ควักงบกลางฯ 618 ล้านบาท เปิดจ้าง "นักการภารโรง" 13,751 อัตรา

มติคณะรัฐมนตรี(ครม.) เห็นชอบแล้ว สำหรับการจัดสรรงบประมาณกว่า 618 ล้านบาท สำหรับ "จ้างเหมาบริการนักการภารโรง" 1 โรงเรียน 1 ภารโรง ตามกระทรวงศึกษาธิการเสนอ เพื่อให้โรงเรียนสามารถดำเนินการจ้างนักการภารโรงได้ทันก่อนเปิดภาคเรียนในเดือนพฤษภาคม 2567 ซึ่งเป็นการลดภาระของครูที่จะต้องทำกระทั่งการทำความสะอาดโรงเรียน

สาระสำคัญของเรื่อง กระทรวงศึกษาฯ รายงานต่อที่ประชุมครม.ว่า สืบเนื่องจากคณะรัฐมนตรีมีมติ 23 กันยายน 2546 เห็นชอบยุทธศาสตร์การปรับกำลังคนภาครัฐ โดยกำหนดให้ทุกส่วนราชการยุบเลิกอัตราลูกจ้างประจำที่ว่างลงจากอัตราเกษียณอายุและว่างลงระหว่างปีทุกตำแหน่ง 

โดยในส่วนของ ศธ. คือ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) อัตราส่วนใหญ่ที่ยุบเลิกเป็นตำแหน่งนักการภารโรงที่ สพฐ. ไม่ได้รับจัดสรรอัตราและงบประมาณจ้างทดแทน ส่งผลให้จำนวนนักการภารโรงลดลงอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2546 และครูต้องปฏิบัติหน้าที่อื่น ๆ เพิ่มเติม 

"เช่น ครูต้องทำการดูแลสถานที่และสภาพแวดล้อมของโรงเรียน รวมถึงการดูแลความปลอดภัยต่าง ๆ ทำให้ครูไม่สามารถจัดการเรียนการสอนได้อย่างมีประสิทธิภาพ"

ต่อมาครม.มีมติ 23 มกราคม 2567 ให้ ศธ. และส่วนราชการอื่น ๆ ที่มีสถานศึกษาในสังกัดได้รับการยกเว้นการปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม 2542 ซึ่งเป็นเรื่อง การปรับปรุง แก้ไข หรือยกเลิกมติคณะรัฐมนตรีเกี่ยวกับการจัดเวรรักษาการณ์ประจำสถานที่ราชการ

ดังนั้น ศธ. จึงมีความจำเป็นต้องจ้างนักการภารโรงให้ครบทุกโรงเรียนเพื่อรักษาความปลอดภัย ดูแลโรงเรียนให้สะอาดและเอื้อต่อการเรียนรู้ของนักเรียน และเพื่อให้ครูสามารถจัดการเรียนการสอนได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ รวมทั้งลดภาระและความเสี่ยงของครูและบุคลากรทางการศึกษา

จากนั้นศธ. ได้มีหนังสือถึงสำนักงบประมาณ (สงป.) เพื่อขอรับการจัดสรรงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 ไปพลางก่อน งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น สำหรับจ้างเหมาบริการนักการภารโรง จำนวน 14,210 อัตรา ระยะเวลา 5 เดือนเพื่อปฏิบัติงานในเดือนพฤษภาคม-กันยายน 2567 รวมวงเงินทั้งสิ้น 639.45 ล้านบาท (ใช้ข้อมูลนักการภารโรงที่ขาดแคลน ณ เดือนกุมภาพันธ์ 2567 ในการขอรับจัดสรรงบประมาณ) 

ซึ่งสำนักงบฯ แจ้งว่านายกรัฐมนตรีได้เห็นชอบให้ ศธ. โดย สพฐ. ใช้จ่ายจากงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 ไปพลางก่อน งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น หรืองบประมาณรายจ่ายประจำปีบประมาณ พ.ศ. 2567 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น แล้วแต่กรณี เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการจ้างเหมาบริการนักการภารโรง จำนวน 13,751 อัตรา (ตามจำนวนโรงเรียนที่ขาดแคลนนักการภารโรง ณ เดือนมีนาคม 2567) ตั้งแต่เดือนพฤษภาคม-กันยายน 2567 รวมระยะเวลา 5 เดือน จำนวน 618.80 ล้านบาท 

คือ จ้างจำนวน 13,751 อัตรา x ค่าจ้าง 9,000 บาทต่อเดือน x 5 เดือน 

กระทรวงศึกษาอธิบายเหตุผลของประโยชน์และผลกระทบของการจ้างนักการภารโรงครั้งนี้ว่า 

1. ครูสามารถทำหน้าที่หลักในการจัดการเรียนการสอนได้อย่างมีประสิทธิภาพและเป็นการยกระดับคุณภาพการศึกษา
2. มีนักการภารโรงดูแลสภาพแวดล้อม ระบบสาธารณูปโภคทรัพย์สินของทางราชการ และความปลอดภัยของครูและนักเรียน

ทั้งนี้เงื่อนไขงบประมาณครั้งนี้ สำหรับโรงเรียนที่อยู่ระหว่างรอควบรวม/รอยุบเลิก/ถ่ายโอน ประมาณ 315 โรงเรียน จะไม่นำมาคำนวณในครั้งนี้