ดำเนิน‘คดีปกครอง’ ทางอิเล็กทรอนิกส์ง่ายๆ ได้ที่บ้าน

“ระบบงานคดีปกครองอิเล็กทรอนิกส์” (e-Litigation Portal) ใช้งานได้จริง สะดวก รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ ทางเลือกใหม่ในการใช้สิทธิจากที่บ้าน โดยไม่ต้องเดินทางมาที่ศาล  

ต้องยอมรับว่า ... สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือCOVID-19 ทำให้ทุกภาคส่วนรวมทั้งภาครัฐต้องปรับตัวและปรับเปลี่ยนวิธีการทำงานโดยนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาปรับใช้ เพื่อให้กิจการต่างๆ สามารถดำเนินการต่อไปได้ ภายใต้ข้อจำกัดเรื่องความปลอดภัยและลดการติดต่อสัมผัสกันโดยตรงให้น้อยที่สุด

ในส่วนของการอำนวยความยุติธรรมทางปกครองนั้น ศาลปกครองและสำนักงานศาลปกครอง มีความพร้อมในการให้บริการประชาชนภายใต้สถานการณ์ดังกล่าว เนื่องจากมีแผนการดำเนินงานเพื่อไปสู่การเป็นศาลอิเล็กทรอนิกส์ (e-Court) จึงได้พัฒนาระบบงานคดีปกครองอิเล็กทรอนิกส์ เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ประชาชนในการเข้าถึง การอำนวยความยุติธรรมของศาลปกครอง

ผู้ที่ประสงค์จะดำเนินคดีปกครองจึงมีทางเลือกหรือช่องทางในการใช้สิทธิเพิ่มมากขึ้น กล่าวคือ 1. ยื่นฟ้องคดีด้วยตนเอง 2. ส่งคำฟ้องทางไปรษณีย์ลงทะเบียน 3. ยื่นฟ้องทางอิเล็กทรอนิกส์ผ่านระบบดังกล่าว

โดยให้ถือว่าวันที่ส่งคำฟ้องแก่เจ้าพนักงานไปรษณีย์ หรือ วันที่ส่งคำฟ้องทางอิเล็กทรอนิกส์ เป็นวันที่ยื่นคำฟ้องต่อศาลปกครอง ซึ่งการยื่นคำฟ้องด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์นี้ สามารถยื่นได้ทั้งในเวลาทำการหรือนอกเวลาทำการ

กรณียื่นนอกเวลาทำการปกติ ให้ถือว่าเป็นการยื่นในวันทำการแรกที่ศาลเปิดทำการปกติถัดไป โดยให้ถือตามเวลาของระบบงานคดีปกครองอิเล็กทรอนิกส์ และให้ถือว่าผู้ฟ้องคดีมีความประสงค์ที่จะให้มีการดำเนินกระบวนพิจารณาใดๆ ในเวลาต่อไปด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ เว้นแต่จะได้ยื่นคำ ร้องต่อศาลพร้อมแสดงเหตุผลความจำเป็นที่ไม่อาจดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไปด้วยวิธีการดังกล่าวได้และศาลอนุญาต 

วันนี้ ... จึงขอถือโอกาสมา บอกเล่าวิธีการใช้งานระบบดังกล่าวโดยย่อ พอให้ทุกท่านได้เห็นภาพในทางปฏิบัติกันครับ

“ระบบงานคดีปกครองอิเล็กทรอนิกส์” ได้ออกแบบมาเพื่อรองรับการดำเนินคดีในทุกขั้นตอน ของศาล วิธีการใช้งานเริ่มต้นจากการลงทะเบียนในระบบและเข้าใช้งาน ซึ่งสามารถเลือกรายการที่จะใช้งานได้ตามความประสงค์ เช่น ส่งคำฟ้อง คำให้การ คำคัดค้านให้การ คำให้การเพิ่มเติม ตลอดจนพยานหลักฐานต่างๆ สำหรับคู่กรณีที่เคยดำเนินคดีในช่องทางแบบปกติก็สามารถเลือกใช้งานในระบบงานคดีปกครองอิเล็กทรอนิกส์ในระหว่างการพิจารณาคดีได้

ในส่วนของการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีปกครอง โดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือ ระบบการประชุมทางจอภาพจากที่บ้านนั้น สำนักงานศาลปกครองได้ประกาศให้สถานที่พักอาศัย สถานที่ทำงานของคู่กรณีพยาน หรือบุคคลภายนอก ที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำต่อศาล หรือสถานที่อื่นตามที่ศาลเห็นสมควร เป็นสถานที่ที่ใช้เชื่อมโยงสัญญาณกับอาคารที่ทำการศาลปกครอง ที่มีเขตอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีนั้น ซึ่งสถานที่ที่จะใช้เข้าร่วมดังกล่าวควรมีความสะอาด เป็นระเบียบเรียบร้อย และมีสภาวะแวดล้อมที่เหมาะสม

โดยจะต้องแจ้งเป็นหนังสือต่อศาลล่วง หน้าอย่างน้อย 7 วันทำ การก่อนถึงกำหนดนัด (เว้นแต่กรณี ที่มีเหตุจำเป็นหรือกรณีเร่งด่วน) ซึ่งการแจ้งความประสงค์เป็นหนังสือดังกล่าวสามารถแจ้งได้โดยการยื่นต่อเจ้าหน้าที่ ณ ที่ทำการของศาล ส่งทางไปรษณีย์หรือทางโทรสาร หรือจะยื่นทางระบบงานคดีปกครองอิเล็กทรอนิกส์อย่างใดอย่างหนึ่งก็ได้ 

สำหรับอุปกรณ์ที่ต้องใช้ เช่น โทรศัพท์มือถือประเภทสมาร์ทโฟน (Smart Phone) แท็บเล็ต (Tablet) โน้ตบุ๊ก (Notebook) หรือเครื่องคอมพิวเตอร์ชนิดตั้งโต๊ะ (PC) ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่สามารถใช้งานเชื่อมโยงสัญญาณผ่านอินเทอร์เน็ต (Internet) ได้อย่างชัดเจนและต่อเนื่อง

ทั้งนี้ ก่อนถึงกำหนดที่ศาลนัดจะได้รับแจ้งข้อมูลการเชื่อมโยง (Link) จากสำนักงานศาลตามที่อยู่ทางไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์(e-mail) หรือช่องทางอื่น เช่น ไลน์ (Line) ตามที่บุคคลนั้นให้ไว้ก่อนถึงกำหนดนัดอย่างน้อย 5 นาที

และเริ่มขั้นตอนการเข้าร่วมโดยกดที่ลิงก์ (Link) ตามที่ได้รับแจ้ง ผู้เข้าร่วมต้องแต่งกายให้สุภาพและปฏิบัติตนเช่นเดียวกับข้อปฏิบัติในการเข้าร่วมกระบวนพิจารณาคดีของศาลแบบปกติด้วย

เมื่อกดที่ลิงก์ (Link) ตามที่ได้รับแจ้งแล้ว ให้ระบุชื่อและนามสกุลจริงในระบบที่เข้าใช้งาน จากนั้นให้แสดงตนต่อเจ้าหน้าที่ศาล พร้อมหลักฐานแสดงตน เช่น บัตรประจำตัวประชาชน โดยให้สามารถมองเห็นผ่านทางจอภาพได้อย่างชัดเจน ซึ่งหลังจากที่ศาลดำเนินกระบวนพิจารณาคดีเสร็จสิ้นแล้ว จะจัดทำรายงานกระบวนพิจารณาของผู้ที่เข้าร่วมโดยไม่ต้องลงลายมือชื่อในรายงานกระบวนพิจารณาและสามารถเข้าตรวจดูและทำสำเนารายงานกระบวนพิจารณานั้นในระบบงานคดีปกครองอิเล็กทรอนิกส์ได้ 

สำหรับผู้ที่อาจยังมีข้อสงสัยในการใช้งานก็สามารถโทรสอบถามได้ ที่ สายด่วนศาลปกครอง 1355 ในวันและเวลาราชการ หรือสามารถเข้าไปศึกษาข้อมูลที่หน้าเว็บไซต์ศาลปกครอง www.admincourt.go.th ครับ