สภาฯ โหวตเห็นชอบ 'กองทุนอากาศสะอาด' เดินหน้าหลักการผู้ก่อมลพิษต้องจ่าย

วันที่ 9 ตุลาคม 2568 ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรได้พิจารณาร่างพระราชบัญญัติบริหารจัดการเพื่ออากาศสะอาด พ.ศ.… ในวาระ 2 โดยเป็นการพิจารณาต่อเนื่องตั้งแต่มาตรา 69/13 ซึ่งหนึ่งในประเด็นสำคัญคือการเพิ่ม “หมวด 6/1 กองทุนอากาศสะอาด หลังการอภิปราย

ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรลงมติ “เห็นชอบ” ให้มีหมวด 6/1 กองทุนอากาศสะอาด ด้วยคะแนนเสียงเห็นด้วย 224 เสียง ไม่เห็นด้วย 11 เสียง งดออกเสียง 19 เสียง และไม่ลงคะแนน 4 เสียง 

นายวิชิต จรัสสุขสวัสดิ์ กรรมาธิการเสียงข้างน้อย สงวนความเห็น ไม่เห็นด้วยกับการจัดตั้งกองทุนอากาศสะอาด โดยเสนอให้ตัดหมวด 6/1 ออกทั้งหมด เหตุผลคือการตั้งกองทุนหมุนเวียนใหม่อาจสร้างภาระการคลังในระยะยาว อีกทั้งยังไม่ได้ผ่านการพิจารณาตามพระราชบัญญัติกองทุนหมุนเวียน พ.ศ. 2558 ซึ่งกำหนดให้ต้องได้รับการกลั่นกรองจากคณะกรรมการนโยบายบริหารทุนหมุนเวียน เพื่อป้องกันความซ้ำซ้อนกับกองทุนที่มีอยู่

นายบัณฑูร เศรษฐศิโรตม์ กรรมาธิการเสียงข้างมาก ชี้แจงว่า การจัดตั้งกองทุนอากาศสะอาดเป็นเรื่องที่กำหนดไว้แล้วในร่างกฎหมายฉบับประชาชนตั้งแต่วาระ 1 และถือเป็นหัวใจสำคัญของกฎหมายฉบับนี้ โดยมีเจตนาให้เป็นมาตรการทางเศรษฐศาสตร์เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้ก่อมลพิษ

ในประเด็นภาระงบประมาณ นายบัณฑูรระบุว่า เงินกองทุนจะมาจากค่าธรรมเนียมเพื่ออากาศสะอาดตามมาตรา 69/34 (2) ซึ่งสภาฯ ได้เห็นชอบไปแล้วก่อนหน้า ส่วนเงินตั้งต้นที่รัฐบาลจัดสรรให้จะเป็นเพียงครั้งเดียว ขึ้นอยู่กับดุลพินิจของรัฐบาล

ทั้งนี้ ย้ำว่ากรรมาธิการไม่ได้มีเจตนาจะเก็บค่าธรรมเนียมสูง เพราะการเก็บเงินได้มาก หมายถึงการที่ยังมีผู้ปล่อยมลพิษจำนวนมาก เป้าหมายของกองทุนคือการสร้างแรงจูงใจให้ลดการปล่อยมลพิษ PM2.5 และมลพิษทางอากาศอื่น ๆ ให้เหลือน้อยที่สุด

ทั้งนี้ ย้ำว่ากรรมาธิการไม่ได้มีเจตนาจะเก็บค่าธรรมเนียมสูง เพราะการเก็บเงินได้มาก หมายถึงการที่ยังมีผู้ปล่อยมลพิษจำนวนมาก เป้าหมายของกองทุนคือการสร้างแรงจูงใจให้ลดการปล่อยมลพิษ PM2.5 และมลพิษทางอากาศอื่น ๆ ให้เหลือน้อยที่สุด