'เครือซีพี' ร่วม ชุมชน จ.เชียงใหม่ ชูโมเดล 'ป่าปลอดเผา' ลดปัญหาฝุ่นควัน ไฟป่า

ในช่วงที่ปัญหาหมอกควัน และ ฝุ่น PM2.5 กลายเป็นภัยคุกคามสำคัญของภาคเหนือ กลุ่มป่าชุมชน อ.เวียงแหง จ.เชียงใหม่ เดินหน้าโครงการ "ป่าปลอดเผา" (Zero Forest Burning) ร่วมกับภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และชุมชน มุ่งช่วยกันลดเชื้อเพลิงธรรมชาติ ที่ก่อให้เกิดไฟป่าในพื้นที่ป่าชุมชน อันเป็นสาเหตุการเกิดหมอกควันและฝุ่น PM 2.5 ในภาคเหนือ 

 

โดยชุมชนเก็บใบไม้แห้งออกจากพื้นที่ป่าชุมชน 6 แห่ง มีเป้าหมาย 1,000 ตัน เพื่อลดปริมาณเชื้อเพลิง โดยการนำใบไม้แห้งจากป่าชุมชนมาใช้ประโยชน์ แปรรูปสร้างมูลค่าเพิ่มเป็นปุ๋ยอินทรีย์ ซึ่งได้รับความร่วมมือจากมหาวิทยาลัยแม่โจ้ เพื่อเป็นการสร้างรายได้ให้ชุมชน และนำรายได้กลับมาบริหารจัดการกองทุนป่าชุมชนให้ยั่งยืน โดยมี 6 ชุมชน ใน 2 ตำบล ได้แก่ ต.แสนไห และ ต.เมืองแหง ใน อ.เวียงแหง จ.เชียงใหม่

 

นางเฉลิมชัย โปธา ผู้ใหญ่บ้านบ้านป่าไผ่ หมู่ 3 ตำบลเมืองแหง กล่าวว่า "หมู่บ้านเราดูแลป่าชุมชนกว่า 400 ไร่ ในอดีตเราก็เคยนำใบไม้บางส่วนมาใช้ประโยชน์ แต่มีจำนวนน้อย ทำให้ใบไม้สะสมในป่ามาก เป็นเชื้อเพลิงก่อให้เกิดไฟป่าตลอด ยิ่งมีใบไม้มาก ไฟป่าก็ยิ่งรุนแรงมากขึ้น"

 

"เมื่อมีโครงการ "ป่าปลอดเผา" ชาวบ้านให้ความสนใจและมีส่วนร่วมในการเก็บใบไม้ออกจากพื้นที่ป่า ซึ่งบ้านของเราเพียงแห่งเดียวก็เก็บใบไม้แห้งได้กว่า 3,000 กิโลกรัม การนำใบไม้เหล่านั้นไปแปรรูปเป็นปุ๋ยอินทรีย์ก็ตรงกับความต้องการของชุมชน เนื่องจากเรากำลังจะทำกลุ่มเกษตรอินทรีย์อยู่แล้ว"

 

 

นายฐิติกร ใจดี ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านบ้านมหาธาตุ หมู่ 4 กล่าวเสริมว่า "ในอดีตเราพยายามปลูกจิตสำนึกให้ชาวบ้านเห็นคุณค่าของทรัพยากรป่าไม้ โดยช่วยกันลาดตระเวนเฝ้าระวังไฟป่า ทำแนวกันไฟ และนำใบไม้บางส่วนมาใช้ประโยชน์ แต่ยังไม่สามารถสร้างรายได้ให้ชุมชน"

 

"การทำโครงการ "ป่าปลอดเผา" ช่วยให้คนในชุมชน โดยเฉพาะผู้สูงอายุและผู้ไร้สัญชาติที่ไม่มีงานทำ ได้มีส่วนร่วมในการเก็บใบไม้แห้ง เมื่อนำใบไม้ไปทำปุ๋ย ก็ยังเพิ่มรายได้และช่วยลดต้นทุนทางการเกษตรให้ชาวบ้านได้อีกด้วย"

 

"ความท้าทายที่สำคัญคือการสร้างจิตสำนึกให้ชุมชนเห็นประโยชน์ของการไม่เผาป่า ซึ่งอาจนำไปสู่การฟื้นฟูของทรัพยากรธรรมชาติ เช่น เห็ดนานาพันธุ์ หรือทรัพยากรอื่นๆ ที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ ป่าชุมชนมีความสำคัญต่อชาวบ้านมาก เป็นแหล่งที่อยู่อาศัย อาหาร และน้ำ ดังนั้นโครงการนี้จะช่วยปลูกฝังจิตสำนึกให้ชุมชนหวงแหนทรัพยากรป่ามากขึ้น"

 

ในระยะยาวคิดว่า โครงการนี้ จะทำให้ชาวบ้านมีจิตสำนึกและหวงแหนทรัพยากร รักในป่าชุมชนของตนเองได้

 

 

"เครือเจริญโภคภัณฑ์" ในฐานะภาคเอกชนได้ให้การสนับสนุนโครงการ "ป่าปลอดเผา" นี้ โดยนายนนท์ นาคะเสถียร ผู้จัดการทั่วไปด้านพัฒนาความยั่งยืนภาครัฐและกิจการสัมพันธ์ เครือเจริญโภคภัณฑ์ เปิดเผยว่า การนำใบไม้แห้งในป่าชุมชนที่ชาวบ้านร่วมกันเก็บมาผ่านกระบวนการแปรรูปเป็นปุ๋ยอินทรีย์ ได้รับการสนับสนุนองค์ความรู้ และ ความร่วมมือ จากมหาวิทยาลัยแม่โจ้  

 

โดยมีการตั้งจุดรับใบไม้จำนวน 6 จุด จาก 6 หมู่บ้าน ได้แก่ บ้านสามปู บ้านมหาธาตุ บ้านปางป๋อ บ้านแม่หาด บ้านป่าไผ่ และบ้านห้วยหก ในปี 2567 นี้ มีเป้าหมายใบไม้แห้ง จำนวน 1,000 ตัน

 

โครงการดังกล่าวฯ จึงเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยลดเชื้อเพลิงธรรมชาติในพื้นที่ป่าชุมชน อ.เวียงแหง กว่า 7,660 ไร่ ลดการเผาใบไม้เพื่อหาของป่า ตลอดจนปลูกจิตสำนึกให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ไปควบคู่กับสร้างรายได้ให้ชุมชนไปพร้อมกัน