7 นวัตกรรมพร้อมใช้ รับมือสถานการณ์อุทกภัยและฝนตกหนัก

11 มิ.ย. 2568 | 09:22 น.
อัปเดตล่าสุด :11 มิ.ย. 2568 | 10:12 น.

ขณะนี้อิทธิพลจากมรสุมส่งผลให้หลายพื้นที่ในประเทศไทยกำลังเผชิญสถานการณ์ฝนตกหนักอย่างต่อเนื่อง กรมอุตุนิยมวิทยาและกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) ได้ประกาศเตือนภัยน้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก และน้ำท่วมขัง

ท่ามกลางความท้าทายจากสถานการณ์อุทกภัยและฝนตกหนัก สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ผสานความเชี่ยวชาญภายใต้ 5 ศูนย์วิจัยแห่งชาติ ได้แก่ ไบโอเทค เนคเทค นาโนเทค เอ็มเทค เอ็นเทค และพันธมิตร มุ่งมั่นพัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยีเพื่อสนับสนุนการรับมือ บรรเทาผลกระทบอย่างต่อเนื่อง ดังตัวอย่างผลงานวิจัยที่สำคัญ

7 นวัตกรรมพร้อมใช้  รับมือสถานการณ์อุทกภัยและฝนตกหนัก

Traffy Fondue "ฟีเจอร์ช่วยน้ำท่วม"

Traffy Fondue "ฟีเจอร์ช่วยน้ำท่วม": แพลตฟอร์มสำหรับประชาชนในการแจ้งเหตุการณ์น้ำท่วม ขอรับความช่วยเหลือ หรือแจ้งความประสงค์บริจาคสิ่งของผ่าน LINE @TraffyFondue เพื่อให้การสนับสนุนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าถึงผู้ประสบภัยได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ

เทคโนโลยีเครื่องกรองน้ำและคลินิกคุณภาพน้ำ

นาโนเทค สวทช. พัฒนา เครื่องกรองน้ำ "SOS Water" นวัตกรรมเครื่องผลิตน้ำดื่มพลังงานแสงอาทิตย์ด้วยเทคโนโลยีไส้กรองนาโน สามารถผลิตน้ำดื่มสะอาดได้ 200 ลิตร/ชั่วโมง แม้ไม่มีกระแสไฟฟ้า ในพื้นที่ประสบอุทกภัยซึ่งระบบผลิตน้ำประปาและไฟฟ้าอาจหยุดชะงัก ผ่านการทดสอบประสิทธิภาพร่วมกับสภากาชาดไทย และได้คุณภาพน้ำดื่มตามมาตรฐานกรมอนามัย พร้อม "คลินิกคุณภาพน้ำ" ให้บริการตรวจสอบและให้คำแนะนำเพื่อฟื้นฟูคุณภาพน้ำประปาหมู่บ้านและแหล่งน้ำชุมชนหลังน้ำลด

7 นวัตกรรมพร้อมใช้  รับมือสถานการณ์อุทกภัยและฝนตกหนัก

ระบบทันพิบัติ (TanPibut)

เนคเทค สวทช.พัฒนา ระบบสนับสนุนการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยในการติดตามและเฝ้าระวังสถานการณ์ทางธรรมชาติแบบเรียลไทม์ ช่วยรวบรวม วิเคราะห์ข้อมูล และแสดงผลเพื่อการตัดสินใจรับมือสถานการณ์ภัยพิบัติได้อย่างรวดเร็วและแม่นยำ

7 นวัตกรรมพร้อมใช้  รับมือสถานการณ์อุทกภัยและฝนตกหนัก

แอปพลิเคชัน "ทันระบาด" (TanRabad)

ภายหลังสถานการณ์อุทกภัย มักเกิดความกังวลเกี่ยวกับการแพร่ระบาดของโรคติดต่อที่มากับน้ำ หรือโรคที่มีแมลงเป็นพาหะเนื่องจากแหล่งน้ำขัง แอปพลิเคชัน "ทันระบาด" ชุดซอฟต์แวร์สนับสนุนการป้องกันและควบคุมการระบาดไข้เลือดออกเชิงรุก พัฒนาโดย เนคเทค สวทช. ร่วมกับกรมควบคุมโรค เป็นเครื่องมือสนับสนุนการเฝ้าระวัง สอบสวน และควบคุมโรคไข้เลือดออกในระดับพื้นที่ ช่วยให้เจ้าหน้าที่สาธารณสุขและอาสาสมัครสามารถรายงานสถานการณ์โรคได้อย่างรวดเร็ว ติดตามแนวโน้มการระบาด และสนับสนุนการตัดสินใจในการออกมาตรการป้องกันและควบคุมโรคได้อย่างทันท่วงที ลดผลกระทบทางสุขภาพต่อประชาชนในพื้นที่ประสบภัยน้ำท่วม

7 นวัตกรรมพร้อมใช้  รับมือสถานการณ์อุทกภัยและฝนตกหนัก

งานวิจัยและสนับสนุนพันธุ์ข้าวทนน้ำท่วม

อุทกภัยสร้างความเสียหายรุนแรงต่อพื้นที่เกษตรกรรม โดยเฉพาะนาข้าว ไบโอเทค สวทช. วิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวทนทานต่อสภาวะน้ำท่วมนาน อาทิ ข้าวพันธุ์หอมชลสิทธิ์ทนน้ำท่วมฉับพลัน, ข้าว กข51, ข้าวเจ้าพันธุ์หอมสยาม 2 ที่ให้ผลผลิตสูง ทนน้ำท่วมฉับพลัน และข้าวเหนียว "พันธุ์หอมนาคา" ซึ่งทนน้ำท่วมฉับพลัน ทนแล้ง ต้านทานโรค ผลผลิตสูง เพื่อลดผลกระทบต่อเกษตรกร

7 นวัตกรรมพร้อมใช้  รับมือสถานการณ์อุทกภัยและฝนตกหนัก

นวัตกรรมน้ำยาฆ่าเชื้อเพื่อสุขอนามัยในภาวะน้ำท่วม

หลังน้ำท่วม การรักษาสุขอนามัยเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งเพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรค โดย สวทช. ได้วิจัยพัฒนาน้ำยาฆ่าเชื้อประสิทธิภาพสูง ได้แก่

"อะเจิร์มโก" (Agermgo) โดย นาโนเทค สวทช. พัฒนาผลิตภัณฑ์ฆ่าเชื้อชนิดเข้มข้น ผสมซิงค์นาโนอิมัลชั่น มีประสิทธิภาพทำลายเชื้อได้หลายชนิด ออกฤทธิ์เร็วและนาน ประกอบด้วยสารจากธรรมชาติกลุ่มกรดไขมันจากน้ำมันมะพร้าว เหมาะสำหรับทำความสะอาดพื้นผิวในพื้นที่ประสบภัยหลังน้ำลดเพื่อป้องกันการแพร่กระจายของโรค

7 นวัตกรรมพร้อมใช้  รับมือสถานการณ์อุทกภัยและฝนตกหนัก

“เอนเนอร์คลีน” (ENERclean) โดย เอ็นเทค และ ไบโอเทค สวทช. พัฒนานวัตกรรมเครื่องผลิตน้ำยาฆ่าเชื้อด้วยวิธีทางไฟฟ้าเคมี (Electrolyzed water) ที่สามารถผลิตน้ำยาฆ่าเชื้อ “ENERclean” ซึ่งมีกรดไฮโปคลอรัส (Hypochlorous acid, HOCl) เป็นองค์ประกอบหลัก ผลิตจากสารธรรมชาติ ปราศจากแอลกอฮอล์และสารเคมีที่เป็นพิษ มีประสิทธิภาพในการยับยั้งและฆ่าเชื้อแบคทีเรีย รวมถึงเชื้อไวรัสไข้เลือดออก เหมาะสำหรับการใช้งานด้านสุขอนามัยที่หลากหลาย

ThaiWater

7 นวัตกรรมพร้อมใช้  รับมือสถานการณ์อุทกภัยและฝนตกหนัก

การบริหารจัดการข้อมูลน้ำเป็นหัวใจสำคัญในการรับมืออุทกภัย สวทช. ร่วมมือกับสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (สสน.) สนับสนุน "ระบบคลังข้อมูลน้ำและภูมิอากาศแห่งชาติ (ThaiWater)" ช่วยให้ประชาชนและหน่วยงานติดตามข้อมูลปริมาณน้ำในเขื่อน สภาพอากาศ และการคาดการณ์ต่างๆ เพื่อการประเมินสถานการณ์และเตรียมพร้อมรับมืออุทกภัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ