“เจ้าท่า” โยนภาครัฐตัดสิน ลุยโปรเจ็กต์ “ขุดลอกคลอง-ถมทะเล” แก้น้ำท่วม

ที่ผ่านมาภาครัฐและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้ความสำคัญกับการขุดลอกคลองและพัฒนาแหล่งน้ำมาโดยตลอด โดยมีการจัดสรรงบประมาณในแต่ละปีเพื่อดำเนินการในพื้นที่ต่างๆ ซึ่งการขุดลอกคลองและการถมทะเลเป็นแนวทางในการบริหารจัดการน้ำเพื่อป้องกันปัญหาน้ำท่วมในประเทศไทย โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูง เช่น กรุงเทพมหานครและปริมณฑล รวมถึงพื้นที่ชายฝั่งทะเลต่างๆ

สืบเนื่องจากจากประเด็นที่นายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ได้กล่าวถึงประเด็นสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาประเทศไทย โดยเฉพาะในเรื่องการขุดลอกคลองและการถมทะเล ซึ่งเป็นวิธีการที่จะช่วยแก้ไขปัญหาน้ำท่วมที่กำลังส่งผลกระทบต่อประเทศในช่วงเวลานี้

โดยมีการพูดถึงการขุดลอกคลองไม่เพียงแต่ช่วยลดปัญหาน้ำท่วมที่เกิดจากการสะสมของตะกอนในแม่น้ำและคลองต่างๆ แต่ยังช่วยเสริมสร้างนิเวศน์ใหม่ให้กับพื้นที่โดยรอบอีกด้วย ซึ่งการขุดลอกคลองยังสามารถนำไปสู่การพัฒนาเส้นทางการขนส่งทางน้ำ ที่สามารถลดปัญหาการจราจรในกรุงเทพฯ และพื้นที่อื่นๆ ที่ต้องพึ่งพาการขนส่งสินค้าผ่านถนน
 

นายกริชเพชร ชัยช่วย อธิบดีกรมเจ้าท่า (จท.) เปิดเผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า จากประเด็นการขุดลอกคลองและการถมทะเลนั้น เบื้องต้นกรมฯมองว่าประเด็นดังกล่าวต้องรอการกำหนดนโยบายที่ชัดเจนจากภาครัฐและกระทรวงคมนาคมก่อนว่าจะดำเนินการอย่างไร

ขณะที่ประเด็นการเปิดโอกาสให้ภาคเอกชนและนักลงทุนต่างชาติสามารถเข้ามาลงทุนในโครงการถมทะเล โดยให้สิทธิ์ในการใช้ที่ดินในระยะยาว เช่น สิทธิ์การเช่า 99 ปี เพื่อกระตุ้นการลงทุนและพัฒนาเศรษฐกิจในระยะยาวนั้น ทางกรมฯมองว่า เรื่องนี้ควรมีกฎหมายรองรับเพื่อให้การดำเนินการในการพัฒนาโครงการดังกล่าวเป็นไปอย่างถูกต้อง ซึ่งจะต้องรอความชัดเจนจากนโยบายของรัฐบาลเป็นหลักด้วย

นายกริชเพชร กล่าวต่อว่า ส่วนประเด็นที่มีการเปิดโอกาสให้ประชาชนสามารถมีส่วนร่วมในการขุดดินและทรายจากคลองและแม่น้ำไปใช้ประโยชน์ เช่น นำดินไปขายหรือใช้ในการถมที่ดิน โดยมีข้อกำหนดว่าต้องรักษาความสมดุลของตลิ่งและไม่กระทบต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งการกระทำดังกล่าวจะไม่เพียงช่วยลดปัญหาน้ำท่วมแต่ยังช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจในท้องถิ่น โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีชุมชนที่มีความต้องการทำการเกษตรและก่อสร้างนั้น
 

อย่างไรก็ดีในประเด็นนี้พบว่าที่ผ่านมาเคยมีโครงการขุดลอกดินแลกน้ำของกระทรวงมหาดไทย ซึ่งเป็นโครงการที่มีการดำเนินการมาแล้วในอดีต โดยแนวคิดดังกล่าวเป็นการอนุญาตให้ผู้ที่ต้องการดินจากการขุดลอกคลองนำดินไปใช้ประโยชน์  ซึ่งเดิมผู้ที่สามารถดำเนินการได้คือ องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) หรือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเท่านั้น

“ส่วนการเสนอให้นิติบุคคลหรือประชาชนในชุมชนสามารถเข้ามาดำเนินการได้โดยตรงนั้นจะต้องพิจารณาก่อนว่าสามารถดำเนินการได้หรือไม่ ซึ่งจะต้องผ่านการพิจารณาจากองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) หรือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นด้วย” นายกริชเพชร กล่าว 

สำหรับโครงการขุดดินแลกน้ำ ซึ่งเป็นโครงการที่สามารถแก้ไขปัญหาภัยแล้งในระยะเร่งด่วน โดยใช้วัสดุมูลดินที่ได้จากการขุดลอกแหล่งน้ำธรรมชาติหรือแหล่งอื่นๆ ที่เหมาะสมเพื่อเป็นการบริหารจัดการวัสดุมูลดินให้เกิดประโยชน์ ตลอดจนการขุดบ่อ โดยสร้างแหล่งกักเก็บน้ำสาธารณประโยชน์ที่ตื้นเขินเพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหาอุทกภัยหรือภัยแล้ง ซึ่งอยู่ในความดูแลของกรมที่ดิน กระทรวงมหาดไทย

อย่างไรก็ตามหากโครงการดังกล่าวมีการดำเนินการอย่างโปร่งใสและถูกต้องตามกฎหมาย ก็จะสามารถสร้างประโยชน์ให้กับประชาชนและประเทศชาติได้อย่างยั่งยืน

เมกะโปรเจ็กต์ หน้า 8 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับที่ 4,119 วันที่ 3 - 6 สิงหาคม พ.ศ. 2568