วันลอยกระทง เป็นประเพณีสำคัญของคนไทยเป็น ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติไทย ประเพณีนี้กำหนดขึ้นเพื่อแสดงความสำนึกถึงบุญคุณของแม่น้ำที่ให้เราได้อาศัยน้ำกิน น้ำใช้ ตลอดจนเป็นการขอขมาต่อพระแม่คงคา ที่ได้ทิ้งสิ่งปฏิกูลต่าง ๆ ลงไปในน้ำ อันเป็นสาเหตุให้แหล่งน้ำไม่สะอาด เพื่อเป็นการสะเดาะเคราะห์ เพราะการลอยกระทงเปรียบเหมือนการลอยความทุกข์ ความโศกเศร้า โรคภัยไข้เจ็บ และสิ่งไม่ดีต่าง ๆ ให้ลอยตามแม่น้ำไปกับกระทง
ซึ่งมีความคล้ายกับพิธีลอยบาปของพราหมณ์ ประเพณีลอยกระทงสถานที่ในการลอยกระทงคือบริเวณที่ติดกับแม่น้ำ ลำคลอง หรือ แหล่งน้ำต่าง ๆ เป็นประเพณีที่รักษาขนบธรรมเนียมของไทยไว้มิให้สูญหายไปตามกาลเวลา และยังเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวให้เกิดขึ้นทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. สิงห์ สิงห์ขจร ประธานคณะกรรมการศูนย์สำรวจความคิดเห็นบ้านสมเด็จโพลล์เปิดเผยว่า ในปัจจุบันมีการณรงค์ให้ใช้กระทงจากวัสดุธรรมชาติ 100 % ย่อยสลาย ได้ง่าย เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม งดใช้โฟม เพื่อไม่เป็นการสร้างขยะเพิ่มขึ้นในแหล่งน้ำต่างๆ และควรลอยกระทงในแหล่งน้ำปิด ไม่ลอยในแม่น้ำ ลำคลอง เพื่อไม่ให้วัสดุต่างๆ ของกระทง ลอยลงสู่ทะเล กระทบต่อระบบนิเวศ ซึ่งผลการสำรวจในครั้งนี้ต่อเทศกาลลอยกระทง มีข้อมูลที่น่าสนใจดังต่อไปนี้
สำหรับประเด็นหากจะไปลอยกระทงท่านอยากไปลอยกระทงใคร คนกทม.เห็นว่า
นอกจากนี้คนส่วนใหญ่ยังทราบว่าในวันลอยกระทง การจุดพลุ ประทัด ดอกไม้ไฟ รวมทั้งปล่อยโคมลอย ในกรุงเทพมหานคร เป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย ร้อยละ 75.3
กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ คิดว่าการลอยกระทงเป็นการสร้างขยะในน้ำ เพิ่มมากขึ้น ร้อยละ 91.3 และอยากให้รัฐบาลมีการรณรงค์ให้มีการกระทงมาจากวัสดุธรรมชาติ 100 % ย่อยสลาย ได้ง่าย เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ร้อยละ 93.3