เกิดเป็นมนุษย์แสนยากจริงไหม

20 ส.ค. 2568 | 23:00 น.
อัปเดตล่าสุด :21 ส.ค. 2568 | 01:10 น.

เกิดเป็นมนุษย์แสนยากจริงไหม คอลัมน์ ทำมาธรรมะ โดย ราชรามัญ

พระพุทธเจ้าทรงตรัสเองว่า การเกิดเป็นมนุษย์นั้นแสนยาก ยากมากขนาดไหน ทรงอุปมาว่า “เหมือนเต่าตาบอดกลางทะเลลึก ทุก ๆ ร้อยปีจะโผล่ขึ้นมาแล้ว ขณะที่โผล่หัวมานั้นจะต้องเอาหัวสอดเข้าไปในบ่วงให้ได้ด้วย”

บางคนก็อาจจะมองว่ายากตรงไหนก็เห็นมีมนุษย์เกิดขึ้นทุก ๆ นาทีบนโลกใบนี้ ไม่น่าจะเหมือนกับคำสอนแต่ประการใด แต่ในความเป็นจริงแล้ว การมองแบบนั้น คือ การมองแค่เพียงมิติเดียวแคบ ๆ เราต้องไม่ลืมว่าพระพุทธเจ้าทรงพูดแต่คำจริงเสมอ ไม่มีคำอื่น ๆ อาทิ คำว่าและ คำว่าแต่ คำว่าหรือ ทุกคำพูดตรงชัดเจนเป็นที่สุด

แต่ถ้าเกิดเราลองไตร่ตรองหลายมิติ เราจะเห็นได้ว่ามนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตที่มีจำนวนน้อยที่สุดบนโลกใบนี้ หนึ่งชีวิตก็หนึ่งจิตวิญญาณ ไม่ว่าจะเกิดมาเป็นมนุษย์หรือสัตว์นานาชนิด ดังนั้น ถ้าเราลองพิจารณา จะเห็นได้ว่าสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ มีเป็นจำนวนมากเริ่มต้นจากลองดูสัตว์บก ว่าบนบกมีสัตว์อยู่กี่ชนิด กี่สายพันธุ์และในหนึ่งสายพันธุ์กี่ตัว แล้วยังมีสัตว์น้ำ สัตว์ทะเล ยังสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำตลอด ทั้งยังมีสัตว์ที่อาศัยในการบิน และอยู่บนยอดไม้หรือตามป่าเขาอีกจำนวนมากหลากหลายชนิด

สัตว์เหล่านั้นหนึ่งตัวก็หนึ่งจิตวิญญาณไม่แตกต่างกับมนุษย์หนึ่งคนก็หนึ่งจิตวิญญาณเช่นเดียวกัน ดังนั้น จิตวิญญาณที่เป็นสัตว์เดรัจฉานจึงมีจำนวนมากเป็นล้านล้านจิตวิญญาณ แต่มนุษย์บนโลกใบนี้เมื่อรวมแล้วมีจำนวนไม่เกิน หนึ่งหมื่นล้านคน หรือ หนึ่งหมื่นล้านจิตวิญญาณ เป็นจำนวนที่น้อยกว่าสัตว์เดรัจฉานเป็นอย่างมาก

แม้ว่าทุก ๆ วินาทีจะมีมนุษย์เกิดเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมากแต่ก็ต้องไม่ลืมตามความเป็นจริงว่าทุก ๆ วินาทีเช่นเดียวกันที่มนุษย์เสียชีวิตลาจากโลกนี้ไป ดังนั้น จากคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ทรงสอนว่าเกิดเป็นมนุษย์นั้นยาก จึงเป็นความจริงเพราะโลกแห่งความเป็นจริงสัตว์เดรัจฉานมีจำนวนมากกว่าจำนวนของมนุษย์บนโลกใบนี้

ดังนั้น ไม่ว่าใครก็ตามที่มีโอกาสได้อัตภาพร่างกายแห่งความเป็นมนุษย์ที่เรียกว่าสัตว์ประเสริฐ ศีรษะตั้งตรงจงรักษาอัตภาพนี้ให้ดี โดยเฉพาะมนุษย์ที่ได้เกิดมาแล้วพบพระพุทธศาสนา จงหมั่นเรียนรู้พระพุทธศาสนาในแนวทางที่ถูกต้อง แล้วนำหลักธรรมนั้นมาใช้กับชีวิตประจำวัน เพื่อให้เกิดความทุกข์น้อยลง ตามคำสอนของพระพุทธเจ้า อย่าได้คิดทำร้ายชีวิตตัวเอง อย่าได้คิดทำร้ายชีวิตผู้อื่น จงพยายามเห็นทุก ๆ คนเป็นเหมือนกัลยาณมิตร เป็นเหมือนญาติสนิทมีความผูกพันซึ่งกันและกัน

ไม่แปลกใจที่การไปสังหารผู้อื่นให้ตายไปนั้นเป็นการสร้างบาปอันยิ่งใหญ่ เพราะว่าการเกิดเป็นมนุษย์นั้นมันยากตามคำสอนของพระพุทธเจ้าตลอดทั้งการที่เราคิดทำร้ายชีวิตตัวเองก็ยิ่งเป็นบาปมาก นอกจากนี้ยังมีคำสอนที่ว่าใครที่ทำร้ายชีวิตตัวเองเกิดชาติหน้าฉันใดก็ต้องทำร้ายชีวิตตัวเอง ไปอีก 500 ชาติ คำว่าทำร้ายชีวิตตัวเองในที่นี้หมายถึงการฆ่าตัวตายก็ด้วยเหตุผลที่ว่าการเกิดเป็นมนุษย์นั้นมันยากมาก

ขอให้ท่านทั้งหลายจงพยายามดูแลอัตภาพร่างกายแห่งความเป็นมนุษย์นี้ให้สมดุลให้สมบูรณ์ให้สมวัย ใช้ชีวิตด้วยความไม่ประมาทไม่ว่าจะทำการใด ๆ จงมีสติสัมปชัญญะอยู่กับเนื้อกับตัวอยู่ตลอดเวลา แล้วสักวันหนึ่งทำอันลึกซึ้งจะปรากฏในใจของเราทุกคน ด้วยอานิสงส์แห่งการมีสติสัมปชัญญะในการใช้ชีวิตนั่นเอง