ชุมชนหนองขาม หนุนตั้งโรงไฟฟ้า รอเอกชนเสียบ

คณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ (กพช.) มีพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เป็นประธาน เมื่อวันที่ 16 ธันวาคม 2562 ได้เห็นชอบหลักการรับซื้อไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนในรูปแบบ Feed-in Tariff (FiT) และราคารับซื้อไฟฟ้าสำหรับผู้ผลิตไฟฟ้าขนาดเล็กมาก (VSPP) โครงการโรงไฟฟ้าชุมชนเพื่อเศรษฐกิจฐานราก ซึ่งขณะนี้คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) อยู่ระหว่างจัดทำระเบียบหรือประกาศการรับซื้อไฟฟ้า โดยในปี 2563 จะเปิดรับซื้อไฟฟ้า 700 เมกะวัตต์ และกำหนดวันจ่ายไฟฟ้าเข้าระบบเชิงพาณิชย์ (SCOD) แบ่งออกเป็น 2 โครงการ ได้แก่ 1. Quick win เป็นโครงการที่ให้จ่ายไฟฟ้าเข้าระบบภายในปี 2563 ซึ่งเปิดโอกาสให้โรงไฟฟ้าที่ก่อสร้างแล้วเสร็จหรือใกล้จะแล้วเสร็จ เข้ามาร่วมโครงการ

ส่วนโครงการทั่วไป เปิดโอกาสให้ผู้มีความประสงค์เข้าร่วมโครงการ จ่ายไฟฟ้าเข้าระบบได้ในปี 2564 เป็นต้นไป ปริมาณพลังไฟฟ้าที่เสนอขายไม่เกิน 10 MW ใช้วิธีการคัดเลือกโดยกรรมการบริหารการรับซื้อไฟฟ้าฯ จะพิจารณาตามหลักเกณฑ์ และคัดเลือกเรียงตามลำดับ
จากโครงการที่เสนอให้ผลประโยชน์คืนสู่ชุมชนสูงสุดไปสู่ผลประโยชน์ตํ่าสุด โดยจะ พิจารณารับซื้อจากโครงการ Quick win ก่อนเป็นลำดับแรก แล้วจึงจะพิจารณารับซื้อจากโครงการทั่วไป

ขณะที่รูปแบบการร่วมทุน ประกอบด้วย 2 กลุ่ม ได้แก่ 1. กลุ่มผู้เสนอโครงการ (ภาคเอกชนอาจร่วมกับองค์กรของรัฐ) สัดส่วนประมาณ 60-90% และ 2. กลุ่มวิสาหกิจชุมชน (มีสมาชิกไม่น้อยกว่า 200 ครัวเรือน) สัดส่วนประมาณ 10-40% (เป็นหุ้นบุริมสิทธิไม่น้อยกว่า 10% และเปิดโอกาสให้ซื้อหุ้นเพิ่มได้อีกรวมแล้วไม่เกิน 40%) ซึ่งโรงไฟฟ้าจะต้องแบ่งรายได้ที่เกิดจากการจำหน่ายไฟฟ้าที่ยังไม่ได้หักค่าใช้จ่ายใดๆ ทั้งสิ้น ให้กับกองทุนหมู่บ้านฯ ที่อยู่ใน “พื้นที่พัฒนาหรือฟื้นฟูท้องถิ่น” ของโรงไฟฟ้านั้นๆ ในรัศมี 5 กิโลเมตร

จากการส่งเสริมการตั้งโรงไฟฟ้าชุมชนดังกล่าว ได้ส่งผลให้ชุมชนต่างๆ เกิดความตื่นตัว และต้องการดึงภาคเอกชน และรัฐวิสาหกิจ เข้าไปจัดตั้งโรงไฟฟ้าชุมชน เป็นจำนวนมาก เพื่อสร้างรายได้ให้กับตัวเองและชุมชน

นายแสงทอง ทองงาม กำนันบ้านหนองขาม อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ ในฐานะประธานวิสาหกิจชุมชนหนองขาม เปิดเผยว่า จากที่นายสนธิรัตน์ สนธิจิรวงศ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน ได้มีนโยบายการส่งเสริมจัดตั้งโรงไฟฟ้าชุมชน เพื่อสร้างเศรษฐกิจฐานรากให้ชุมชนมีความเข้มแข็ง และให้ทุกคนเข้าถึงพลังงานนั้น ถือเป็นเรื่องที่ต้องการสนับสนุน เนื่องจากเพิ่มรายได้ต่อปีได้มากกว่าการปลูกข้าว มันสำปะหลัง และอ้อย โดยการหันมาปลูกพืชพลังงานอย่างหญ้าเนเปียร์ที่ให้ผลตอบแทนตลอดทั้งปี

แสงทอง ทองงาม

ปัจจุบันบ้านหนองขามมีสมาชิกวิสาหกิจชุมชนราว 220 ครัวเรือน ตรงตามเงื่อนไขที่กำหนดในการจัดตั้งโรงไฟฟ้าชุมชนได้ โดยมีความพร้อมปลูกหญ้าเนเปียร์ที่ใช้เป็นเชื้อเพลิงป้อนให้กับโรงไฟฟ้าได้ราว 1,300 ไร่ และปัจจุบันดำเนินการปลูกอยู่แล้ว 650 ไร่ เพื่อป้อนเป็นอาหารสัตว์ และยังสามารถเพิ่มพื้นที่เพาะปลูกใน 3 ตำบลใกล้เคียงได้อีกรวมกันแล้วราว 5 พันไร่

ทั้งนี้ จากการสำรวจพื้นที่ชุมชนดังกล่าวของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) พบว่า พื้นที่นี้สามารถรองรับการจ่ายไฟฟ้าเข้าระบบได้ถึง 5 เมกะวัตต์ ซึ่งจากการหารือกับสมาชิกวิสาหกิจในชุมชนแล้ว เงื่อนไขต่างๆ ที่กำหนดออกมาชุมชนรับได้ทั้งหมด และต้องการอยากให้โรงไฟฟ้าชุมชนเกิดขึ้น แต่ปัจจุบันยังไม่มีภาคเอกชนหรือรัฐวิสาหกิจ ที่สนใจเข้าไปติดต่อหรือหารือแต่อย่างใด

หากมีเอกชนหรือรัฐวิสาหกิจรายใดที่สนใจเข้ามาลงทุนร่วมกับชุมชน ศักยภาพของพื้นที่การปลูกหญ้าเนเปียร์ที่มีอยู่พร้อมจะป้อนให้โรงไฟฟ้าขนาดกำลังการผลิต 3 เมกะวัตต์ ได้ทันที ซึ่งจะช่วยให้เกษตรกรหรือวิสาหกิจชุมชนเกิดความเข้มแข็ง มีรายได้จากการดำเนินงานของโรงไฟฟ้าเพิ่มขึ้น

หน้า 5 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 40 ฉบับที่ 3,541 วันที่ 19-22 มกราคม 2563