พาณิชย์ เร่งจีนปิดดีลข้าวจีทูจี เอกชนฟันธงปีหน้าส่งออก7ล้านตัน

ข้อตกลงการซื้อขายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) ไทย-จีน ภายใต้กรอบความร่วมมือรถไฟความเร็วสูง ที่จีนจะซื้อข้าวจากไทย 2 ล้านตัน (เป็นข้าวชนิดใดก็ได้) โดย 1 ล้านตันแรกได้ทำสัญญากันไปแล้ว และจีนมีการนำเข้าจากไทยแล้ว 7.2 แสนตัน ยังเหลืออีก 2.8 แสนตัน ที่ผ่านมากรมการค้าต่างประเทศได้พยายามเร่งรัดให้จีนนำเข้าข้าวส่วนที่เหลือให้หมด ก่อนทำสัญญาในล้านตันที่สอง 

 นายกีรติ รัชโน อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ เผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า ขณะนี้ทางกรมฯรอจีนตอบกลับมาว่าต้องการข้าวชนิดใด ปริมาณเท่าไร  จากเวลานี้ข้าวฤดูกาลใหม่ของไทยกำลังออกสู่ตลาดและทางจีนต้องการข้าวใหม่ ทั้งนี้ข้าวจีทูจี 1 ล้านตันแรก ที่เหลือส่งมอบ 2.8 แสนตัน กรมจะพยายามดำเนินให้เสร็จโดยเร็ว ล่าสุดนายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์  ได้มีการหารือกับทูตจีนประจำประเทศไทยโดยขอให้ทางจีนให้เร่งดำเนินการให้ครบถ้วนตามเอ็มโอยู

 ส่วนข้าวอีกล้านตันที่สองนั้นก็จะหารืออีกครั้ง ทั้งนี้ราคาข้าวไทย(ข้าวขาว) ในขณะนี้ถือว่าเป็นนาทีทองของผู้ซื้อ จากราคาข้าวไทยถูกกว่าข้าวเวียดนาม  ซึ่งกรมจะต้องเจรจาให้ได้ราคาที่ทั้งสองฝ่ายพอใจ ประกอบกับในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงธันวาคมเป็นช่วงที่จีนต้องเก็บสต๊อกข้าว ดังนั้นเชื่อว่าปริมาณที่เหลือ 2.8 แสนตันไม่น่ามีปัญหา

 ส่วนข้าวจีทูจีกับประเทศอื่น ที่กรมเร่งเปิดตลาดและเจรจาขายข้าวผ่านช่องทางออนไลน์กับหน่วยงานที่ดูแลการนำเข้าต่างประเทศในรูปแบบจีทูจีนั้น ช่วงกลางปีที่ผ่านกรมได้มีการเจรจากับบังกลาเทศ และ อินโดนีเซีย(ครม.วันที่ 9 มี.ค.64  มีมติอนุมัติการจัดทำ MOU ซื้อขายข้าวจีทูจีกับอินโดนีเซีย 1 ล้านตันต่อปี) และมีการเจรจาเปิดตลาดข้าวกับอิรักหลังจากที่ไทยไม่มีการส่งออกข้าวไปยังอิรักมานาน 7 ปี

 ด้านนายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์ สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า ในอนาคตการขายข้าวจีทูจีอาจจะไม่มีแล้ว ยกเว้นเกิดวิกฤตการณ์ด้านอาหาร เพราะประเทศผู้ซื้อ-ผู้นำเข้าเปลี่ยนนโยบายไม่ว่าจะเป็น ฟิลิปปินส์ที่เปิดเสรีการนำเข้าข้าว ไม่ต้องผ่านหน่วยงานรัฐ รวมถึงมาเลเซีย แม้กระทั่งจีนเองก็หันมาซื้อข้าวกับเอกชนมากขึ้น เพราะต่อรองราคาได้มากกว่า  ส่วนบังกลาเทศ และอินโดนีเซีย แม้มีแผนซื้อข้าวจีทูจีแต่ขณะนี้ยังไม่ส่งสัญญาณว่าต้องการนำเข้าข้าวจากไทย
 สำหรับผลผลิตข้าวปีการผลิต 2564/65 คาดน่าจะอยู่ที่ 33 ล้านตันข้าวเปลือก หรือคิดเป็นประมาณ 20 ล้านตันข้าวสาร  เพิ่มขึ้นเกือบ 5 ล้านตัน จากปี 2563/64 ผลผลิตอยู่ที่ 27-28 ล้านตันข้าวเปลือก หรือประมาณ 17 ล้านตันข้าวสาร ส่วนเกินตรงนี้น่าจะกดให้ราคาข้าวส่งออกยังไม่ขยับสูง และแนวโน้มปีหน้าน่าจะทรงๆ อยู่ในระดับที่ผู้ส่งออกขายได้  ซึ่งปีนี้ผลผลิตข้าวน่าจะได้อานิสงส์จากสภาพอากาศที่เป็นใจรวมถึงโครงการประกันรายได้ แม้ว่าจะมีสถานการณ์น้ำท่วมในบางพื้นที่เพาะปลูกก็ตาม  

 “ราคาข้าวขาว 5% ของไทยขณะนี้อยู่ที่ 390-400 ดอลลาร์สหรัฐฯต่อตัน ซึ่งถูกกว่าข้าวเวียดนามอยู่ที่ราคา 415-420 ดอลลาร์สหรัฐฯต่อตัน ส่วนข้าวอินเดียยังถูกกว่าอยู่ที่ 358-362 ดอลลาร์สหรัฐต่อตัน และข้าวปากีสถาน อยู่ที่ 365-367ดอลลาร์สหรัฐฯต่อตัน  ทั้งนี้มั่นใจปีนี้ไทยจะส่งออกได้ 6 ล้านตันตามเป้าหมาย และปีหน้าคาดว่าน่าจะส่งออกได้ 7 ล้านตัน”