ปฏิบัติการลับ เปิดด่านตงชิน ขุมทรัพย์ผลไม้ไทยในจีน!

          เขาบอกว่า ข่าวร้ายลงฟรี ข่าวดีสื่อไม่ค่อยสนใจ แต่วันนี้ผมจะพาทุกท่านมาดูเรื่องดีๆ ที่ต้องบันทึกไว้ ให้คนได้รับรู้ 
          ผมได้ยินเรื่องราวของการส่งสินค้าไทยออกไปในเส้นทางจากไทย-ลาว-เวียดนาม และทะลุไปยังจีนถูกปิดตาย จนสินค้าเกษตรของไทยส่งออกไปไม่ได้ ทั้งๆ ที่เป็นตลาดหลักที่สร้างรายได้มหาศาล มาตั้งแต่ต้นเดือนมี.ค. จนจะกระทบกับสินค้าเกษตรไทยที่มีผลผลิตออกมาในช่วงนี้ จึงได้ติดตามข้อมูลอย่างต่อเนื่องว่า ใครจะแก้ไขได้...
          ผมต้องชื่นชม คุณเฉลิมชัย ศรีอ่อน รมว.เกษตรและสหกรณ์ คุณอลงกรณ์ พลบุตร ที่ปรึกษา รมว.เกษตรฯ อย่างยิ่ง ที่กระโจนออกมาเป็นทัพหน้าในการหาทางช่วยเหลือเกษตรกร ที่ปัจจุบันต้องบอกว่า ถูกจำกัดขีดความสามารถในการขายสินค้าโดยเฉพาะตลาดจีน
          ทั้งที่ออร์เดอร์มังคุด ทุเรียน และผลไม้อื่นๆ เข้ามาตลอดแต่ส่งออกในเส้นทางหลักไม่ได้  
          จีนเป็นตลาดใหญ่ที่สุดของผลไม้ไทย และมีการขยายตัวเติบโตอย่างรวดเร็ว ปี 2561 มีปริมาณการส่งออกผลไม้ไปจีน โดยเส้นทางขนส่งทางบกราว 664,000 ตัน จากปี 2560 ที่มีการส่งออกราว 343,000 ตัน มูลค่าส่งออกกว่า 25,000 ล้านบาท และมีแนวโน้มที่จะเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วทุกปี แต่ตอนนี้กลับเผชิญปัญหาการขนส่งหนักที่สุด ส่งออกไปไม่ได้
          ไม้ผล 4 ชนิดได้แก่ ทุเรียน มังคุด เงาะ และลองกอง กำลังมีผลผลิตออกมาในเดือนเมษายน และพฤษภาคม และรอการส่งออกไปยังตลาดเพื่อนบ้านและตลาดจีน ราว 995,501ตัน จากปี 2562 ที่มีแค่ 886,959 ตัน แยกเป็น ทุเรียนให้ผลผลิต 550,035 ตัน เงาะ 210,637 ตัน  มังคุด 212,345 ตัน และลองกอง 22,484 ตัน ..เรียกว่ามีผลผลิตแต่ระบายออกไม่ได้
          เพราะด่านทางบก 2 ด่าน คือ ด่านโหย่วอี้กว่าน และ ด่านโมฮ่าน ที่เป็นเส้นทางขนผลไม้ไทยไปจีน เส้นที่เป็นสายเลือดหลักติดขัดอย่างมาก เนื่องจากสปป.ลาว กำหนดมาตรการขนส่งสินค้าผ่านดินแดนลาวไปจีนเข้มข้นมากขึ้น เพื่อป้องกันการระบาดของโควิด-19 แถมยังมาเผชิญปัญหาผลไม้ตามฤดูกาลของเวียดนามทะลักออกมามาก ยิ่งทำให้เกิดปัญหาสินค้าติดอยู่ที่ด่านชายแดนจีนเป็นเวลานาน จนกระทบต่อคุณภาพผลไม้ไทย

          ผมทราบว่า ทั้ง 2 ท่านกำลังทำงานอย่างหนัก ในการพยายามคลี่คลายปัญหาของ 2 ด่านนี้ ที่เป็นเส้นทางหลักในการขนส่งสินค้าเกษตรไปยังจีน คุณเฉลิมชัย รมว.เกษตฯ และ คุณอลงกรณ์ ได้วางแผนหาทางออกด้วยการเร่งขอให้ทางการจีนเปิดด่าน “ตงชิน” ในอำเภอตงซิน เมืองฝางเฉิงก่าง สาธารณรัฐประชาชนจีน ซึ่งเป็นเมืองชายแดนที่อยู่ติดกับด่านหม่งก๋ายของเวียดนาม เพื่อให้ไทยสามารถขนส่งผลไม้ไปจีนให้ได้ เพื่อเพิ่มโอกาสและช่องทางการส่งออกผลไม้ไทยไปยังตลาดจีน
          พ่อค้าชายแดนบอกผมมาว่า ถ้าทลายการเปิดด่าน “ตงชิน” ได้สินค้าเกษตรไทยจะทำลายได้มหาศาล
          ผมถามเรื่องนี้กับ คุณอลงกรณ์ ที่ได้รับมอบหมายให้ดูแลการขับเคลื่อนคณะกรรมการพัฒนาและบริหารจัดการผลไม้ (Fruit Board) ได้ความว่า “ปัญหาการขนส่งสินค้าผลไม้ โดยเฉพาะทุเรียนที่ส่งไปจีนขณะนี้เริ่มเกิดความเสียหาย เนื่องจากการขนส่งไปที่ด่านโหย่วอี้กว่านมีปัญหาเข้าขั้นวิกฤติ เมื่อบวกกับผลไม้ของเวียดนามออกมามาก จึงต้องมีการจัดคิวรถบรรทุกของตัวเองไปก่อน และแทบจะไม่มีรถบรรทุกผลไม้ของไทยแหวกทะลุเข้าไปได้ 

          ครั้นจะขนส่งผลไม้ไทยผ่านไปทางด่านโมฮ่าน ที่จะเข้าทางมณฑลยูนนานผ่านสปป.ลาว ทางด่านเชียงของ บนเส้นทาง R3A ก็เกิดปัญหา 
โดยในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา ส่งออกไปได้เพียง 2 ตู้ต่อวัน จากปกติวันละ 40-50 ตู้ จึงถือว่า เข้าขั้นวิกฤติ พอๆ กับเส้นทาง R9 ที่ขนส่งทางมุกดาหารผ่านสปป.ลาวและเวียดนามไปยังด่านโหย่วอี้กว่าน เข้าไปตลาดจีน ที่เขตปกครองตนเองกว่างสีจ้วง ก็ทำได้น้อยมากติดที่ด่านยาวหลายสิบกิโลเมตร
          ทางออกคือ ต้องเพิ่มช่องทางด่านใหม่นั่นคือ ด่านตงชิน ซึ่งพยายามดำเนินการเพื่อเปิดด่านตงชินมากว่า 2 ปี” 
          แล้วด่านตงชิงนั้นสำคัญอย่างไร จึงต้องมีการทะลวงให้ออกให้ได้ คุณอลงกรณ์ บอกว่า จุดเด่นของด่านตงซิงคือ เป็นเขตชุมชนเมืองตั้งอยู่ในบริเวณแนวพรมแดนของเวียดนามและจีน และตั้งอยู่ห่างจากตลาดผลไม้ Mong Cai (ตลาดสินค้าเกษตร) เพียง 150 เมตร ช่วยให้การค้าขายทำได้สะดวกรวดเร็ว โดยสองฝ่ายสร้างสะพานทุ่นลอยน้ำ เพื่อให้รถบรรทุกวิ่งสัญจร และเป็นตลาดซื้อขายผลไม้มีฟังก์ชันครบครัน (พื้นที่ราว 495.35 ไร่) อาทิ โลจิสติกส์ โกดัง สถาบันการเงิน ที่ตั้งสำนักงาน และที่อยู่อาศัย
          นอกจากนี้ ยังนำระบบอัจฉริยะมาประยุกต์ใช้เพื่ออำนวยความสะดวกในการทำงาน อาทิ การยื่นสำแดง การผ่านพิธีการศุลกากร การตรวจสอบ การบริหารงานขนส่งโลจิสติกส์ และการชำระบัญชีการค้าระหว่างประเทศที่สามารถสืบค้นย้อนกลับ (traceability) ได้ทั้งกระบวนการ
          รัฐบาลจีนได้พัฒนาและยกระดับด่านตงชินให้สามารถนำเข้าผลไม้จากต่างประเทศได้ มีการสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกให้พร้อมรองรับการตรวจสอบผลไม้ ที่จะนำเข้าจากต่างประเทศ โดยรัฐบาลจีนได้จัดเตรียมพื้นที่สำหรับรองรับรถบรรทุกขนาดใหญ่ได้ถึง 2,000 คันต่อวัน นำระบบศุลกากรอิเล็กทรอนิกส์มาใช้ เพื่อให้การตรวจปล่อยสินค้าเป็นไปได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว 

           อย่างไรก็ตาม สินค้าเกษตรของไทยยังไม่สามารถส่งผ่านด่านตงชินได้ เนื่องจากยังติดปัญหาพิธีสารเกี่ยวกับสุขอนามัยพืชที่ยังอยู่ระหว่างการเจรจาระหว่างไทยกับจีน
          หากไทยสามารถเปิดตลาดที่ด่านตงชิงได้ จะเป็นโอกาสของผลไม้ไทยอย่างมาก
          “เราก็สู้ทุกวิถีทางเพื่อส่งออกผลไม้ไทยให้ได้มากที่สุดเพราะหมายถึงปากท้องของเกษตรกรของเรา จึงต้องเร่งเปิดช่องทางด่านใหม่เข้าจีนคือด่านตงชิน ผมรายงานให้ท่านรองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีพาณิชย์ท่านจุรินทร์ ลักษณ์วิศิษฏ์ และท่านเฉลิมชัยทราบเป็นระยะๆ ว่าเราต้องเปิดด่านตงชินให้ได้”
          อลงกรณ์ เล่าว่า เราระดมฑูตพาณิชย์ฑูตเกษตรที่อยู่ทั้งในกรุงปักกิ่งและกวางโจว ที่ดูแลเขตมณฑลยูนนานและเขตปกครองตนเองกว่างสีจ้วงประสานกับทางการจีน เพื่อแก้ปัญหานี้ และปัญหาด่านโมฮ่านและด่านโหย่วอี้กว่าน  ด่านตงชิน ตลอดสัปดาห์ที่ผ่านมา ล่าสุดทางอธิบดีกรมวิชาการและเลขาธิการสำนักงานเกษตรและอาหารแห่งชาติ ได้เร่งเจรจาแลกเปลี่ยนร่างแก้ไขพิธีสารสุขอนามัยพืชกับจีน
          จนเราได้ข่าวดี เมื่อวันที่ 20 เมษายน อธิบดีกรมวิชาการรายงานว่า ร่างพิธีสารเสร็จแล้ว ส่งไปให้กรมสนธิสัญญากระทรวงต่างประเทศแล้ว ผมก็ติดต่อไปถึงท่านรองปลัดกระทรวงต่างประเทศ และหารือกับท่านรัฐมนตรีให้ช่วยเร่งรัดดำเนินการจนเสร็จกระบวนการภายในประเทศของเราแล้ว และทางกระทรวงเกษตร โดยกรมวิชาการเกษตรฯได้แจ้งให้ทางการจีนทราบแล้ว เรารอไม่เกิน 7 วัน ด่านตงชิน จะเป็นอีกด่านหนึ่ง ที่เราสามารถส่งสินค้าเกษตร โดยเฉพาะผลไม้ไทยไปจีนเป็นด่านที่ 3 
          ผมปรบมือให้กับทีมไทยแลนด์จริงๆ ที่ลงแรงปฏิบัติการเปิดด่านตงชิง เพื่อสร้างตลาดผลไม้ของไทยไปยังตลาดใหญ่เมืองจีน
          ขอคารวะแทนเกษตรกรทั้งประเทศ ครับ...