นแรกคือ ปรับปรุงคำนิยามในข้อ 2 ของประกาศฯ EIA โดยยกเลิกคำนิยาม “อาคารประกอบธุรกิจค้าปลีกหรือค้าส่ง” และ “ธุรกิจค้าปลีกหรือค้าส่ง” ส่วนอีกประเด็นคือ การปรับปรุงประเภทโครงการ กิจการ หรือการดำเนินการ ในเอกสารท้ายประกาศ 4

สำหรับรายละเอียดของการปรับแก้ไขโดยการยกเลิกคำนิยาม “อาคารประกอบธุรกิจค้าปลีกหรือค้าส่ง” และ “ธุรกิจค้าปลีกหรือค้าส่ง” ซึ่งระบุเอาไว้ในข้อที่ 2 ของร่างประกาศฯ EIA ฉบับเดิม ปี 2566 พร้อมทั้งให้เปลี่ยนแปลงคำในลำดับที่ 27 ของเอกสารท้ายประกาศ 4 

จากประกาศฉบับเดิมระบุเนื้อหาในลำดับที่ 27 ของของเอกสารท้ายประกาศ 4 ว่า อาคารสูงหรืออาคารขนาดใหญ่พิเศษตามกฎหมายว่า ด้วยการควบคุมอาคาร ซึ่งมีลักษณะที่ตั้งหรือการใช้ประโยชน์ในอาคารอย่างหนึ่งอย่างใด ดังนี้  

27.1 อาคารที่ตั้งอยู่ติดแม่น้ำตามเอกสารท้ายประกาศ 2 ฝั่งทะเล หรือทะเลสาบสงขลา หรือชายหาด หรือที่ตั้งอยู่ติดหรืออยู่ในอุทยานแห่งชาติหรืออุทยานประวัติศาสตร์  

27.2 อาคารที่ใช้ในการประกอบธุรกิจค้าปลีก หรือค้าส่ง 

27.3 อาคารที่ใช้เป็นสำนักงานหรือที่ทำการของเอกชน

แต่ร่างกฎหมาย EIA ฉบับใหม่ ได้แก้ไขเนื้อหา โดยเพิ่มข้อความ “ทั้งอาคารหรือที่มีพื้นที่รวมกันตั้งแต่ 10,000 ตารางเมตรขึ้นไป” เพื่อเป็นการกำหนดพื้นที่การใช้ประโยชน์ในอาคารสูงหรืออาคารขนาดใหญ่พิเศษ ภายในอาคารหลังเดียวกัน ที่มีพื้นที่การใช้ประโยชน์ตามลำดับที่ 27.2-27.4 ตั้งแต่ 10,000 ตารางเมตรขึ้นไป จะเข้าข่ายต้องจัดทำรายงาน EIA ให้มีข้อความดังนี้ 

เป็นอาคารสูงหรืออาคารขนาดใหญ่พิเศษตามกฎหมายว่า ด้วยการควบคุมอาคาร ซึ่งมีลักษณะที่ตั้งหรือการใช้ประโยชน์ในอาคารอย่างหนึ่งอย่างใดทั้งอาคารหรือที่มีพื้นที่รวมกันตั้งแต่ 10,000 ตารางเมตรขึ้นไป ประกอบด้วย

27.1 อาคารที่ตั้งอยู่ติดแม่น้ำตามเอกสารท้ายประกาศ 2 ฝั่งทะเล ทะเลสาบสงขลา หรือชายหาด หรือที่ตั้งอยู่ติด หรืออยู่ในอุทยานแห่งชาติ หรืออุทยานประวัติศาสตร์ 

27.2 อาคารพาณิชย์ที่ใช้ประโยชน์ในการประกอบธุรกิจอย่างหนึ่งอย่างใดเพื่อ 

• (1) ค้าปลีกหรือค้าส่งซึ่งสินค้าอุปโภคบริโภคที่ใช้ในชีวิตประจำวัน หรือเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม แต่ไม่หมายความรวมถึงตลาดตามกฎหมายว่าด้วยการสาธารณสุข 
• (2) ค้าวัสดุหรืออุปกรณ์ที่ใช้ในการก่อสร้าง เครื่องใช้ไฟฟ้า หรือเครื่องเรือน 
• (3) ห้างสรรพสินค้า หรือศูนย์การค้า 

27.3 อาคารที่ใช้เป็นสำนักงานหรือที่ทำการของเอกชน 

27.4 อาคารที่ใช้เพื่อประโยชน์ในกิจการหลายประเภทในอาคารหลังเดียวกัน โดยมีลักษณะการใช้ประโยชน์ในอาคารตามที่กำหนดไว้ในลำดับที่ 27.2 และ 27.3

 

 

อย่างไรก็ตาม สผ. ระบุว่า การปรับปรุงข้อความในลำดับที่ 27.2 จาก “อาคารที่ใช้ในการประกอบธุรกิจค้าปลีก หรือค้าส่ง” เป็น “อาคารพาณิชย์ ที่ใช้ประโยชน์ในการประกอบธุรกิจอย่างหนึ่งอย่างใดเพื่อให้ (1) – (3) เพื่อให้มีความชัดเจน และครอบคลุมลักษณะการใช้ประโยชน์ในอาคารซึ่งมีลักษณะเป็นห้างสรรพสินค้า ศูนย์การค้าหรือกิจการอื่นใดที่มีลักษณะเดียวกัน 

โดยลักษณะการใช้ประโยชน์ในการประกอบธุรกิจอย่างหนึ่งอย่างใดตาม (1) – (3) ต้องมีพื้นที่ตั้งแต่ 10,000 ตารางเมตรขึ้นไป ภายในอาคารหลังเดียวกัน จะเข้าข่ายต้องจัดทำรายงาน EIA เนื่องจากอาคารสูงหรืออาคารขนาดใหญ่พิเศษ มีความซับซ้อนในการก่อสร้าง และใช้เวลาก่อสร้างนาน ส่งผลกระทบด้านต่างๆ ต่อบริเวณใกล้เคียง เช่น ความสั่นสะเทือน เสียง ฝุ่นละออง เป็นต้น 

รวมถึงเมื่อเปิดดำเนินการแล้วการประกอบธุรกิจในลักษณะนี้ จะมีการรวมคนจำนวนมากเข้ามาใช้ประโยชน์ภายในอาคาร ซึ่งส่งผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมและคุณภาพชีวิตในประเด็นต่าง ๆ เช่น น้ำเสีย ขยะมูลฝอย และการจราจร เป็นต้นโดยมีเจตนารมณ์ในการกำหนด ดังนี้ 

(1) ค้าปลีกหรือค้าส่งซึ่งสินค้าอุปโภคบริโภคที่ใช้ในชีวิตประจำวัน หรือเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม แต่ไม่หมายความรวมถึง ตลาดตามกฎหมายว่าด้วยการสาธารณสุข 

มีเจตนารมณ์ในการกำหนดให้อาคารที่มีการประกอบธุรกิจ/ใช้ประโยชน์ในการ ค้าสินค้าเพื่ออุปโภคและบริโภคในชีวิตประจำวันที่มีการใช้สอยแล้วหมดไป เช่น อาหาร ยาสีฟัน ผงซักฟอก นม กระดาษชำระ เป็นต้น รวมถึงการค้าเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่มด้วย เช่น ไฮเปอร์มาร์เก็ต (Hypermarket) ซูเปอร์มาร์เก็ต (Supermarket) เป็นต้น ซึ่งเป็น อาคารที่มีขนาดใหญ่ให้ต้องจัดทำรายงาน EIA ทั้งนี้ ไม่รวมถึงตลาด ตามกฎหมายว่าด้วยการสาธารณสุข

(2) ค้าวัสดุหรืออุปกรณ์ที่ใช้ในการก่อสร้าง เครื่องใช้ไฟฟ้า หรือเครื่องเรือน 

มีเจตนารมณ์ในการกำหนดให้อาคารที่มีการประกอบธุรกิจ/ใช้ประโยชน์ในการค้าวัสดุหรืออุปกรณ์ที่ใช้ในการก่อสร้าง เครื่องใช้ไฟฟ้า หรือเฟอร์นิเจอร์ ซึ่งเป็นอาคารที่มีขนาดใหญ่ให้ต้องจัดทำรายงาน EIA  

 

 

(3) ห้างสรรพสินค้า หรือศูนย์การค้า 

มีเจตนารมณ์ในการกำหนดให้อาคารที่มีการประกอบธุรกิจ/ใช้ประโยชน์ในการค้าปลีกสินค้าหลากหลาย การจัดแสดงสินค้า และพื้นที่ธุรกิจให้บริการต่าง ๆ ทั้งที่เป็นพื้นที่ที่มีการแบ่งเป็นแผนก หรือพื้นที่ให้เช่าเพื่อจำหน่ายสินค้า ร้านอาหาร หรือให้บริการต่าง ๆ โดย 

ห้างสรรพสินค้า (Department Store) มีลักษณะการใช้ประโยชน์ในอาคารเพื่อการจัดแสดงสินค้าหรือค้าปลีกขนาดใหญ่ มีการจำหน่ายสินค้าหลากหลาย เช่น เสื้อผ้า สินค้าในครัวเรือนของใช้ส่วนตัว เป็นต้น หรือเป็นร้านค้าปลีกที่มีการขายผลิตภัณฑ์หลายรายการให้เลือก โดยมีการจัดสินค้าออกเป็นแผนก ๆ 

ศูนย์การค้า (Shopping Centre) มีลักษณะการใช้ประโยชน์ในอาคารเพื่อค้าปลีกซึ่งอาจไม่ได้ถูกจัดเป็นแผนก ๆ แต่เป็นการเช่าพื้นที่เป็นล็อคตามที่ศูนย์การค้าจัดสรรไว้ให้มีสินค้าและบริการครบวงจร เป็นกลุ่มร้านค้าหรือบริการหลายประเภท เช่น ร้านค้าเสื้อผ้า กระเป๋า รองเท้า เครื่องประดับ ธนาคาร โรงภาพยนต์ สวนสนุก ร้านอาหาร/ศูนย์อาหาร เป็นต้น 

 

 

ส่วนการเพิ่มการกำหนดในลำดับที่ 27.4 อาคารที่ใช้เพื่อประโยชน์ ในกิจการหลายประเภทในอาคารหลังเดียวกัน โดยมีลักษณะการใช้ประโยชน์ในอาคารตามที่กำหนดไว้ในลำดับที่ 27.2 และ 27.3 เพื่อให้ครอบคลุมการใช้ประโยชน์เพื่อประกอบธุรกิจหลายประเภทที่มีลักษณะตามลำดับที่ 27.2 และ 27.3 ในอาคารหลังเดียวกันที่มีพื้นที่รวมกันตั้งแต่ 10,000 ตารางเมตรขึ้นไป ต้องจัดทำรายงาน EIA ด้วย