บพท. ตั้งสถาบันความรู้พัฒนาเมือง ดึงเครือข่ายสร้างเมืองน่าอยู่

รศ.ดร.ปุ่น เที่ยงบูรณธรรม รองผู้อำนวยการฝ่ายแผนและยุทธศาสตร์องค์กร หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) เปิดเผยว่า ขณะนี้ บพท. ได้จัดตั้งโครงการวิจัยบ่มเพาะและเร่งรัดกระบวนการเพื่อมุ่งหน้าสู่อนาคตเมืองน่าอยู่ (City Incubator and Accelerator Program : CIAP) ได้ร่วมกับสมาคมเทศบาลนครและเมืองในพื้นที่ 18 เมืองนำร่อง และเครือข่ายมหาวิทยาลัย เพื่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานทางความรู้และบ่มเพาะองค์ความรู้ 

ก่อนต่อยอดนำไปสู่การสร้างสถาบันความรู้เพื่อการพัฒนาเมือง โดยขับเคลื่อนงานวิจัย และนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาเมืองน่าอยู่ ด้วยชุดความรู้ที่ถูกออกแบบให้สอดคล้องกับบริบทพื้นที่และบริบทสังคม การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี และการเชื่อมโยงเครือข่ายการพัฒนาเมือง โดยยึดหลักการพัฒนาเมืองอย่างสมดุลและยั่งยืน 

“ขณะนี้ได้พบโจทย์สำคัญที่ต้องเร่งแก้ไขคือ ประสิทธิภาพการลงทุนของท้องถิ่น ทั้งจากภาครัฐและเอกชน ซึ่งภาวะการณ์เงินในปัจจุบันเริ่มส่งสัญญาณว่าไม่เพียงพอและอีก 5 ปีข้างหน้าการถดถอยของเมืองจะเริ่มเห็นนัยสำคัญ จึงจำเป็นต้องนำเอาชุดความรู้ไปช่วยยกระดับประสิทธิภาพการลงทุนของเมือง เสริมศักยภาพในการเข้าถึงแหล่งทุน และจำเป็นจะต้องหาผู้ดำเนินการในโครงการที่สำคัญกับเมือง เช่น ขนส่งสาธารณะ และการจัดการขยะ เป็นต้น” 

รศ.ดร.ปุ่น กล่าวว่า การพัฒนาเมืองจะปล่อยให้เป็นหน้าที่ของท้องถิ่นเพียงลำพังไม่ได้ โดยบพท. ได้นำงานวิจัยและนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาเมืองน่าอยู่ จะเน้นสร้างการเปลี่ยนแปลงระหว่างคนกับเมืองเพื่อให้เมืองมีความน่าอยู่สำหรับทุกคน และสร้างการเติบโตทางเศรษฐกิจในพื้นที่ รวมถึงการดึงดูดผู้คนที่มีศักยภาพให้เข้ามาร่วมพัฒนาเมืองหรือชุมชนมากยิ่งขึ้น ผ่านกลไกการพัฒนาที่สำคัญ 4 ด้าน ได้แก่ 

1.การพัฒนาความร่วมมือทางสังคม 

2.การพัฒนาข้อมูลและองค์ความรู้ของเมือง 

3.การพัฒนาเครื่องมือทางการเงินและการจัดการทุนของเมือง 

4. ด้านนโยบายและแผนพัฒนาของเมือง

ทั้งนี้ในช่วงที่ผ่านมาสามารถผลักดันให้เกิดการลงทุนของเมืองในการบริหารจัดการเมือง (ด้านการแข่งขัน) ระบบการจ้างงาน ทำให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น นำไปสู่การเติบโตของเมืองอย่างยั่งยืน โดยมีรูปธรรมความสำเร็จ คือ

1. เกิดกลไกแผนงานและแนวทางในการบริหารจัดการเชิงพื้นที่ จำนวน 62 กลไก มีโครงการนำร่องสองด้าน คือ “Smart Environment” และ “Smart Mobility” 

2. พื้นที่ต้นแบบบนฐานเศรษฐกิจสีเขียวและห่วงโซ่อุปทาน จำนวน 18 พื้นที่  

3. พื้นที่ต้นแบบเมืองคาร์บอนต่ำ จำนวน 9 พื้นที่ 

4. เกิดตัวแบบการจัดการที่อยู่อาศัย จำนวน 11 พื้นที่ 

5. การพัฒนาเมืองศูนย์กลางที่น่าอยู่และชาญฉลาด (Livable and Smart City) ด้วยระบบการจัดการข้อมูลเมือง จำนวน 12 พื้นที่ 

6. เกิดพื้นที่ต้นแบบ Learning City ตามแนวทางปฏิบัติ เกณฑ์และตัวชี้วัดที่สอดคล้องกับแนวทางสากล ผลักดันความร่วมมือระดับนานาชาติ ASEAN+3 Learning Cities Network จำนวน 38 เมือง

 

 

ล่าสุด บพท. ได้สร้างฐานข้อมูลเมืองครอบคลุมกว่า 43 มิติที่เกี่ยวพันกับวงจรการใช้ชัวิตของคนในพื้นที่ และพัฒนาเครื่องมือนวัตกรรมเพื่อการจัดการเมืองกว่า 36 เครื่องมือ ด้วยระบบ Dashboard และแพลตฟอร์ม Open Data เพื่อประกอบการตัดสินใจเชิงนโยบายของเมือง 
อีกทั้งยังได้สนับสนุนให้มีการจัดตั้งบริษัทพัฒนาเมืองจำนวน 20 แห่งทั่วประเทศ และหลักสูตรนักพัฒนาเมืองระดับสูง (พมส.) เพื่อยกระดับทักษะและศักยภาพของผู้นำท้องถิ่นและผู้เกี่ยวข้องกว่า 70 แห่งทั่วประเทศ  

อย่างไรก็ตามในการขับเคลื่อนการพัฒนาเมืองให้เกิดขึ้นในปีต่อไป จะเน้น 4 ยุทธศาสตร์หลักที่เมืองมีศักยภาพและมีความคุ้มค่า ดังนี้ 

1.กลุ่มเศรษฐกิจที่เกี่ยวข้องกับ Green Transformation 

2.กลุ่มที่เกี่ยวข้องกับทุนวัฒนธรรม-ซอฟท์พาวเวอร์ ในทุก ๆ เมืองที่มีศักยภาพสอดรับกับการท่องเที่ยว 

3.กลุ่มที่เกี่ยวข้องกับ Wellness หรือธุรกิจทางด้านสุขภาพ เนื่องจากเกือบทุกเมืองเข้าสู่ภาวะเมืองผู้สูงอายุ ซึ่งจะต้องมีกระบวนการออกแบบรองรับ 

4.การเปลี่ยนเมืองเข้าสู่ Digital Economy โดยเร็ว โดยเฉพาะเมืองที่มีมหาวิทยาลัย และคนรุ่นใหม่ 

“บทบาทของนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด นายกเทศมนตรี หรือผู้นำเมืองในยุคใหม่ ไม่ควรถูกจำกัดอยู่เพียงการดูแลระบบสาธารณูปโภคและบริการพื้นฐานเท่านั้น แต่ควรขับเคลื่อนด้วยวิสัยทัศน์ที่ให้ความสำคัญกับทิศทางการพัฒนาเศรษฐกิจของเมือง โดยมุ่งพิจารณาว่าเศรษฐกิจในพื้นที่จะเติบโตและเปลี่ยนแปลงไปในแนวทางใด เพื่อให้การบริหารท้องถิ่นสามารถสร้างทั้งความมั่นคงทางเศรษฐกิจและเปิดโอกาสทางเศรษฐกิจใหม่ ๆ ให้ประชาชน”

 

 

ดร.สีลาภรณ์ บัวสาย ที่ปรึกษาวิทยสถานธัชภูมิเพื่อการพัฒนาพื้นที่ หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) กล่าวว่า ล่าสุดในการพัฒนาเมือง บพท.ได้จัดงาน City Solution Days เปิดเมือง เปลี่ยนเมือง สู่อนาคตเมืองน่าอยู่ เป็นเวทีสำคัญของการขับเคลื่อนงานเชิงระบบและกลไกด้านการพัฒนาเชิงพื้นที่ 

โดยได้เปิดโอกาสให้ทุกภาคส่วน ทั้งผู้นำเมือง เทศบาลนครและเทศบาลเมือง ผู้แทนหน่วยงานภาครัฐและเอกชน ประชาคมเครือข่ายนักวิจัย นักวิชาการ และผู้เกี่ยวข้องกับการแก้ไขปัญหาเมือง มีส่วนร่วมกำหนดทิศทางและตอบโจทย์ด้านการพัฒนาเมืองที่สอดคล้องกับบริบทของพื้นที่ ตรงตามความต้องการของประชาชนในการยกระดับคุณภาพชีวิต ด้วยชุดความรู้งานวิจัย และต่อยอดการนำองค์ความรู้ไปใช้ประโยชน์จริงในเชิงพื้นที่ เพื่อการเปลี่ยนแปลงของเมืองในทุกมิติต่อไป