ผวาฟิลิปปินส์เก็บภาษีเซฟการ์ดข้าว

ฟิลิปปินส์จ่อเก็บภาษีเซฟการ์ดข้าว อ้างหลังเปิดเสรีเอกชนนำเข้ายอดทะลัก ทำราคาข้าวในประเทศร่วง จับตาผลพวงกระทบเวียดนามหนักสุด ตามด้วยไทย สมาคมผู้ส่งออกข้าวฯชี้ไม่แฟร์ หากขึ้นจริงเตรียมฟ้อง WTO

นายชูเกียรติ  โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์ สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ”ว่า กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ของฟิลิปปินส์ ได้เริ่มขั้นตอนการไต่สวนเพื่อใช้มาตรการป้องกันการนำเข้าข้าวที่เพิ่มขึ้น (Safeguard) หลังจากที่รัฐบาลฟิลิปปินส์ได้เปิดเสรีให้เอกชนนำเข้าข้าวเมื่อช่วงต้นปีที่ผ่านมา โดยเก็บภาษีนำเข้าในอัตรา 35% มีผลให้ปริมาณนำเข้าข้าวของฟิลิปปินส์เพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก ส่งผลราคาข้าวที่ผลิตในประเทศตกต่ำเกษตรกรเดือดร้อน

ทั้งนี้มีกระแสข่าวรัฐบาลฟิลิปปินส์จะมีการใช้มาตรการเซฟการ์ด โดยอาจเรียกเก็บภาษีแบบขั้นบันได ยกตัวอย่างเช่น 3 แสนตันแรกเก็บภาษีนำเข้า 35% เช่นเดิม เกิน 3 แสนตันเก็บภาษีนำเข้ามากกว่า 50% เป็นต้น ซึ่งเรื่องนี้ยังไม่ได้ข้อสรุป

อย่างไรก็ตามเรื่องดังกล่าวไทยได้ทำหนังสือไปยังฟิลิปปินส์ว่าไม่เห็นด้วยหากจะมีการเก็บภาษีเซฟการ์ดเพราะในอดีตที่ฟิลิปปินส์ยังไม่ได้เปิดให้เอกขนนำเข้าข้าวเสรี ได้กำหนดโควตาให้เอกชนนำเข้าข้าวจากไทยได้ปีละ 3 แสนตัน(เสียภาษีนำเข้า 15%) จากเวียดนามได้ปีละ 3 แสนตัน (ที่เหลือนำเข้าโดยรัฐบาลฟิลิปปินส์) ในบางปีราคาข้าวในประเทศของฟิลิปปินส์ก็มีราคาตกต่ำกว่าราคาในปัจจุบันเสียอีก ดังนั้นมองว่าไม่เป็นธรรม หากจะมาอ้างว่า ข้าวไทยไปดัมพ์ราคาทำให้ราคาข้าวของเกษตรกรในฟิลิปปินส์ราคาตกต่ำ ขณะที่นโยบายเปิดเสรีนำเข้าข้าวของฟิลิปปินส์ส่วนหนึ่งมีเป้าหมายสำคัญเพื่อลดอัตราเงินเฟ้อในประเทศ เพราะอดีตที่ผ่านมาราคาข้าวในฟิลิปปินส์มีต้นทุนและราคาสูง

“หากฟิลิปปินส์เก็บภาษีเซฟการ์ดจริงไทยอาจฟ้องไปยังองค์การการค้าโลก(WTO) เพราะมองว่าไม่แฟร์สำหรับเรา ซึ่งเท่าที่ทราบจากผู้นำเข้าข้าวรายใหญ่ของฟิลิปปินส์เรื่องนี้เกิดจากความขัดแย้งกันเองระหว่างกระทรวงเกษตรฯของฟิลิปปินส์ที่ต้องการเอาใจชาวนา ขณะที่กระทรวงการคลังของฟิลิปปินส์ไม่เห็นด้วย เพราะจะทำให้ราคาข้าวในฟิลิปปินส์สูง และมีผลต่ออัตราเงินเฟ้อที่สูง”

“อย่างไรก็ดีการเปิดไต่สวนเพื่อใช้มาตรการเซฟการ์ดของฟิลิปปินส์ในครั้งนี้ส่งผลให้เกิดความตื่นตระหนก ราคาข้าวในตลาดลดลงอย่างมาก เฉพาะอย่างยิ่งข้าวจากเวียดนามที่ส่งไปฟิลิปปินส์ รายงานจาก Rice Trader (บริษัทเอกชนของสหรัฐฯที่ทำข้อมูลเกี่ยวกับสินค้าเกษตร)ระบุมีคนพร้อมขายเพียงราคา 310 ดอลลาร์สหรัฐฯต่อตัน (ข้าวขาว 5%) ขณะที่ราคาข้าวไทยอยู่ที่กว่า 400 ดอลลาร์สหรัฐฯต่อตัน”

นายกกิตติมศักดิ์ สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย ระบุว่า หากฟิลิปปินส์มีการเรียกเก็บภาษีเซฟการ์ดจริง เวียดนามน่าจะได้รับผลกระทบมากกว่าไทยเพราะเป็นผู้ส่งออกข้าวมากสุดไปฟิลิปปินส์  เฉพาะข้าวเวียดนามที่เข้าไปฟิลิปปินส์ตั้งแต่เปิดเสรีตอนต้นปีถึงเวลานี้ประมาณ 1.4 ล้านตัน ส่วนข้าวไทยน้อยกว่ามาก 8 เดือนแรกส่งไปฟิลิปปินส์ได้ประมาณ 2.9 แสนตัน เพราะราคาข้าวไทยสูงมากจากเงินบาทแข็งค่า อย่างไรก็ดีจากผลกระทบครั้งนี้ที่ทำให้ราคาข้าวเวียดนามลดลงจะส่งผลกระทบถึงไทยด้วย เพราะหากข้าวเวียดนามส่งไปฟิลิปปินส์ได้ลดลง ก็ต้องมาแย่งตลาดอื่น ๆ ของไทย

จากข้อมูลของกระทรวงพาณิชย์ โดยความร่วมมือของกรมศุลกากร ในปี 2560 ไทยส่งออกข้าวไปฟิลิปปินส์  2.91 แสนตัน มูลค่า 3,688 ล้านบาท, ปี 2561 ส่งออก 1.03 ล้านตัน มูลค่า 1.32 หมื่นล้านบาท และช่วง 8 เดือนแรกปี 2562 ส่งออก 2.94 แสนตันมูลค่า 3,540 ล้านบาท ปริมาณและมูลค่าลดลงจากช่วงเดียวกันของปี 2561 ที่ส่งออกได้ 7.06 แสนตัน มูลค่า 9,138 ล้านบาท