“คนไร้บ้าน” ปัญหาใหม่ที่รัฐต้องแก้จากต้นเหตุความยากจน

ศ.ดร.กนก วงษ์ตระหง่าน รองประธานคณะที่ปรึกษาติดตามและเร่งรัดการขับเคลื่อนนโยบาย รมว.พม. กล่าวถึงบัญหาคนไร้บ้านในประเทศไทย โดยระบุว่า เป็นประเด็นปัญหาใหม่และสำคัญของสังคมไทย จากจำนวนคนไร้บ้านเพิ่มขึ้นอย่างมากและรวดเร็วโดยเฉพาะในกรุงเทพมหานครในช่วง 3-5 ปีที่ผ่านมา โดยมีเหตุผลและความจำเป็นหลากหลายที่ผลักให้ต้องออกจากบ้าน และมาใช้ชีวิตเร่ร่อน

ครอบครัวคนไร้บ้านส่วนใหญ่มีปัญหาในครอบครัวเหมือนกัน เนื่องจากความยากจน เมื่อมีรายได้น้อยไม่พอรายจ่าย ส่งผลให้เกิดแรงกดดันที่ผลักให้ต้องออกจากบ้านไปหารายได้จนกลายเป็นคนเร่ร่อน ส่วนครอบครัวที่จากมาก็เกิดปัญหาภายในจนเป็นปัญหาความรุนแรงในครัวเรือน เช่น พ่อกับแม่ พ่อแม่กับลูก จนถึงพ่อแม่ลูกกับปู่ย่าตายาย เป็นต้น

คนไร้บ้านที่ออกจากบ้าน ด้านหนึ่งจะได้อิสรภาพที่สามารถเคลื่อนย้ายที่อยู่ตามชอบใจ อีกด้านหนึ่งต้องเผชิญกับความเสี่ยงจากสภาพแวดล้อมที่อันตราย เช่น การถูกกระทำด้วยความรุนแรง ยาเสพติด การขายบริการทางเพศ จนถึงความหิวโหยและเจ็บป่วย เป็นต้น ยิ่งคนไร้บ้านออกจากบ้านยิ่งยาวนานเท่าไร ปัญหาและความสลับซับซ้อนมากขึ้น และมักจบลงด้วยยาเสพติดและมีอาการทางจิต ที่ยากต่อการแก้ไขเยียวยา

ศ.ดร.กนก แนะนำว่า การวิ่งตามแก้ปัญหาคนไร้บ้านเป็นรายคงไม่มีทางสำเร็จ เพราะจำนวนคนไร้บ้านเพิ่มมากและเร็วกว่าขีดความสามารถและกำลังของเจ้าหน้าที่รัฐที่จะจัดการได้ ดังนั้นการแก้ปัญหาคนไร้บ้านจึงต้องทำเเบบเชิงรุก แก้ที่ต้นตอของปัญหา นั่นคือ "ความยากจนของประชาชน" และ "ความสัมพันธ์ภายในครอบครัว"

"สองเรื่องนี้เป็นหน้าที่และความรับผิดชอบโดยตรงของรัฐบาลโดยเฉพาะนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี และเจ้าหน้าที่รัฐที่เกี่ยวข้องทั้งหมด ที่จะต้องแก้สาเหตุของปัญหานี้ให้หมดไปนี่คือของขวัญชิ้นหนึ่งที่คนไทยอยากได้จากรัฐบาล"