อัตราการผิดนัดชำระหนี้ตราสารหนี้ทั่วโลก เริ่มส่งสัญญาณวิกฤต

สภาธุรกิจตลาดทุนไทย (FETCO) และกองทุนส่งเสริมการพัฒนาตลาดทุน (CMDF) เผยแพร่บทความ เรื่อง "อัตราการผิดนัดชำระหนี้ของตราสารหนี้ทั่วโลก เริ่มส่งสัญญาณวิกฤต ? " ระบุว่า การขึ้นอัตราดอกเบี้ยอย่างต่อเนื่อง ส่งผลกระทบต่อตลาดตราสารหนี้เป็นอย่างมาก ทำให้อัตราการผิดนัดชำระหนี้ (Default Rate) เมื่อเทียบกับ Speculative grade Bonds ทั้งหมดของทั่วโลกเพิ่มขึ้นจาก 1.7% ในปี 2564 เป็น 1.9% ในปี 2565 และของ Asia Pacific เพิ่มขึ้นมากจาก 3.2% ในปี 2564 เป็น 6.4% ในปี 2565 โดยสาเหตุหนึ่งที่สำคัญมาจากวิกฤตอสังหาริมทรัพย์ที่เกิดขึ้นในประเทศจีน นอกจากนี้ยังพบว่าใน Asia มี Average Time to Default เร็วกว่าค่าเฉลี่ยทั่วโลก

Capital Market Snapshot  จากข้อมูลข้างล่างนี้ ได้แสดงสถานการณ์ของตลาดตราสารหนี้ทั่วโลก และข้อมูลล่าสุดของตลาดตราสารหนี้ไทย ดังนี้

• ในปี 2565 ทั่วโลกมี Default Speculative-grade Bonds 71 ครั้ง และ Default Rate เมื่อเทียบกับ Speculative-grade Bonds ทั้งหมด เพิ่มขึ้นจากปี 2564 ที่ 1.7% เป็น 1.9% 

• โดยเอเชียแปซิฟิก มี Speculative-grade Default Rate เพิ่มขึ้นจากปี 2564 ที่ 3.2% เป็น 6.4% ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากการถดถอยของธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ในประเทศจีน

• ในปี 2565 Real Estate มีอัตราการผิดนัดชำระหนี้สูงกว่าค่าเฉลี่ยในระยะยาว และอุตสาหกรรมบริโภคและมีบริการ (Consumer/Service Sector) มีอัตราการผิดนัดชำระหนี้สูงที่สุดถึง 1.95%

• รายงานยังระบุอีกว่าวิกฤติเศรษฐกิจแต่ละครั้งพบว่าจำนวน Corporate Default สูงขึ้นอย่างมีนัยสาคัญ ระหว่างปี 2524 - 2565 ทั่วโลกมี Corporate Default ถึงจำนวน 3,253 ครั้ง แต่ในเอเชีย ระหว่างปี 2536-2565 มี Corporate Default เพียง 131 ครั้ง

• ในปี 2565 มูลหนี้ของ Corporate Defaults ทั่วโลกมากกว่า 1.07 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ และในเอเชียมากกว่า 1.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ 

• ปี 2565 จำนวนการผิดนัดชำระหนี้ของตราสารหนี้ในเอเชียสูงสุดตั้งแต่ปี 2540 ซึ่งสวนทางกับทั่วโลกส่วนหนึ่งเป็นผลกระทบจากอุตสาหกรรมอสังหาริมทรัพย์ในประเทศจีน

•  ปี2565 ภูมิภาค Asia Pacific (รวมประเทศออสเตรเลียและนิวซีแลนด์) และ Emerging Markets ออกตราสารหนี้ ที่ Rating BBB (Investment Grade) เป็นสัดส่วนมากที่สุด แต่ในมุมทั่วโลกพบว่ามีสัดส่วนการออกตราสารหนี้ที่ Rating B (Speculative Grade) มากที่สุด

• ปี 2565 ระยะเวลาเฉลี่ยที่จะผิดนัดชeระหนี้ (Average Time to Default) นับจาก Credit Rating เริ่มต้น ในเอเชียเฉลี่ยอยู่ที่ 3.5 ปี ขณะที่เฉลี่ยทั่วโลกอยู่ที่ 6.2 ปี

• ดังนั้น แม้ Asia จะมีสัดส่วนการออกตราสารหนี้ที่ Rating ดีกว่าทั่วโลก แต่ระยะเวลาเฉลี่ยที่จะ Default กลับเร็วกว่าค่าเฉลี่ยทั่วโลกในทุก Rating

สำหรับสถานการณ์ตราสารหนี้ในประเทศไทยในปัจจุบัน (ณ เดือนสิงหาคม 2566) ฐานข้อมูล SEC Open Data แสดงข้อมูลตราสารหนี้ของไทยพบว่ามี Investment-grade Bond มูลค่าสูงถึง 27 ล้านล้านบาท 

ถ้าแบ่งตามระยะเวลาของตราสารหนี้ สามารถแบ่งเป็นตราสารหนี้ระยะสั้น 45% หรือมูลค่ากว่า 8.9 ล้านล้านบาท และตราสารหนี้ระยะยาว 55% หรือมูลค่ากว่า 10 ล้านล้านบาท

ThaiBMA คำนวณความน่าจะเป็นที่ตราสารหนี้ในแต่ละ Rating มีโอกาสที่จะเกิดการผิดนัดชำระหนี้โดยที่ Rating ที่สูงกว่า BBB จะถือว่าเป็น Investment Grade และ Rating ต่ำกว่า BBB จะถือว่าเป็น Speculative Grade