32 ปี “นาวาอากาศโท นายแพทย์ วิวรรธน์ ชินพิลาศ” บนเส้นทางเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ สู่เป้าหมายศูนย์ IVF ระดับนานาชาติ

ในวงการแพทย์เฉพาะทางด้านเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ “นาวาอากาศโท นพ.วิวรรธน์ ชินพิลาศ”  เป็นที่รู้จักและได้รับการยอมรับระดับประเทศ ตลอด 32 ปีที่อยู่เบื้องหลังความสุขของคู่รักมากมายที่ต้องการมีบุตร วันนี้ถือเป็นอีกก้าวสำคัญ กับบทบาทหัวหน้าศูนย์รักษาผู้มีบุตรยาก เมดพาร์ค ไอวีเอฟ โรงพยาบาลเมดพาร์ค  ซึ่ง “ฐานเศรษฐกิจ” มีโอกาสสัมภาษณ์พิเศษ ถึงพันธกิจในครั้งนี้

จุดเริ่มต้นการก้าวเข้าสู่วงการแพทย์คือ “การทำเด็กหลอดแก้ว” (In Vitro Fertilization : IVF) นพ.วิวรรธน์ เล่าให้ฟังว่า เด็กหลอดแก้วคนแรกในโลก เกิดขึ้นเมื่อ 47 ปีที่แล้ว ในยุคนั้น เพื่อนแพทย์หลายคนมองว่าการทำเด็กหลอดแก้วเป็นเรื่องที่ไกลตัว แต่คุณหมอกลับมองว่าเทคโนโลยีนี้ มีศักยภาพในการช่วยเหลือผู้มีบุตรยากได้เป็นอย่างดี จนในปี พ.ศ. 2536 ได้มีโอกาสร่วมก่อตั้งศูนย์รักษาผู้มีบุตรยากแห่งแรกในประเทศไทย เพื่อช่วยให้คู่รักที่มีปัญหาผู้มีบุตรยากมีโอกาสสมหวัง

วางเป้าหมาย สู่ศูนย์ IVF ระดับนานาชาติ

หลังจากทำงานด้านการรักษาผู้มีบุตรยากมากว่า 30 ปี ทั้งในส่วนของการก่อตั้งคลินิกเฉพาะทาง และการเป็นแพทย์ในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ ก็มีโอกาสได้พูดคุยกับผู้บริหารของโรงพยาบาลเมดพาร์ค ซึ่งขณะนั้นกำลังจะเปิดศูนย์รักษาผู้มีบุตรยาก ที่มีเป้าหมายมุ่งสู่มาตรฐานระดับสากล และตั้งใจให้เป็นศูนย์รักษาผู้มีบุตรยากที่มีศักยภาพสูงในระดับนานาชาติ

ด้วยความตั้งใจจริงและปณิธานที่สอดคล้องกัน คุณหมอวิวรรธน์ จึงตัดสินใจร่วมงานกับโรงพยาบาลเมดพาร์คอย่างไม่ลังเล และยังเป็นหนึ่งในบุคคลสำคัญที่มีส่วนร่วมในการออกแบบ และก่อตั้งศูนย์รักษาผู้มีบุตรยาก เมดพาร์ค ไอวีเอฟ นับตั้งแต่ก้าวแรก

ความท้าทายใหม่ในฐานะหัวหน้าศูนย์ฯ เพื่อคู่รักที่ต้องการมีบุตร

นพ.วิวรรธน์ กล่าวว่า ความท้าทายของการทำงานในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ แตกต่างจากการทำงานในคลินิกรักษาผู้มีบุตรยากทั่วไปค่อนข้างมาก ความท้าทายแรก คือ โรงพยาบาลเมดพาร์ค มีมาตรฐานการรักษาโรคและการให้บริการสูงในระดับนานาชาติ อย่าง มาตรฐานของ JCI ที่กำหนดให้โรงพยาบาลต้องมีการบริหารจัดการที่มีคุณภาพสูงมาก การทำงานภายใต้มาตรฐานที่สูงนี้ นับเป็นเรื่องท้าทาย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในวันที่รับบทบาทของการเป็น หัวหน้าศูนย์รักษาผู้มีบุตรยาก เมดพาร์ค ไอวีเอฟ

ความท้าทายที่สอง คือ การทำงานร่วมกับทีมแพทย์จากคลินิกและศูนย์ต่าง ๆ ภายในโรงพยาบาลเมดพาร์ค เช่น คลินิกสูตินรีเวช คลินิกศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ และศูนย์ตรวจสุขภาพ ซึ่งจำเป็นต้องมีการประสานงานที่ใกล้ชิด เพื่อให้การรักษาผู้ป่วยเป็นไปอย่างเต็มประสิทธิภาพ ยกตัวอย่างเช่น

ถ้ามีการตรวจพบว่ามีปัญหาด้านการมีบุตรยาก คนไข้ก็จะถูกส่งต่อมายัง ศูนย์รักษาผู้มีบุตรยาก หากวินิจฉัยพบสาเหตุแล้วว่ามีปัญหาด้านนรีเวช แพทย์จะประสานส่งตรวจอย่างละเอียดและเริ่มวางแผนการรักษาร่วมกับแพทย์เฉพาะทางในคลินิกนรีเวชทันที เพื่อเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ให้ได้มากที่สุด

 

ให้ความสำคัญกับการรักษาเฉพาะบุคคล เพื่อผลลัพธ์ที่ดีที่สุด

นพ.วิวรรธน์ เล่าให้ฟังเพิ่มเติมว่า ความยากในการรักษาผู้มีบุตรยาก คือ ทุกคนที่มารักษาไม่ได้มีปัญหาที่เหมือนกันทุกราย เมื่อปัญหาของแต่ละคู่แตกต่างกันไป เช่น บางคู่อาจมีปัญหาแค่เพียงฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง บางคู่อาจมีปัญหาด้วยกันทั้งสองคน หรือเกิดจากปัจจัยแวดล้อม ซึ่งวิธีรักษาก็จะต้องมีการปรับแต่งให้เหมาะสมกับแต่ละคน ซึ่งเป็นวิธีที่เน้นการดูแลเฉพาะบุคคลอย่างแท้จริงที่คุณหมอวิวรรธน์ นำมาเป็นรากฐานหลักในการให้บริการของ ศูนย์รักษาผู้มีบุตรยาก เมดพาร์ค ไอวีเอฟ

“การรักษาผู้มีบุตรยากในบางประเทศที่มีผู้ใช้บริการจำนวนมาก เช่น เวียดนาม และ จีน มักจะใช้แนวทางการรักษาสูตรเดียวกันกับคนไข้ทุกคน เมื่อใช้สูตรนี้แล้วไม่สำเร็จ ค่อยปรับแก้ไขสูตรใหม่ในภายหลัง แต่สำหรับการให้บริการที่ศูนย์รักษาผู้มีบุตรยาก เมดพาร์ค ไอวีเอฟ จะเน้นการรักษาที่ลงลึกและดูแลอย่างใส่ใจในทุกรายละเอียด เริ่มตั้งแต่การวิเคราะห์ปัญหาของคนไข้ตั้งแต่ก่อนเริ่ม ต้องนำหลาย ๆ ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกันมาวิเคราะห์ว่า ปัญหาที่ต้องแก้ไขคืออะไร ต้องเริ่มจากจุดไหนก่อน จึงจะได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด”

ด้วยศักยภาพของโรงพยาบาลเมดพาร์ค ที่มีจุดเด่นด้านการรักษาโรคยากซับซ้อน มีแพทย์เฉพาะทางครอบคลุมทุกสาขา จึงพร้อมดูแลในทุกปัญหาที่เกิดขึ้นกับคนไข้แต่ละรายได้อย่างละเอียดถี่ถ้วน การดูแลแบบองค์รวมร่วมกันเป็นทีมแบบนี้ช่วยให้คนไข้ได้รับการรักษาที่เหมาะสม และตรงสาเหตุอย่างแท้จริง  และสามารถแก้ไขปัญหาที่เป็นอุปสรรคในการตั้งครรภ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

 

นวัตกรรมมีบุตรยากในวันนี้ “สะดวก - ปลอดภัย”

ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีด้านการมีบุตรยาก เรียกว่าพัฒนาไปไกลมากในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา เมื่อก่อน การใส่ตัวอ่อนให้กับผู้มีบุตรยาก โอกาสตั้งครรภ์สำเร็จจะอยู่ที่ประมาณ 10-15% ซึ่งถือว่าเป็นผลลัพธ์ที่ดีแล้วเมื่อสมัยนั้น แต่ปัญหาคือมีการตั้งครรภ์แฝดเกิดขึ้นมากมาย ซึ่งสร้างความเสี่ยงต่อคุณแม่ตั้งครรภ์และทารกในครรภ์

แต่ในปัจจุบัน ได้มีการพัฒนากระบวนการต่าง ๆ ขึ้นมาก ตัวอ่อนที่จะใส่กลับคืนสู่โพรงมดลูกต้องได้รับการตรวจโครโมโซมอย่างละเอียด เพื่อให้มั่นใจว่าเป็นตัวอ่อนที่มีสุขภาพดี ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ให้สูงขึ้น โดยโอกาสสำเร็จในตอนนี้ได้เพิ่มขึ้นเป็น 55-60% ต่อการใส่ตัวอ่อนเพียงหนึ่งตัว ซึ่งสูงกว่าที่เคยเป็นอย่างมาก

นอกจากนี้ เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ในปัจจุบัน สามารถลดอัตราการแท้งที่เคยสูงถึง 15-20% ลงเหลือเพียงแค่ 5% ซึ่งถือเป็นการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ ดังนั้นการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมในการรักษาผู้มีบุตรยาก ไม่เพียงแค่ช่วยเพิ่มโอกาสความสำเร็จในการตั้งครรภ์ แต่ยังทำให้กระบวนการรักษามีความปลอดภัยยิ่งขึ้น ผู้เข้ารับการรักษาได้รับความสะดวกมากขึ้น และคู่สมรสที่มีปัญหาการมีบุตรยากมีโอกาสตั้งครรภ์ได้สำเร็จตามที่ต้องการ

 

ความสุขของคนไข้ รางวัลที่ยิ่งใหญ่ของ นพ.วิวรรธน์

คุณหมอวิวรรธน์ แบ่งปันมุมมองในฐานะแพทย์ผู้รักษาผู้มีบุตรยากให้ฟังว่า ในฐานะแพทย์ที่ทำงานในด้านนี้ การรักษาผู้ป่วยด้วยเจตนาและความตั้งใจที่ดีเป็นเหมือนธงในใจ เพราะเมื่อคนไข้ประสบความสำเร็จในการตั้งครรภ์และมีครอบครัวที่สมบูรณ์ ความสุขของพวกเขาคือรางวัลที่ยิ่งใหญ่สำหรับแพทย์

“แม้จะเป็นเคสที่ยากลำบาก แต่ถ้าสุดท้ายแล้วคนไข้ทั้งคู่มีความสุขกับสมาชิกใหม่ เป็นครอบครัวที่สมบูรณ์ตามที่ต้องการ และส่งข่าวมาบอกว่า เด็ก ๆ เหล่านี้เติบโตมาอย่างดี มันทำให้เรารู้สึกว่าเราได้ทำสิ่งที่มีความหมายจริง ๆ”

นพ.วิวรรธน์ แบ่งปันเคสที่ติดตรึงอยู่ในใจให้ฟังว่า คนไข้ที่เข้ามารักษาภาวะมีบุตรยากสามารถตั้งครรภ์ได้สำเร็จ แต่พบว่ามีภาวะตกเลือดหลังคลอด จนแพทย์ต้องตัดสินใจแนะนำให้ตัดมดลูกเพื่อลดความเสี่ยงต่าง ๆ และช่วยให้คนไข้ปลอดภัย ในภายหลังคนไข้ต้องการมีลูกคนที่สองเพิ่ม โชคดีที่มีการฝากตัวอ่อนที่เหลือจากการตั้งครรภ์ลูกคนแรกไว้ จึงสามารถวางแผนมีลูกคนที่สองได้ด้วยการทำอุ้มบุญตามกฏหมายจากการใช้ตัวอ่อนที่แช่แข็งเอาไว้

“เคสนี้ทำให้รู้ว่า ความมุ่งมั่นและความหวังของคนไข้ในการมีลูก สามารถทำให้ผ่านอุปสรรคที่ยิ่งใหญ่ที่สุดได้”

การทำให้คนไข้รู้สึกว่าการเดินทางของคนไข้ในการรักษาผู้มีบุตรยากไม่ใช่การเดินทางที่เต็มไปด้วยความเครียดหรือความกลัว แต่เป็นการเดินทางที่เต็มไปด้วยความหวังและความตื่นเต้นในการเริ่มต้นครอบครัว การสื่อสารกับคนไข้จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องทำให้เกิดความคุ้นเคยและสร้างความเชื่อมั่น โดยการให้ข้อมูลทุกขั้นตอนและทำให้คนไข้เข้าใจถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นในแต่ละขั้นตอนของการรักษา

ไม่เพียงแต่การดูแลคนไข้ในช่วงเวลาที่คนไข้ประสบความสำเร็จเท่านั้น แต่การให้ความสำคัญกับคนไข้ที่ไม่ประสบความสำเร็จด้วย โดยการไม่ทอดทิ้งหรือปล่อยให้คนไข้ปรู้สึกโดดเดี่ยว

“คุณหมอและทีมงานจะยังคงดูแลและสนับสนุนคนไข้ที่ล้มเหลวในการรักษา เพื่อให้คนไข้มีกำลังใจในการพยายามใหม่และรู้ว่าในทุกความล้มเหลวนั้นยังมีโอกาสใหม่ที่อาจประสบความสำเร็จได้ในครั้งถัดไป”

แม้ว่า นพ.วิวรรธน์ จะทำงานในวงการนี้มานานมากกว่า 30 ปี แต่คุณหมอบอกกับเราว่า “ความสุขจากการได้ช่วยให้ผู้มีบุตรยาก ประสบความสำเร็จในการมีบุตร ยังคงเป็นแรงผลักดันให้ทำงานอย่างมีความสุขอยู่เสมอ”

การวางแผนมีบุตรล่วงหน้า ช่วยเติมเต็มครอบครัวให้สมบูรณ์แบบ

อย่างไรก็ดีสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะมีบุตรยาก คือปัจจุบันมีคู่สมรสประมาณ 1 ใน 6 ที่ต้องเผชิญกับปัญหามีบุตรยาก ซึ่งสาเหตุสามารถมาจากทั้งฝ่ายชายและฝ่ายหญิง ฝ่ายชายมักมีปัญหาคุณภาพของเชื้ออสุจิที่ลดลงตามเวลา ซึ่งเป็นปัญหาที่พบได้มากขึ้นในช่วง 70 ปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะจากการเปลี่ยนแปลงในไลฟ์สไตล์และมลพิษในสิ่งแวดล้อมที่ส่งผลกระทบโดยตรงกับเชื้ออสุจิของผู้ชาย

ส่วนในฝ่ายหญิงนั้น สาเหตุที่พบได้บ่อย ๆ คือ โรคที่เกี่ยวข้องกับระบบสืบพันธุ์ เช่น ท่อรังไข่ที่อุดตัน  ภาวะเนื้องอกในมดลูก หรือโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เช่น ช็อกโกแลตซีสต์ ซึ่งล้วนแต่ส่งผลต่อการมีบุตรยาก นอกจากนี้ยังมีภาวะการทำงานผิดปกติของฮอร์โมนที่ทำให้เกิดปัญหาในการตกไข่ เช่น ภาวะไข่หลายใบ หรือ PCOS (Polycystic Ovary Syndrome) มักจะส่งผลให้เกิดภาวะข้างเคียงอื่น ๆ ตามมา เช่น น้ำหนักตัวเกิน และเบาหวานชนิดที่ 2 อีกด้วย

ในปัจจุบัน ปัญหาใหญ่ของภาวะมีบุตรยากที่พบมากขึ้นเรื่อย ๆ คือ การแต่งงานช้า และการตัดสินใจมีบุตรหลังจากรอให้มีความพร้อมในด้านต่าง ๆ ครบถ้วนก่อน ทำให้หลายคู่ต้องเผชิญกับปัญหาการมีบุตรยากที่เกิดจากปัจจัยด้านอายุที่เพิ่มขึ้น เช่น คุณภาพไข่ที่ลดลง ปัจจัยเหล่านี้ส่งผลให้มีความยากในการตั้งครรภ์เพิ่มขึ้น

นพ.วิวรรธน์ แนะนำว่า หากคู่รักที่แต่งงานแล้วแต่ยังไม่พร้อมมีบุตร หรือวางแผนจะมีบุตรในอนาคต อยากให้เข้ามาพบและปรึกษากับแพทย์เฉพาะทางเพื่อปรึกษาเรื่องการวางแผนมีบุตรกันก่อน เพราะที่ ศูนย์รักษาผู้มีบุตรยาก เมดพาร์ค ไอวีเอฟ โรงพยาบาลเมดพาร์ค พร้อมบริการให้คำปรึกษาสำหรับคู่รักที่ต้องการมีบุตร โดยไม่จำเป็นต้องทำตัดสินใจมีบุตรด้วยวิธีทำเด็กหลอดแก้วเพียงอย่างเดียว

แต่ยังยินดีให้คำแนะนำด้านการเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ เช่น การปรับเปลี่ยนวิธีการมีเพศสัมพันธ์หรือการฉีดเชื้อผสมเทียม ภายใต้ความมุ่งมั่นของทีมแพทย์ที่ต้องการช่วยให้คู่รักสามารถมีบุตรสมความปรารถนา ด้วยวิธีที่เหมาะสมกับแต่ละคู่มากที่สุด