ทําบัตรคนพิการที่ไหน เคลียร์ทุกขั้นตอน-เอกสารที่ต้องเตรียม

ทําบัตรคนพิการที่ไหน ทําบัตรคนพิการออนไลน์ได้หรือไม่ ขึ้นทะเบียนคนพิการต้องทำอย่างไร 

เป็นคำถามที่ “คนพิการ” หรือ “ผู้พิการ” รวมทั้งประชาชนทั่วไปที่มีญาติ มีเพื่อน คนรอบข้างเป็นคนพิการ แต่ยังไม่ทราบเรื่องเกี่ยวกับการทำบัตรคนพิการเพื่อไม่พลาดสิทธิ์สวัสดิการจากรัฐบาล

ฐานเศรษฐกิจ ตรวจสอบข้อมูลจา “กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ” พบรายละเอียดเกี่ยวกับ "การทำบัตรประจำตัวคนพิการ” ดังนี้ 

บัตรประจำตัวคนพิการ คืออะไร

บัตรประจำตัวคนพิการ กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ เป็นไปตาม "พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. 2550 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2556" กำหนดให้คนพิการมีสิทธิได้รับสิ่งอำนวยความสะดวกอันเป็นสาธารณะ

ตลอดจนสวัสดิการและความช่วยเหลืออื่นจากรัฐ เพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพ และพัฒนาตนเองได้เต็มศักยภาพ ให้มีขีดความสามารถที่พร้อมในการปรับตัวอยู่ในสังคมอย่างมีคุณค่า และมีความสุข

คุณสมบัติของคนพิการ

คุณสมบัติของคนพิการที่ยื่นคำขอ

• เป็นบุคคลผู้มีสัญชาติไทย
• บุคคลที่ยังไม่ได้แจ้งเกิดหรือบุคคลที่ไม่ปรากฏแน่ชัดว่าสัญชาติไทยต้องดำเนินการตามขั้นตอนตามพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร์พ.ศ.2534 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) ก่อน

 

สถานที่ให้บริการออกบัตรประจำตัวคนพิการ

1. กรุงเทพมหานคร

• ศูนย์บริการคนพิการกรุงเทพมหานคร ณ กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ

• โรงพยาบาลสิรินธร

• โรงพยาบาลผู้สูงอายุบางขุนเทียน

• สถาบันราชานุกูล

• โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

• โรงพยาบาลเมตตาประชารักษ์ (วัดไร่ขิง)

• ศูนย์บริการคนพิการสายไหม เคหะเอื้ออาทรสายไหม

• สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติ มหาราชินี (โรงพยาบาลเด็ก)

2. ศูนย์บริการคนพิการจังหวัด

สถานที่ยื่นคำขอมีบัตรประจำตัวคนพิการ

กรุงเทพมหานคร

• ายสังคมสงเคราะห์งานเวชศาสตร์ฟื้นฟู โรงพยาบาลศิริราช
• ฝ่ายสังคมสงเคราะห์ สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติ มหาราชินี
• โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า

 

ต่างจังหวัด

• โรงพยาบาลประจำจังหวัด/อำเภอ ที่มีศูนย์บริการแบบเบ็ดเสร็จในโรงพยาบาล
• องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
• หรือหน่วยงานของรัฐอื่นตามที่ผู้ว่าราชการจังหวัดประกาศกำหนด

 

เอกสารยื่นขอมีบัตรคนพิการมีอะไรบ้าง

 

เอกสารประจําตัวอย่างใดอย่างหนึ่ง

 

• บัตรประจําตัวประชาชน

• บัตรประจําตัวข้าราชการ

• สูติบัตรสําหรับบุคคลอายุต่ำกว่าสิบห้าปี

• หนังสือรับรองการเกิดตามแบบที่กรมการปกครองกําหนด

 

ทะเบียนบ้านของคนพิการ 

• กรณีที่คนพิการมีทะเบียนบ้าน แต่ไม่มีบัตรประชาชน ต้องดำเนินการตามขั้นตอนตามพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร์ พ.ศ.2534 และที่แก้ไขเพิ่มเติม(ฉบับที่ 2) พ.ศ.2551 ก่อน

รูปถ่ายคนพิการ

• ขนาด 1 นิ้ว ถ่ายมาแล้วไม่เกิน 6 เดือน จำนวน 2 รูป ในกรณีที่คนพิการไม่ได้มายื่นคำขอด้วยตนเอง

เอกสารรับรองความพิการ

• ซึ่งรับรองโดยผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมของสถานพยาบาลของรัฐ หรือสถานพยาบาลเอกชนที่อธิบดีประกาศกําหนด
• สภาพความพิการเป็นที่เห็นได้โดยประจักษ์ ให้เจ้าหน้าที่ผู้รับคำขอถ่ายสภาพความพิการไว้เป็นหลักฐาน

เอกสารหลักฐานของผู้ดูแลคนพิการ

เป็นผู้ซี่งมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านเดียวกันกับคนพิการ หรือเป็นผู้ดูแลคนพิการซี่งคนพิการอาศัยอยู่ด้วยตามความเป็นจริง

1. บัตรประชาชนของผู้ดูแลคนพิการ 
2. ทะเบียนบ้านของผู้ดูแลคนพิการ 

กรณีคนพิการมิได้มาแจ้งหรือไม่สามารถแจ้งได้

 

1. หนังสือรับรองการเป็นผู้ดูแลคนพิการ จำนวน 1 ฉบับ
   • ผู้รับรอง : กํานัน ผู้ใหญ่บ้าน ข้าราชการ พนักงานราชการ พนักงานรัฐวิสาหกิจ สมาชิกสภาท้องถิ่น ประธานชุมชน ลูกจ้างประจํา (หน่วยงานราชการ, รัฐวิสาหกิจ) โดยผู้รับรองต้องอาศัยอยู่หรือปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่เดียวกับที่คนพิการอาศัยอยู่ในปัจจุบัน
2. สำเนาบัตรประจำตัวของผู้รับรอง พร้อมรับรองสําเนา จำนวน 1 ฉบับ

• ข้าราชการบำนาญ ไม่สามารถรับรองหนังสือนี้ได้
• การรับรองจะสมบูรณ์ เมื่อพยานลงนามครบถ้วน
• การรับรองอันเป็นเท็จมีความผิดตามกฎหมายทั้งทางแพ่งและทางอาญ

 

บุคคลอื่นยื่นคำขอมีบัตรฯ แทนคนพิการ

1.  สำเนาบัตรประชาชนของบุคคลที่ดำเนินการแทน
2.  หนังสือมอบอำนาจ เป็นหลักฐานว่าได้รับมอบจากคนพิการ (พยานต้องลงนามครบถ้วน)

 กรณีคนพิการเป็นผู้เยาว์ คนเสมือนไร้ความสามารถ หรือคนไร้ความสามารถ หรือมีความพิการมากไม่สามารถดำเนินการเองได้ ผู้ปกครอง ผู้พิทักษ์ ผู้อนุบาล หรือผู้ดูแล ดำเนินการแทนได้

 

กรณีบัตรคนพิการเดิมชำรุด/หมดอายุ/สูญหาย

เอกสารหลักฐานประกอบการยื่นคำขอมีบัตรประจำตัวคนพิการใหม่ เนื่องจากบัตรเดิมหมดอายุ ชำรุด  สูญหาย มีการเปลี่ยนแปลงในสาระสำคัญเกี่ยวกับคนพิการ อายุครบหกสิบปีบริบูรณ์

เอกสารหลักฐานของคนพิการ

• (1) บัตรประจำตัวคนพิการใบเดิม
• (2) เอกสารประจําตัวอย่างใดอย่างหนึ่ง ดังนี้
  • บัตรประจําตัวประชาชน
  • สําเนาบัตรประจําตัวข้าราชการ
  • สูติบัตรสําหรับบุคคลอายุต่ำกว่าสิบห้าปี
  • หนังสือรับรองการเกิดตามแบบที่กรมการปกครองกําหนด
• (3)  ทะเบียนบ้านของคนพิการ 
  • กรณีที่คนพิการมีทะเบียนบ้าน แต่ไม่มีบัตรประชาชน ต้องดำเนินการตามขั้นตอนตามพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร์ พ.ศ.2534 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2551 ก่อน
• (4) หนังสือสำคัญแสดงการเปลี่ยนชื่อตัว หรือชื่อสกุล
• (5) รูปถ่ายคนพิการ ขนาด 1 นิ้ว ถ่ายมาแล้วไม่เกิน 6 เดือน จำนวน 2 รูป ในกรณีที่คนพิการไม่ได้มายื่นคำขอด้วยตนเอง
• (6) กรณีมีความพิการเพิ่ม หรือเปลี่ยนไปจากเดิม
  • เอกสารรับรองความพิการ ซึ่งรับรองโดยผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมของสถานพยาบาลของรัฐ หรือสถานพยาบาลเอกชนที่อธิบดีประกาศกําหนด
  • สภาพความพิการเป็นที่เห็นได้โดยประจักษ์ ให้เจ้าหน้าที่ผู้รับคำขอถ่ายสภาพความพิการไว้เป็นหลักฐาน

เอกสารหลักฐานของผู้ดูแลคนพิการ

ผู้ซึ่งมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านเดียวกันกับคนพิการ หรือเป็นผู้ดูแลคนพิการ ซี่งคนพิการอาศัยอยู่ด้วยตามความเป็นจริง

1. บัตรประชาชนของผู้ดูแลคนพิการ 
2. ทะเบียนบ้านของผู้ดูแลคนพิการ 

กรณีคนพิการมิได้มาแจ้งหรือไม่สามารถแจ้งได้

• หนังสือรับรองการเป็นผู้ดูแลคนพิการ 
  • ผู้รับรอง : กํานัน ผู้ใหญ่บ้าน ข้าราชการ พนักงานราชการ พนักงานรัฐวิสาหกิจ สมาชิกสภาท้องถิ่น ประธานชุมชน ลูกจ้างประจํา (หน่วยงานราชการ, รัฐวิสาหกิจ) โดยผู้รับรองต้องอาศัยอยู่หรือปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่เดียวกับที่คนพิการอาศัยอยู่ในปัจจุบัน
• สำเนาบัตรประจำตัวของผู้รับรอง พร้อมรับรองสําเนา จำนวน 1 ฉบับ
  • ข้าราชการบำนาญ ไม่สามารถรับรองหนังสือนี้ได้
  • การรับรองจะสมบูรณ์ เมื่อพยานลงนามครบถ้วน
  • การรับรองอันเป็นเท็จมีความผิดตามกฎหมายทั้งทางแพ่งและทางอาญา

บุคคลอื่นยื่นคำขอมีบัตรฯ แทนคนพิการ

1.  สำเนาบัตรประชาชนของบุคคลที่ดำเนินการแทน
2.  หนังสือมอบอำนาจ เป็นหลักฐานว่าได้รับมอบจากคนพิการ (พยานต้องลงนามครบถ้วน*)

กรณีคนพิการเป็นผู้เยาว์ คนเสมือนไร้ความสามารถ หรือคนไร้ความสามารถ หรือมีความพิการถึงขั้นไม่สามารถดำเนินการเองได้ ผู้ปกครอง ผู้พิทักษ์ ผู้อนุบาล หรือผู้ดูแล ดำเนินการแทนได้

 

กรณีคนพิการที่มีบัตรถึงแก่ความตาย     

กรณีคนพิการที่มีบัตรประจำตัวคนพิการถึงแก่ความตาย หรือได้รับการแก้ไข ฟื้นฟู จนไม่มีสภาพความพิการ หรือมีความประสงค์ยกเลิกการมีบัตรประจำตัวคนพิการ ให้ผู้มีบัตรประจำตัวคนพิการหรือบุคคลที่ดำเนินการแทน แจ้งต่อนายทะเบียนเพื่อจำหน่ายออกจากทะเบียนบัตรประจำตัวคนพิการต่อไป

เอกสารหลักฐานประกอบการยื่นคำขอ กรณีคนพิการที่มีบัตรประจำตัวคนพิการถึงแก่ความตาย     

1. บัตรประจำตัวคนพิการ (ถ้ามี) 
2. บัตรประจำตัวประชาชนของคนพิการ
3. ทะเบียนบ้านของคนพิการ
4. สำเนาใบมรณะบัตร

 

ต้องการยกเลิกการมีบัตรประจำตัวคนพิการ  

เอกสารหลักฐานประกอบการยื่นคำขอ กรณีได้รับการแก้ไขฟื้นฟูจนไม่มีสภาพความพิการ หรือมีความประสงค์ยกเลิกการมีบัตรประจำตัวคนพิการ  

1. บัตรประจำตัวคนพิการ
2. บัตรประจำตัวประชาชนของคนพิการ
3. ทะเบียนบ้านของคนพิการ
4. เอกสารรับรองความพิการ ซึ่งรับรองโดยผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมของสถานพยาบาลของรัฐ หรือสถานพยาบาลเอกชนที่อธิบดีประกาศกําหนด
5. ยื่นคำขอแทน ใช้สำเนาบัตรประจำตัวประชาชนหรือสำเนาทะเบียนบ้านของผู้ดำเนินการแทน และหนังสือมอบอำนาจ (พยานต้องลงนามครบถ้วน*)

กรณีคนพิการเป็นผู้เยาว์ คนเสมือนไร้ความสามารถ หรือคนไร้ความสามารถ หรือมีความพิการถึงขั้นไม่สามารถดำเนินการเองได้ ผู้ปกครอง ผู้พิทักษ์ ผู้อนุบาล หรือผู้ดูแล ดำเนินการแทนได้

 

สิทธิการอุทธรณ์หากไม่ได้รับอนุมัติ

 

1. กรณีคนพิการไม่ได้รับอนุมัติให้มีบัตรประจำตัวคนพิการ อาจยื่นอุทธรณ์เป็นหนังสือต่อนายทะเบียนแห่งนั้น ภายในสิบห้าวัน นับแต่วันที่ได้รับคำสั่งดังกล่าว
2. ให้นายทะเบียนพิจารณาคำอุทธรณ์ให้แล้วเสร็จภายในหกสิบวันนับแต่วันที่ได้รับคำอุทธรณ์แล้ว ให้แจ้งผลการพิจารณาอุทธรณ์พร้อมเหตุผลเป็นหนังสือต่อผู้อุทธรณ์ทราบภายในสิบห้าวันนับแต่วันที่พิจารณาอุทธรณ์เสร็จ คำวินิจฉัยของนายทะเบียนให้เป็นที่สุด

 

ติดต่อสอบถาม

หากคนพิการมีปัญหาหรือมีข้อสงสัยในการดำเนินการขอมีบัตรประจำตัวคนพิการ สามารถติดต่อสอบถามได้ที่

• กรุงเทพมหานคร ศูนย์บริการคนพิการกรุงเทพมหานคร โทร. 02-3543388 ต่อ 701-705 ในวันและเวลาราชการ
• ต่างจังหวัด ศูนย์บริการคนพิการจังหวัด

ทั้งนี้ บัตรประจำตัวคนพิการมีอายุ 8 ปี นับตั้งแต่วันออกบัตร

 

การทำบัตรประจำตัวผู้พิการทางออนไลน์

 

1.เข้าไปที่เว็บไซต์ กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ https://www.dep.go.th/th/

2. ไปที่คำว่า "ขอบัตรประจำตัวคนพิการ"

3. ยื่นคำขอมีบัตรประจำตัวคนพิการออนไลน์

• ระบบการยื่นคำขอและการให้บริการออกบัตรประจำตัวคนพิการด้วยระบบออนไลน์ แบบ One Stop Services

 

ที่มาข้อมูล : กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ