สถานการณ์ยาเสพติด ณ วันนี้ นับวันยิ่งทวีความรุนแรงเพิ่มมากขึ้น ซึ่งเป็นปัญหาเร่งด่วนปัญหาหนึ่ง ที่ต้องได้รับการแก้ไขอย่างจริงจัง ซึ่งในปัจจุบันกระทรวงยุติธรรมได้ดำเนินการศึกษาและรวบรวม “แนวคิดเปลี่ยนการแก้ปัญหายาเสพติดแนวใหม่” โดยเน้นการป้องกันและการแก้ไขฟื้นฟูเพื่อเป็นจุดเริ่มต้นการลดปริมาณยาเสพติดและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดอย่างยั่งยืน อีกทั้งกระทรวงยุติธรรมได้ดำเนินการ (ร่าง) ประมวลกฎหมายยาเสพติด .... ขณะนี้อยู่ระหว่างการพิจารณารายมาตราของคณะกรรมการกฤษฎีกา “สำนักงานกิจการยุติธรรม” ในฐานะหน่วยงานที่รับผิดชอบการดำเนินงานตามนโยบายด้านการพัฒนากฎหมายและกระบวนการยุติธรรมของประเทศ ร่วมกับ “สวนดุสิตโพล” มหาวิทยาลัยสวนดุสิต ได้สำรวจความคิดเห็นของประชาชนที่อยู่ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล จำนวนทั้งสิ้น 538 คน เพื่อให้ทราบถึงความคิดเห็นและเพื่อเป็นแนวทางพัฒนางานด้านกระบวนการยุติธรรมและกฎหมายให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น สำรวจระหว่างวันที่ 18-25 กรกฎาคม 2559 สรุปผลได้ดังนี้
1.ประชาชนคิดว่าสถานการณ์ยาเสพติด ณ วันนี้ เป็นอย่างไร?
อันดับ 1 แย่ลง 46.65% เพราะ สถานการณ์ของยาเสพติดมีความสลับซับซ้อนกว่าที่ผ่านมา เยาวชน วัยรุ่นติดยากันมากขึ้น กลายเป็นกลุ่มเป้าหมายและเป็นเหยื่อในการค้ายาเสพติด สภาพเศรษฐกิจและสังคมที่ย่ำแย่มีผลกระทบอย่างมาก ฯลฯ
อันดับ 2 เหมือนเดิม 45.17% เพราะ ปัญหายาเสพติดมีมานาน ปราบเท่าไหร่ก็ไม่มีวันหมดสิ้น ปัญหาอาชญากรรมส่วนใหญ่ที่เกิดขึ้นมักมีสาเหตุมาจากยาเสพติด ฯลฯ
อันดับ 3 ดีขึ้น 8.18% เพราะ รัฐบาลให้ความสำคัญในการป้องกันและปราบปรามยาเสพติดอย่างต่อเนื่องและจริงจังมากขึ้น กำหนดให้เป็นนโยบายเร่งด่วน สามารถจับกุมผู้ค้ายาเสพติดทั้งรายใหญ่ รายย่อย เจ้าหน้าที่เข้มงวด เอาจริงเอาจัง ฯลฯ
2. “สาเหตุสำคัญ” ของปัญหายาเสพติด ณ วันนี้ คือ
อันดับ 1 ปัญหาครอบครัว 83.40%
อันดับ 2 สังคมเสื่อมโทรม 78.85%
อันดับ 3 บทลงโทษตามกฎหมายไม่เด็ดขาด 76.95%
อันดับ 4 หน่วยงาน/เจ้าหน้าที่ละเลย ไม่เคร่งครัด 72.18%
อันดับ 5 สภาพเศรษฐกิจตกต่ำ 71.02%
3.ประชาชนคิดว่าการจำคุกสามารถแก้ปัญหาในกลุ่มผู้ติดยาเสพติดให้ลดลงได้หรือไม่?
อันดับ 1 พอช่วยแก้ปัญหาได้บ้าง 47.77% เพราะ การจำคุกทำให้ผู้ที่กระทำผิดไม่สามารถออกไปก่อเหตุได้ ช่วยตัดตอนและทำให้เครือข่ายยาเสพติดมีจำนวนลดน้อยลง จำนวนผู้ติดยาอาจลดน้อยลงเนื่องจากมีการบำบัดผู้ติดยา การจำคุกอาจทำให้ผู้ที่ทำผิดกลับตัวกลับใจ ไม่ได้แก้ที่ต้นเหตุอย่างแท้จริง ฯลฯ
อันดับ 2 แก้ปัญหาไม่ได้เลย 45.54% เพราะ ควรดำเนินการกับผู้ค้ารายใหญ่ตัวจริงมากกว่า ในเรือนจำเองก็มีเครือข่ายยาเสพติด สามารถติดต่อซื้อขายกันได้ทั้งในคุกและนอกคุก หลายคนที่ออกมาแล้วก็ทำผิดซ้ำอีก ฯลฯ
อันดับ 3 ช่วยแก้ปัญหาได้มาก 6.69% เพราะ การจำคุกเหมือนมีตราบาปติดตัว เข้าไปแล้วมีแต่ความลำบากทุกข์ทรมาน ทำให้ผู้ที่คิดจะทำผิดเกิดความเกรงกลัว เข็ดหลาบ ไม่กล้าที่จะทำผิดอีก กฎหมายเข้มงวดเอาจริงเอาจังมากขึ้น ฯลฯ
4.นอกเหนือจากการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด ประชาชนอยากให้เน้นเรื่องใดเพิ่มเติมเป็นพิเศษ
อันดับ 1 การแก้กฏหมายยาเสพติด 61.60%
อันดับ 2 การฝึกวิชาชีพเพื่อนำไปใช้ในการประกอบอาชีพ 47.47%
อันดับ 3 การบำบัดฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด 43.57%
อันดับ 4 จัดเจ้าหน้าที่และหน่วยงานในการป้องกันและปราบปรามสิ่งเสพติดให้เพียงพอ43.01%
อันดับ 5 การศึกษา ค้นคว้าข้อมูล วิธีการแก้ปัญหายาเสพติดของต่างประเทศ 27.62%
5.ประชาชนคิดว่าการแก้ปัญหายาเสพติดของประเทศไทยมาถูกทางแล้วหรือยัง?
อันดับ 1 ยังไม่ถูกทาง 67.29%
อันดับ 2 ไม่แน่ใจ 26.21%
อันดับ 3 ถูกทางแล้ว 6.50%