"ศุภชัย" ชูวิสัยทัศน์ 3D อนาคตยั่งยืน ปฏิรูปการศึกษา ป่าคือสินทรัพย์ดิจิทัล

วันนี้ (3 ธันวาคม 2567) นายศุภชัย เจียรวนนท์ ประธานคณะผู้บริหาร เครือเจริญโภคภัณฑ์ กล่าวบรรยายพิเศษในหัวข้อ Shaping Thailand’s Sustainable Future ภายในงาน Sustainability Forum 2025: Synergizing for Driving Business ที่จัดโดยกรุงเทพธุรกิจ ณ พารากอน ฮอลล์ ชั้น 5 สยามพารากอน โดยเนื้อหาการบรรยายครอบคลุมประเด็นสำคัญในการขับเคลื่อนโลกสู่ความยั่งยืน ท่ามกลางความท้าทายจากวิกฤตสภาพภูมิอากาศ

นายศุภชัยกล่าวว่า องค์การสหประชาชาติได้กำหนดเป้าหมาย SDGs 17 ข้อ ไว้ตั้งแต่ปี 2558 โดยตั้งเป้าหมายความสำเร็จในปี 2573 อย่างไรก็ตามจนถึงปัจจุบัน โลกทำได้เพียง 17% ของเป้าหมาย ทำให้ต้องเร่งเครื่องผ่านแนวคิด Forward Faster โดย 1 ใน 5 ประเด็นสำคัญที่ต้องเร่งผลักดัน คือการสร้างแหล่งทุนมหาศาลกว่า 5 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ เพื่อสนับสนุนโครงการที่เกี่ยวข้องกับ SDGs

นายศุภชัยได้กล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างที่โลกกำลังเผชิญ ภายใต้แนวทางที่เรียกว่า 3D ได้แก่

• Digitalization การขับเคลื่อนเศรษฐกิจดิจิทัล ที่ต้องการพลังงานสะอาดมากขึ้น ตัวอย่างเช่น Data Center ซึ่งแต่เดิมมักตั้งอยู่ในสิงคโปร์ แต่เนื่องจากข้อจำกัดด้านพื้นที่และพลังงานสะอาด ทำให้การลงทุนในด้านนี้เริ่มย้ายมายังมาเลเซียและล่าสุดคือประเทศไทย โดยในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา มีการลงทุนใน Data Center ในประเทศไทยกว่า 1 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐ
• ​Deglobalization การเปลี่ยนแปลงในห่วงโซ่อุปทานที่ได้รับผลกระทบจากปัจจัยภูมิรัฐศาสตร์ (geopolitics) นโยบาย China +1 ส่งผลให้ผู้ลงทุนมองประเทศไทยเป็นฐานการผลิตสำคัญ ทั้งในสินค้าอุปโภคบริโภค อิเล็กทรอนิกส์ และความมั่นคงทางอาหาร เนื่องจากไทยไม่มีปัญหาการกีดกันทางการค้า
• ​Decarbonization การลดการปล่อยคาร์บอน ซึ่งเป็นความท้าทายใหญ่ของโลก โดยสหประชาชาติรายงานว่า อุณหภูมิโลกเพิ่มขึ้นถึง 1.45 องศาเซลเซียสในปัจจุบัน และมีแนวโน้มทะลุ 3 องศาในอนาคต ส่งผลให้ระดับน้ำทะเลอาจสูงขึ้นถึง 60 เมตรหากน้ำแข็งขั้วโลกใต้ละลายทั้งหมด ปัญหานี้ยังเชื่อมโยงกับความอดอยากที่อาจเพิ่มจำนวนประชากรที่ได้รับผลกระทบถึง 1,700 ล้านคน

นายศุภชัยเสนอว่าการจัดการกับปัญหาดังกล่าวจำเป็นต้องอาศัยพลังงานสะอาด เช่น "พลังงานนิวเคลียร์" โดยย้ำว่าพลังงานนี้ไม่ควรถูกมองว่าเป็นตราบาปแต่ควรนำมาใช้เพื่อประโยชน์ด้านพลังงานที่ยั่งยืน

นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงบทบาทของบริษัทยักษ์ใหญ่ เช่น Google และ Walmart ที่เริ่มลงทุนในพลังงานนิวเคลียร์และโครงการ Green Fund เพื่อสนับสนุนซัพพลายเออร์ให้ลดการปล่อยคาร์บอน ในส่วนของเครือเจริญโภคภัณฑ์ นายศุภชัยเผยว่ามีเป้าหมายบรรลุ Net Zero ภายในปี 2594 (ค.ศ.2050) แม้จะยังมีความท้าทาย โดยในปี 2567 เครือฯ ต้องซื้อคาร์บอนเครดิตมาชดเชยการปล่อยคาร์บอนที่ยังลดไม่ได้ตามเป้าหมาย

ความร่วมมือระดับโลกและการลงทุนด้านสิ่งแวดล้อม

นายศุภชัยชี้ว่า การขับเคลื่อนพลังงานสะอาด เช่น ไฮโดรเจน คาร์บอนแคปเจอร์ และไมโครนิวเคลียร์รีแอคเตอร์ จะมีบทบาทสำคัญในการลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ร่วมถึงความสำคัญของการดึงดูดเงินทุนเข้าสู่โครงการที่เกี่ยวข้องกับเป้าหมาย SDGs พร้อมยกตัวอย่างโครงการ Green Bond และการเทรดคาร์บอนเครดิตที่ประเทศไทยเริ่มดำเนินการแล้ว

 

เสนอ "ป่า" เป็นสินทรัพย์ดิจิทัลเพื่อฟื้นฟูธรรมชาติ

อีกหนึ่งประเด็นคือการเสนอให้เปลี่ยน "ป่า" ให้กลายเป็นสินทรัพย์ดิจิทัล โดยการจัดการป่าไม้ผ่านการซื้อขายคาร์บอนเครดิตและการลงทุนในโครงการที่ชุมชนมีส่วนร่วมในการดูแลป่า และชี้ว่าหากชุมชนสามารถสร้างรายได้จากการดูแลป่า จะช่วยลดการบุกรุกและเพิ่มพื้นที่สีเขียวในประเทศได้ โดยชุมชนที่ดูแลพื้นที่ป่า 50,000 ไร่สามารถสร้างรายได้รวมกว่า 27 ล้านบาทต่อปี

 

การปฏิรูปการศึกษา: จุดเริ่มต้นของความยั่งยืน

นายศุภชัยเสนอว่า การสร้าง "ทุนมนุษย์" เป็นรากฐานสำคัญของอนาคตที่ยั่งยืน โดยการปฏิรูปการศึกษาควรมุ่งเน้นการเปลี่ยนโรงเรียนเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ แทนที่จะเป็นเพียงสถานที่ถ่ายทอดความรู้ และสนับสนุนให้มีกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับเป้าหมาย SDGs 17 ข้อในหลักสูตรการศึกษา เพื่อปลูกฝังความตระหนักรู้เรื่องความยั่งยืนตั้งแต่ระดับครอบครัวไปจนถึงชุมชน

 

ในช่วงท้าย นายศุภชัยได้กล่าวถึงบทบาทของภาคเอกชน โดยย้ำว่าความยั่งยืนไม่ใช่เพียงส่วนหนึ่งของ CSR แต่เป็นหัวใจของระบบเศรษฐกิจ การผนึกกำลังระหว่างภาครัฐและเอกชนจะช่วยขับเคลื่อนความเปลี่ยนแปลงในระดับประเทศ พร้อมเน้นย้ำถึง 3 ปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนอนาคตที่ยั่งยืน ได้แก่ ความฝัน ความมั่นคง และความช่วยเหลือเกื้อกูลกัน เพื่อสร้างอนาคตที่ยั่งยืน ซึ่งต้องอาศัยความร่วมมือและการเปลี่ยนแปลงในทุกระดับ ตั้งแต่บุคคล ครอบครัว ไปจนถึงระบบเศรษฐกิจและสังคมในระดับโลก