เทศกาลไหว้พระจันทร์ 2568 ตรงกับวันใด เคล็ดลับการไหว้ บทสวดขอพร

เทศกาลไหว้พระจันทร์ หรือ วันไหว้พระจันทร์ประจำปี 2568 ใกล้เข้ามาแล้ว โดยในปีนี้วันไหว้พระจันทร์ตรงกับวันจันทร์ที่ 6 ตุลาคม 2568 สำหรับพี่น้องคนไทยเชื้อสายจีน เมื่อถึงเทศกาลวันไหว้พระจันทร์ก็จะมีพิธีไหว้ตามประเพณี ซึ่งการไหว้แต่ละครั้ง จะต้องนำอะไรมาไหว้บ้าง เคล็ดลับขอพระ บทสวดในการไหว้พระจันทร์มีหรือไม่ รวมไปถึงประวัติความเป็นมา ตำนานของเทศกาลวันไหว้พระจันทร์จะมีที่มาที่ไปอย่างไร วันนี้ "ฐานเศรษฐกิจ"จะมัดรวมข้อมูลมานำเสนอดังต่อไปนี้

เทศกาลไหว้พระจันทร์ วันไหว้พระจันทร์ 2568 ตรงกับวันใด

• วันจันทร์ที่ 6 ตุลาคม 2568
• วันขึ้น 15 ค่ำเดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติของชาวจีน

เทศกาลไหว้พระจันทร์ วันไหว้พระจันทร์ 2568 ของไหว้ต้องเตรียมอะไรบ้าง

• ผลไม้มงคลที่มีชื่อและความหมายที่ดี 4 อย่าง เช่น ทับทิม ส้ม สาลี่ และส้มโอ เป็นต้น 
• ของแห้งที่เป็นอาหารเจ 4 อย่าง เช่น เห็ดหอม เห็ดหูหนู ดอกไม้จีน ฟองเต้าหู้ วุ้นเส้น เป็นต้น
• ขนมหวาน 4 อย่าง เช่น ขนมไหว้พระจันทร์ ขนมเปี๊ยะ สาคูแดง 4 ถ้วย ขนมโก๋สีขาว
• ของใช้ส่วนตัวของผู้หญิง เช่น เครื่องสำอางค์ เครื่องประดับ น้ำหอม เครื่องแต่งกาย เป็นต้น
• กระดาษไหว้พระจันทร์ กระดาษเงิน กระดาษทอง
• โคมไฟ เพื่อให้มีชีวิตที่สว่างไสว
• ต้นอ้อย 1 คู่ เพื่อใช้สำหรับทำเป็นซุ้ม

เทศกาลไหว้พระจันทร์ วันไหว้พระจันทร์ 2568 เริ่มไหว้กี่โมง 

ตามธรรมเนียมประเพณีแต่เดิมมักจะไหว้ 3 เวลา 

• เวลา 07:00 - 09:00 น. ช่วงเช้าไหว้ “เหล่าเอี๊ย เจ้าทั้งหลาย” “ตี่จู้” เจ้าที่ประจำบ้าน ไหว้ด้วยผลไม้หรือส้มอย่างเดียว 
• เวลา 10:00 - 12:00 น.สายถึงเที่ยงไหว้บรรพบุรุษคล้ายสารทจีน แต่ใช้ขนมไหว้พระจันทร์แทนขนมเข่ง นิยมใช้ส้มโอไหว้ด้วย
• เวลา 19:00 - 23:00 น.กลางคืนจึงไหว้พระจันทร์ด้วย “เปี้ยหรือปิ่ง” “กอหรือเกา” ผลไม้ ผ้าและเครื่องสำอาง บางบ้านอาจไหว้ด้วยหนังสือหรือเครื่องเขียนด้วย เพื่อขอพรให้เรียนเก่งเหมือนผู้ชายจีนในอดีต

เทศกาลไหว้พระจันทร์ วันไหว้พระจันทร์ 2568 บทสวดคาถาไหว้พระจันทร์ (ช่วงค่ำ)

• สวดคาถา โอม จันทรา ศศิประภา นะมาฮา นะฝดม ไท้อิม ผู่สัก ม่อ ห่อ สัก
• ขอบารมีองค์จันทราเทพ จันทราเทวี ได้โปรดประทาน...(ขอพรตามที่หวัง)
• จบพิธีนำขนมไหว้พระจันทร์มาแบ่งกันรับประทาน เพื่อความเป็นสิริมงคล

เปิดความหมายมงคลของไส้ขนมไหว้พระจันทร์

• เม็ดบัว เป็นสัญลักษณ์ของจิตใจบริสุทธิ์ อายุที่ยืนยาว ความอ่อนน้อม ถ่อมตน และความสงบสุข
• ลูกพลัม เป็นสัญลักษณ์ของความกล้าหาญ และความหวังดุจดังดอกพลัมที่ชูช่อในฤดูหนาว
• ธัญพืช(โหงวยิ้ง) เป็นสัญลักษณ์ของโชคลาภ และความอุดมสมบูรณ์ 
• เกาลัด หมายถึง ลูกชาย และสิ่งอันเป็นที่รัก
• ถั่วแดง ชาวจีนเชื่อว่า ไตเป็นอวัยวะที่ขับความกลัวออกมาซึ่งถั่วแดงนั้นช่วยเพิ่มความกล้าหาญให้ไตได้ 
• ไข่แดง เป็นสัญลักษณ์แทนพระจันทร์เต็มดวง สื่อถึงความสุข ความสมบูรณ์ และชีวิตที่สว่างไสว
• พุทราจีน  สื่อถึงอายุยืน ความมั่นคง และชีวิตที่ราบรื่น
• ทุเรียน  หมายถึง ความมั่งคั่ง ฉลาด และแข็งแกร่ง

 

เปิดประวัติความเป็นมา-ตำนาน -ความสำคัญของเทศกาลไหว้พระจันทร์ วันไหว้พระจันทร์ 

วันไหว้พระจันทร์ ถือเป็นเทศกาลที่ปฏิบัติต่อเนื่องกันมานานหลายพันปี โดยในวันดังกล่าวถือเป็นวันที่พระจันทร์ส่องสว่าง - เต็มดวง แลดูสวยงามที่สุด ซึ่งชาวจีนเชื่อกันว่าดวงจันทร์เป็นเสมือนสัญลักษณ์ของความสามัคคี เป็นวันที่คนในครอบครัวจะได้แสดงความสามัคคี ได้อยู่พร้อมหน้าพร้อมตา และได้ชมดวงจันทร์พร้อมหน้ากัน สำหรับประวัติความเป็นมาของวันไหว้พระจันทร์ มีหลากหลายตำราที่ได้บอกเล่ามา ซึ่งในวันนี้ "ฐานเศรษฐกิจ"อ้างอิงข้อมูลของ"ปณิตา สระวาสี" จากศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร ที่ได้รวบรวมตำนานเกี่ยวกับกำเนิดการไหว้พระจันทร์ที่มีหลายตำนาน  แต่ที่แพร่หลายและรู้จักกันดีมีอยู่ 5 ตำนาน ได้แก่

1. ตำนานฉางเอ๋อร์เหินสู่ดวงจันทร์ เล่ากันว่าในยุคบรรพกาลมีดวงอาทิตย์ขึ้น 10 ดวง แผดเผาผู้คนเดือดร้อนไปทั่ว มีชายหนุ่มผู้หนึ่งชื่อโฮ่วอี้ ใช้ธนูยิงพระอาทิตย์ดับไป 9 ดวง โลกจึงเย็นลงและเหล่ามนุษย์ก็ใช้ชีวิตได้ตามปกติสุข วีรกรรมของโฮ่วอี้ได้รับการแซ่ซ้องจากผู้คน พระแม่เจ้าซีหวางหมู่เทพมารดรได้ประทานยาวิเศษกินแล้วเป็นอมตะให้ 2 เม็ด แต่เขาไม่ประสงค์เช่นนั้นจึงไม่ได้กินและฝากยาไว้กับภรรยาชื่อฉางเอ๋อร์ แต่มีชายจิตใจชั่วร้ายหวังขโมยยาตอนที่โฮ่วอี้ไม่อยู่บ้าน ใช้อุบายหลอกฉางเอ๋อร์ให้มอบยาวิเศษ แต่นางไม่ยอมและเมื่อเหตุการณ์คับขันนางจึงกินยา 2 เม็ดนั้นเสียเอง ทำให้ตัวเบาลอยละล่องสู่ท้องฟ้า ร่างของนางลอยสถิตอยู่ในดวงจันทร์ในวันนั้นซึ่งเป็นวันขึ้น 15 ค่ำ กลางเดือน 8 พอดี  ประชาชนต่างซาบซึ้งในความดีของนางจึงจัดพิธีเซ่นไหว้ฉางเอ๋อร์ในวัน 15 ค่ำ กลางเดือน 8 ทุกปีจนกลายเป็นเทศกาลไหว้พระจันทร์

2. ตำนานอู่กังในดวงจันทร์ อู๋กังเป็นคนเกียจคร้านไม่มีวิชาความรู้ แต่ฝันอยากจะเป็นเซียน พระเจ้าจึงลงโทษให้เขาไปโค่นต้นกุ้ยฮวาในดวงจันทร์ หากทำสำเร็จจะได้เป็นเซียน แต่ต้นกุ้ยฮวาสูงถึง 500 จ้างหรือกว่า 5,000 ฟุต แต่จนแล้วจนรอดอู๋กังก็ยังทำไม่สำเร็จจนทุกวันนี้

3. ตำนานกระต่ายหยก ครั้งหนึ่งมีเทพสามองค์จำแลงเป็นคนชรามาขออาหารกับลิง หมาจิ้งจอก และกระต่าย แต่มีเพียงกระต่ายที่สงสารแต่ไม่มีอาหารจะให้ กระต่ายจึงกระโดดเข้ากองไฟสละเนื้อตัวเองเป็นอาหาร เทพทั้งสามชื่นชมในความดีของกระต่ายจึงพาไปอยู่กับฉางเอ๋อร์ มีหน้าที่ตำยาวิเศษ

4. ตำนานขนมไหว้พระจันทร์ ในสมัยพระเจ้าถังเกาจู่ ปฐมกษัตริย์ราชวงศ์ถัง แม่ทัพหลี่จิ้งยกทัพไปปราบชนเผ่าซุงหนูได้ชัยชนะกลับมาในวัน 15 ค่ำ กลางเดือน 8 ประชาชนต่างยินดีและต้อนรับด้วยการจัดพิธีไหว้พระจันทร์ มีพ่อค้าชาวทิเบตที่เป็นมิตรกับราชวงศ์ถังร่วมแสดงความยินดีด้วยการทำขนมไหว้พระจันทร์ถวายพระเจาถังเกาจู่ พระองค์แบ่งขนมให้ขุนนางและแม่ทัพนายกองกิน จนกลายเป็นประเพณีไหว้พระจันทร์ ตามเจตจาของขนมไหว้พระจันทร์อยู่ที่การเฉลิมฉลองและแบ่งปันความสุข

5. ตำนานเกี่ยวกับการนัดก่อการโค่นล้มราชวงศ์หยวนโดยจูหยวนจาง ตำนานนี้อิงประวัติศาสตร์จีนในสมัยราชวงศ์หยวนที่สถาปนาโดยกุบไลข่านหรือชาวมองโกล ปลายราชวงศ์ประชาชนถูกกดขี่ข่มเหง เดือดร้อนไปทุกหย่อมหญ้า จูหยวนจางเป็นหนึ่งขบวนการใต้ดินที่ต้องการโค่นล้มพวกมองโกล 

เขานัดหมายก่อการในวัน 15 ค่ำ กลางเดือน 8 โดยเอาประเพณีมอบขนมไหว้พระจันทร์ให้กันบังหน้าตบตาพวกมองโกล  โดยสอดจดหมายนัดแนะวันก่อการไปในขนมที่จงใจออกแบบให้เป็นขนมเปี๊ยะก้อนใหญ่ไส้หนาเป็นพิเศษ ในที่สุดสามารถโค่นล้มราชวงศ์หยวนสำรวจ จูหยวนจางตั้งตนเป็นปฐมกษัตริย์ของราชวงศ์หมิง ชาวจีนจึงยึดเอาวันเพ็ญเดือน 8 เป็นวันไหว้พระจันทร์สืบมา เพื่อรำลึกถึงการปลดแอกจากพวกมองโกล

 

ที่มาข้อมูล-ภาพ

• ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร