‘พระพันปีหลวง’

ต้นรัชกาลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ในหลวงรัชกาลที่ 9 หลังเสด็จฯขึ้นครองราชย์ และเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมเยือนมิตรประเทศที่มีความสัมพันธ์มายาวนานกับประเทศไทย ตามธรรมเนียมประเพณีการทูต เป็นที่เรียบร้อย

ทรงตั้งปณิธานว่า

“ถ้าประเทศยังต้องเผชิญกับความยุ่งยาก และประชาชนในท้องถิ่นห่างไกล ยังมีความทุกข์ยาก เราก็ไม่สามารถอยู่อย่างสุขสบาย แต่ภายในเมืองหลวงได้”

เป็นที่มาของการเสด็จพระราชดำเนินไปตามที่ต่างๆแม้นทุรกันดาร ขุนเขาสูง ป่าดงลึก ลำธารแคบ ฯลฯ ทั่วประเทศ กล่าวได้ว่า พระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ทรงเป็นกษัตริย์ที่เสด็จฯพระราชดำเนินครอบคลุมผืนแผ่นดินประเทศไทย มากกว่าพระมหากษัตริย์องค์ใดในประวัติศาสตร์

การจะเสด็จพระราชดำเนินต่างประเทศ (อีกในอนาคต) พระองค์ทรงตั้งความหวังว่า  “ทำได้” เมื่อเสด็จฯ ทั่วทุกจังหวัดในประเทศไทยแล้ว

ซึ่งไม่ง่ายสำหรับ “พระราชินี” ที่ทรงมีพระราชสมภพในราชสกุลสูงศักดิ์ ได้รับการศึกษาจากประเทศนอกที่ศิวิไลซ์อย่างอังกฤษ ฝรั่งเศส รวมทั้งได้ทรงติดตาม “บิดา” ที่เป็นนักการทูต เสด็จฯประเทศต่างๆในยุโรป เมื่อทรงพระเยาว์ ที่ทรงจะหักห้ามการเยือนประเทศที่เจริญ ประเทศที่มีความหลังอันหวานชื่น ฯลฯ

แต่ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงเลือกที่จะเป็น “คู่พระราชหฤทัย” ติดตามเสด็จฯทั่วทุกจังหวัดในประเทศอย่างใกล้ชิด ทรงได้สัมผัส ถึงความทุกข์ยากของพสกนิกรชาวไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในท้องถิ่นทุรกันดาร ราษฎรผู้ยากจน เจ็บป่วย ด้อยโอกาส

พระตำหนักที่สร้างในภาคต่างๆ แม้ในท้องถิ่นที่มี “ภัย” คุกคาม ทรงเสด็จฯ ทรงประทับ เพื่อใช้พระตำหนักเป็น “ศูนย์กลาง” ที่จะช่วยเหลือราษฎร ปัดเป่าทุกข์ ความยากจน การเจ็บไข้ได้ป่วย ฯลฯ บำรุงสุข ด้วยทรงส่งเสริมวิชาชีพ ทรงสอนให้อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ป่าไม้ ต้นน้ำ ลำธาร ฯลฯ

พระราชดำรัส สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ณ อำเภอส่องดาว สกลนคร เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม พศ.2525 งดงามลึกซึ้ง

“พระเจ้าอยู่หัวเป็นน้ำ ฉันจะเป็นป่า ป่าที่ถวายความจงรักภักดีต่อน้ำ พระเจ้าอยู่หัวสร้างอ่างเก็บน้ำ ฉันจะสร้างป่า”

ในส่วนพระองค์ สมเด็จพระนางเจ้าฯ ทรงเคยรับสั่งว่า “ฉันรักที่จะเป็นแม่มากที่สุด” และทรงเป็น “แม่” ที่มิได้รักแค่ลูกๆ พระราชโอรส พระราชธิดา ในจักรีวงศ์ หากทรงรัก “เด็ก”                

ด้วยความบริสุทธิ์ในพระราชหฤทัย งานทางการท้ายสุดในการวางศิลาฤกษ์ อาคาร 80 พรรษา สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี ทรงให้เด็กๆ คนไข้ของโรงพยาบาล เข้าเฝ้าฯ อย่างใกล้ชิด โดยไม่ถือพระองค์ในความไร้เดียงสาของเด็กน้อย ทรงไม่ถือ “พิธีการ” ฯลฯ

มิเพียงที่ สมเด็จพระนางเจ้าฯ ทรง “รักเด็ก” หากยังทรง “เคารพ” “ความเป็นแม่” หากข้าราชบริพาร คุณหญิง ท่านผู้หญิงในราชสำนักของพระองค์ท่านเป็น “แม่ลูกอ่อน” พระองค์ท่านจะให้งดการตามเสด็จฯไปจังหวัดต่างๆ ทรงโปรดให้ “แม่” ได้ใช้เวลาอยู่กับ “ลูก” ในช่วงเวลาที่สำคัญ

“.. ข้าพเจ้าเป็นแม่ผู้หนึ่งที่ต้องการเห็นเด็กทุกคน เจริญเติบโต และได้รับการดูแลเป็นอย่างดีตั้งแต่ยังเล็กๆ..”

ความละเอียดอ่อนและพระราชกรณียกิจทั้งหลายทั้งปวง ที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ทรงบำเพ็ญมาตลอดรัชกาล พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ เป็น “กฤษฎาภินิหารอันบดบังไม่ได้”

สมเด็จพระนางเจ้าฯ ทรงเป็น “แม่แห่งแผ่นดิน” พระมหากรุณาธิคุณแผ่ไพศาล “โดยไม่เลือกชาติพันธุ์ วรรณะหรือศาสนาใดๆ”

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 ทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯให้เฉลิมพระนามาภิไธย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 เป็น “สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง”

3 เหล่าทัพ ยิงสลุตหลวง 21 นัด เพื่อเฉลิมพระเกียรติ เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนม พรรษา 12 สิงหาคม ศกนี้ ที่ผ่านมา

ทรงพระเจริญ

หน้า 14-15 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 41 ฉบับที่ 3,706 วันที่ 19 - 21 สิงหาคม พ.ศ. 2564