"อาหารแปรรูป-โซเดียมสูง" กินอย่างไรให้ปลอดภัยไร้โรค

รศ.ดร. ชาลีดา บรมพิชัยชาติกุล อาจารย์ประจำภาควิชาเทคโนโลยีทางอาหาร คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า ปัจจุบันยังคงมีผู้บริโภคที่มีความกังวลและสงสัย ในการรับประทานอาหารแปรรูปว่ามีความปลอดภัยหรือไม่

โดยอาหารแปรรูป คืออาหารที่ผ่านกระบวนการแปรรูปทางอาหาร ทำให้วัตถุดิบเปลี่ยนแปลงรูปแบบสภาพจากของสดกลายเป็นของสุก ให้รับประทานได้ เช่น การทอด การต้ม การฆ่าเชื้อด้วยความร้อน การลดขนาด การนึ่ง หรือ การขึ้นรูปเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ เป็นต้น

การแปรรูปอาหารมีวัตถุประสงค์ เพื่อทำให้อาหารปลอดภัยรับประทานได้ ย่อยได้ง่าย เกิดความหลากหลายของผลิตภัณฑ์อาหาร สามารถเก็บรักษาไว้ได้นานขึ้น และที่สำคัญคือปลอดภัยในแง่ของการลดการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ที่

ส่งผลให้อาหารเสื่อมเสียและเกิดโรค เพราะการแปรรูปส่วนใหญ่มักใช้ความร้อนเป็นกลไกของการฆ่าเชื้อ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของวิธีการถนอมอาหาร โดยกระบวนการแปรรูปอาหารสามารถออกแบบได้ ให้อาหารมีคุณค่าทางโภชนาการตามที่ผู้บริโภคต้องการ

ผู้ผลิตอาหารจึงนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ทันสมัยเข้ามาใช้ เสริมเติมแต่งสิ่งที่มีประโยชน์ เพิ่มสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย และยังสามารถนำมารวมกันสร้างสรรค์เป็นผลิตภัณฑ์อาหารใหม่ๆ ทำให้ปัจุบันผลิตภัณฑ์อาหารที่ดีมีประโยชน์ต่อสุขภาพมากขึ้น

นอกจากนี้ การแปรรูปอาหารยังทำให้สามารถยืดอายุการเก็บรักษาอาหารไว้ได้นานขึ้น ช่วยลดการสูญเสียอาหาร และลดอาหารที่ถูกทิ้ง (Food Wastes) ทำให้อาหารมีเพียงพอกระจายสู่คนที่เข้าถึงแหล่งอาหารได้ยาก ไม่เป็นการเสียโอกาสสำหรับคนที่เข้าไม่ถึงอาหาร สร้างความมั่นคงทางด้านอาหารให้กับโลก 

สำหรับผู้บริโภคที่มีความกังวลเรื่องการปนเปื้อนอาหาร ไม่แน่ใจว่าร้านค้าจะปรุงสุกดี มีความสะอาด หรือ มีสุขอนามัยที่ดีหรือไม่ อาหารแปรรูปเป็นทางเลือกหนึ่งที่เชื่อมั่นได้ว่าปลอดภัย

วิธีเลือกอาหารสำเร็จรูป

ต้องเลือกซื้อจากบริษัทผู้ผลิตและแหล่งที่น่าเชื่อถือ มีการรับรองโดย อย. มีเลขสารระบบ อย. มีตรารับรองหรือองค์กรที่ควบคุมดูแลเรื่องของความปลอดภัยของผู้บริโภค 

ผู้บริโภคที่กังวลเรื่องปริมาณโซเดียม เกลือ ไขมัน น้ำตาล สามารถเลือกสูตรไขมันน้อย น้ำตาลน้อย โซเดียมต่ำ เพราะปัจจุบันมีเทคโนโลยีที่สามารถลดปริมาณ เกลือ ไขมันและน้ำตาล แต่ยังคงความอร่อย ผู้บริโภคสามารถอ่านฉลากของผลิตภัณฑ์อาหารในการเลือกซื้อ

ทั้งนี้ กระบวนการการผลิตอาหารภายในโรงงานมาตรฐาน ต้องควบคุมมาตรฐานในแง่ของสุขลักษณะ ตั้งแต่วัตถุดิบจนถึงผลิตภัณฑ์อาหาร มีกระบวนตรวจสอบทุกขั้นตอน รวมไปถึงระบบการตรวจสอบย้อนกลับที่สามารถตรวจสอบวัตถุดิบได้ ว่ามาจากแหล่งไหนปนเปื้อนหรือไม่ ต้องเชื่อมั่นได้ถึงความปลอดภัย 

โดยอาหารแปรรูปไม่จำเป็นต้องใส่สารกันบูด แต่สามารถอยู่ได้นาน ด้วยกระบวนการแปรรูปที่มีมาตรฐานที่ดี ขั้นตอนการให้ความร้อนอยู่ในระดับที่ทำลายเชื้อที่เป็นปัจจัยเสี่ยงที่ต้องการควบคุม

การกินอาหารแปรรูปให้ปลอดภัย

รศ.ดร. ชาลีดา กล่าวว่า แนะนำอย่าซื้อในปริมาณเยอะ ให้ซื้อในปริมาณที่เพียงพอต่อการรับประทาน ไม่จำเป็นต้องกักตุน เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตใหม่ หลักในการบริโภคที่สำคัญต้องมีความสมดุล รับประทานอาหารให้มีความหลากหลาย อย่ารับประทานอาหารชนิดใดชนิดหนึ่งเพียงอย่างเดียว หรือซ้ำๆ กัน

อย่างไรก็ตาม โรคต่างๆ ในปัจจุบันที่เกิดขึ้นโดยเฉพาะในกลุ่ม Non Communicable Disease (NCD) ไม่ได้เกิดจากการบริโภคอาหารแปรรูป แต่เกิดจากการรับประทานอาหารนั้นซ้ำ ๆ กัน ไม่เปลี่ยนเป็นระยะเวลานาน ได้สารอาหารที่ไม่เพียงพอจากการใช้ชีวิตเร่งรีบ และความเครียด

ดังนั้น ควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ คาร์โบไฮเดรต ไขมัน โปรตีน ผักผลไม้ ใยอาหาร แบ่งสัดส่วนของสารอาหารตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญ เช่น ผัก 2 ส่วน ข้าว 1 ส่วน โปรตีน 1 ส่วน เป็นต้น ที่สำคัญคือดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ควบคู่การออกกำลังกาย และพักผ่อนให้เพียงพอ