ในการแถลงข่าวแพทย์แผนไทยรวมพลังทั้งแผ่นดินสู้ภัยโควิดที่ผ่านมา นายสาธิต ปิตุเตชะ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) พร้อมด้วย นพ.ยงยศ ธรรมวุฒิ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก โดยนายสาธิต รมช.สาธารณสุข กล่าวว่า จากสถานการณ์โควิดที่ผ่านมาทำให้มีการพัฒนายาสมุนไพรฟ้าทะลายโจร เพื่อใช้กับกลุ่มผู้ติดเชื้อพบว่า ได้ผลดี แพทย์ทั้งในประเทศและต่างประเทศ อีกทั้งประชาชนให้การยอมรับและมีการจัดหามาใช้กินเป็นยาประจำบ้าน จากนี้จะมีการส่งเสริมสมุนไพรไทยมากขึ้น
นอกจากนี้ยังพบว่า ในกลุ่มผู้ติดเชื้อโควิดประมาณ 30% ที่มีอาการหลังป่วยระยะยาว หรือ Long Covid ก็จะมีการใช้ตำรับยาสมุนไพรไทยมาใช้ดูแลเช่นกัน รวมถึงจะส่งเสริมให้ใช้สมุนไพรเด่นภายในจังหวัดมาอยู่ในเมนูอาหาร เพื่อกินเสริมภูมิคุ้มกัน หรือเรียกว่าขับเคลื่อนนโยบายกินอาหารเป็นยา ย้ำว่าการพัฒนาสมุนไพรไทยจะเดินหน้าบนพื้นฐานทางวิชาการเป็นหลัก
ด้าน นพ.ยงยศ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า 2 ปีที่มีการระบาดของโรคโควิดแพทย์แผนไทยได้พิสูจน์แล้วว่า สารเอนโดรกราโฟไลด์ ในยาฟ้าทะลายโจรปริมาณ 180 มิลลิกรัมต่อวัน เป็นเวลา 5 วัน สามารถรักษาผู้ป่วยโควิดได้เป็นอย่างดีแต่เราพบว่าผู้ป่วยโควิดที่หายป่วยแล้วจะมีอาการลองโควิดประมาณ 30% ของจำนวนผู้ป่วยอย่างปวดกล้ามเนื้อ ปวดศีรษะ วิตกกังวล มีไข้ อ่อนล้า มึนงง วิงเวียน นอนไม่หลับ ท้องอืด ท้องเสีย หายใจไม่อิ่ม ซึมเศร้า ซึ่งยังไม่มีแนวทางการรักษาเฉพาะ
แพทย์แผนไทยจะได้นำศาสตร์ของแพทย์แผนไทยมารักษา เช่น ตำรับยาหอมนวโกฐ ยาห้าราก ยาประสาทสะมะแว้ง ยาสหัสธารา เป็นต้น ซึ่งได้ผลดี ขณะนี้มีการเผยแพร่ความรู้ให้กับแพทย์แผนไทยทั่วประเทศแล้ว 2,000 คน
ขณะเดียวกันจะจัดออกหน่วยแพทย์แผนไทยเคลื่อนที่ดูแลผู้ป่วย ซึ่งรัฐบาลอนุมัติงบให้กรมแพทย์แผนไทยฯ ดูแลผู้ป่วยอาการลองโควิด 246 ล้านบาท ดูแลอย่างน้อยกว่า 4 แสนคนในปี 2565 เริ่มคิกออฟวันแรกวันที่ 18 ม.ค. ที่ห้างเซ็นทรัล จ.ลำปาง และมีแผนเคลื่อนที่ทุกภูมิภาค นพ.ยงยศ ระบุ
ด้าน นพ.ขวัญชัย วิศิษฐานนท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยฯ กล่าวว่า อาการลองโควิดที่พบบ่อย คือ การอักเสบ เกิดความเสียหายกับอวัยวะต่างๆ จะใช้ตำรับยาธาตุบรรจบมาใช้ในการบำรุง ฟื้นฟูธาตุในร่างกายให้กลับมาปกติ
ส่วนกรณีอาการลองโควิดที่มีผลต่อระบบประสาทแปรปรวนก็จะใช้ตำรับยานวโกฐ มาช่วยเรื่องการไหลเวียนโลหิต และมีน้ำมันกัญชาตำรับอาจารย์เดชาในการรักษาแก้อาการปวดศีรษะ นอนไม่หลับ ทั้งนี้ แต่ละคนจะมีปัญหาแตกต่างกัน ตำรับยาที่ใช้ก็แตกต่างกัน โดยหลักๆ จะใช้เวลาในการรักษาประมาณ 3 เดือนขึ้นไป
เมื่อถามถึงการใช้ยาฟ้าทะลายโจรกับผู้ป่วยโควิดที่ผ่านมา นพ.ขวัญชัย กล่าวว่า ถือว่าได้ผลดี โดยมีอัตราการใช้ใน รพ.ประมาณ 3 แสนราย ประมาณ 2-3 ล้านเม็ด ส่วนที่ประชาชนซื้อมาใช้เองคาดว่า น่าจะมากกว่านี้ประมาณ 2-3 เท่าของที่ใช้ใน รพ.จากการติดตามผลไม่พบว่ามีผลข้างเคียงอันตรายต่อตับและไต ช่วยประหยัดงบในการรักษาประมาณกว่าพันล้านบาท ปัจจุบันยังมีการใช้อย่างต่อเนื่อง รวมถึงในกลุ่มประชาชนก็ยังมีความนิยมใช้อยู่
ส่วนตำรับยารักษาอาการลองโควิด ถ้าคิดตามจำนวนผู้ที่มีอาการเหล่านี้ราว ๆ 30% จำนวนผู้ป่วยก่อนหน้านี้ก็จะอยู่ที่ประมาณ 7 แสนคน หากคิดแค่อัตราการรักษารายละ 500 บาทเท่ากับว่าช่วยเสริมได้ดี ซึ่งล่าสุดรัฐบาลยังมีการจัดสรรงบปี 2565 มาให้อีก 246 ล้านบาทเพื่อใช้ดูแลอาการลองโควิดกว่า 4 แสนราย นพ.ขวัญชัย ระบุ