ข้างหลังภาพ 2 : ระเด่น บาซูกิ

วานซืนนี้ไปหาดใหญ่ พบท่านทูตอินโดนีเซีย นำคณะพ่อค้าร้านรวงมาออกร้านแสดงศักยภาพ ได้ของแปลกของดีมาลงคอลัมน์ให้อิ่ม_โอชาฯเขา  จำพวกยาน้ำสมุนไพรบรรจุซอง กินแก้ไข้เจ็บคอ กินอร่อยเย็นชุ่ม ปลาดองใส่พริกในน้ำมัน อัดอับบ้างอัดกระป๋องบ้าง รสชาติไม่เลวเลย

คราวที่อินโดนีเซีย ตกเปนอาณานิคมของดัชท์ ดัชท์ก็ถ่ายทอดเทคโนโลยีการบริหารนมโคเอาไว้ นมสดก็มีนมเปรี้ยวก็มาก ฝานมเอาจุลินทรีย์เคล้าเกลือเข้าหมักบ่มไว้ก็ได้เนยแข็ง 

เกาด้าที่นำมาเเสดงนี้ เเข็งจริง_มันและร่วน ไม่ขม เอาชุบไขผึ้งหรือครั่ง อย่างว่าเทียนไขสีแดง signal ส่งสัญลักษณ์ความอร่อย ฝรั่งกินเนยแข็งหลังอาหารเปนการเอาจุลินทรีย์เข้าตัวไปช่วยย่อย 

รร.โฟร์ซีซั่นส์เดิมชื่อรีเจนท์ ก่อนเปนอนันตรา ห้องบิสก็อตติเสริฟเนยแข็งสามชนิดกับน้ำผึ้งและผลไม้แห้งก่อนของหวานเสมอเพื่อการนี้ ถ้าไม่ย่อยอีกก็พอร์ตไวน์ สีดำรสหวาน ประมาณยาธาตุยาท้องคอยบริการรับรอง_ก็เราพวกนั้นดัชท์ชะแหมก_แดกชะมัด

ทำให้นึกถึง ศิลปินราชสำนักฝ่ายชวา ผู้ซึ่งไปศึกษาวิชาวาดเขียนมาแต่เมืองดัทช์ มีฝีไม้ลายมือเปนที่เลื่องลือ ระเด่น บาซูกิ อับดุลล่ะห์ ผู้พระบาทสมเด็จพระชนกาธิเบศรฯ ทรงให้การอุปถัมภ์เข้าเปนจิตรกรในพระราชสำนักหลังกึ่งพุทธกาล

เปนระเด่น บาซูอกิ ผู้สืบสายศิลปินมาแต่บิดา อับดุลล่ะห์ สุริโยสุโบรโต จิตรกรภูมิทรรศนศิลป์ ผู้สืบสายวงศ์ตุนาหงัน อะสัญแดหวาชวาชาติ มาแต่องค์อัยกา ท้าวอะวาฮิดีน สุดีโรหุโสโด รัฐบุรุษเมืองชวา ดังนั้นท่านจึงว่า บาซูกิ นี้นั้นเธอเปน _ระเด่น_ เทียบคร่าวๆชาวบ้านไทยก็ว่าเปนหม่อม 

แต่ยังเล็ก ระเด่นท่าน ชอบวาดรูป ได้ทุนไปเรียน สถาบันศิลปะ Voor Beldeende Kunsten แห่งดัชท์แล้วมาต่อวิทยาการศิลปากรที่ปารีส

พระบรมสาทิสลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระภัทรมหาราช องค์นี้ ประดิษฐานอยู่ที่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ทรงเครื่องบรมขัตติยะราชภูษิตาภรณ์ ประดับสายสะพายอันเปนโบราณมงคลนพรัตน์ราชวราภรณ์ พระหัตถ์สวมพระธำมรงค์นพรัตน์ในสำรับ กุมพระแสงขรรค์ชัยศรีกกุฎภัณฑ์ราชา 

ศิลปินผู้รังสรรค์_ข้างหลังภาพ คือ ระเด่น บาซูกิ อับดุลล่ะห์ 

งดงามมลังเมลืองด้วยพระบารมีแผ่ไพศาล

ระเด่นนี้ลือกันว่าแม้ท่านเปลี่ยนมาถือคริสต์ ภาพของท่านโดยมากนิยมวาดเทพเทวาในสภาวะมนุษย์ ลูกศิษย์ว่าท่านต้องทำพิธีพลีกรรมก่อนจะลงมือวาด ทำนองขอประทานอนุญาตจากเทวเทพนั้นๆ บางวันท่านจะวาดรูปมหาสมุทรเทวี ท่านก็ลงทะเลชวาบริกรรมภาวนาขอลางเสี่ยงสัตย์อธิษฐานตั้งขวดแก้วไว้ก็ ได้น้ำทะเลแลเศษปะการังเข้าขวดมาโดยพิสดาร ดังนี้ท่านก็ว่าพระแม่มหาสมุทรทรงอนุญาต จากนั้นจึงลงมือวาดได้

เเม้ว่าผลงานของระเด่น เธอจะมีราคาค่างวดมหาศาล ทำเงินให้เจ้าฝีมืออย่างว่ามหาเศรษฐี ชั่วแต่ว่าค่ำวันหนึ่ง คณะลูกจ้างทำสวนก็ตัดช่องย่องเบาเข้าลักนาฬิกามีค่าของระเด่น ท่านตื่นขึ้นกลางดึก ด้วยได้ยินเสียงโจรกรรมนั้น แลพยายามจะระงับเหตุ จึงถูกคณะโจรรุมทุบตี จนถึงแก่มรณา ทิ้งฝีมือมีค่าไว้ประดับโลกาแต่เท่านั้น

นสพ.ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 40 หน้า 23 ฉบับที่ 3,607 วันที่ 6 - 9 กันยายน พ.ศ. 2563