WHO งงสถิติโควิดรัสเซีย สุด “แปลก” ไม่ตามโลก
คอลัมน์หลังกล้องไซบีเรีย : เรื่อง: ยลรดี ธุววงศ์, ภาพ: Denis Greshlin/Mos.ru
ถึงแม้ว่ารัฐบาลหมีขาวจะยังย้ำอยู่ทุกวันว่าการแพร่ระบาดโควิด-19 ที่ดำเนินยืดเยื้อมาเป็นเวลาเกือบครึ่งปีแล้วยังอยู่ในขอบเขตที่ควบคุมได้ แต่ตัวเลขสถิติผู้ติดเชื้อภายในประเทศตอนนี้ยังอยู่ในระดับที่น่ากังวลจนหลายคนอาจดูแล้วไม่สบายใจ
ล่าสุดในสัปดาห์นี้ สถิติผู้ติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ในประเทศที่มีอาณาเขตกว้างขวางที่สุดในโลกยังคงน่าเป็นห่วง กราฟยังคงไม่ตกลงเช่นในหลายประเทศที่เมื่อคุมสถานการณ์การแพร่ระบาดได้แล้ว กราฟตัวเลขผู้ติดเชื้อต่อวันจะลดฮวบจนแบนราบในที่สุด ในทางกลับกับ ตัวเลขผู้ติดเชื้อกลับขึ้นๆ ลงๆ อยู่ในช่วงราวๆ 7,000-10,000 รายต่อวันต่อเนื่องมาร่วมเดือนแล้วตั้งแต่ต้นเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ทำให้ยอดรวมสะสมขณะนี้มากกว่าครึ่งล้านแล้ว มากที่สุดเป็นอันดับที่ 3 ของโลก รองเพียงสหรัฐอเมริกา และบราซิลเพียงเท่านั้น
ภายใต้สถิติที่น่ากลัว กลับมีเรื่องหนึ่งที่หลายฝ่ายยังต้องเอียงคอสงสัย เพราะว่าอัตราผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 ของรัสเซียนั้นดูจะไม่เป็นไปในทางเดียวกับประเทศอื่นเขา แม้แต่ ไมเคิล ไรอัน ผู้รับผิดชอบแผนกโรคอุบัติใหม่ ขององค์การอนามัยโลก หรือ WHO ยังบอกว่าสถิติแบบนี้ถือว่า “แปลก” มาก ยากที่จะอธิบายได้ว่าทำไมถึงเป็นอย่างนั้น
ในแง่บริบทของประชากร ระบบสาธารณสุข หรือสัดส่วนอายุประชากรแล้ว รัสเซียดูจะไม่ได้ต่างไปจากประเทศอื่นๆ ในยุโรปมากนัก แต่เมื่อเทียบกับสถิติของประเทศอื่นเช่นสหราชอาณาจักรที่ขณะนี้ทีผู้ติดเชื้อเกือบ 3 แสนราย แต่มีผู้เสียชีวิตมากกว่า 4 หมื่นราย ขณะที่รัสเซียมีผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 สะสมอยู่ราว 7 พันราย แสดงว่ารัสเซียมีผู้ติดเชื้อมากกว่าสหราชอาณาจักรอยู่เกือบเท่าตัว แต่มีผู้เสียชีวิตน้อยกว่าถึง 6 เท่า
แม้ว่าจะดูไม่ค่อยเหมือนชาวบ้านไปสักหน่อย แต่ส่วนตัวแล้ว หัวหน้าแผนกโรคอุบัติใหม่ขององค์การมนามัยโลกก็เชื่อว่าตัวเลขที่เห็นนั้นไม่น่าจะเกิดจากการตกแต่งตัวเลขของรัฐบาลรัสเซียอย่างแน่นอน เขาเองก็เห็นด้วยกับคำอธิบายของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขของรัสเซียที่ระบุว่า ตัวเลขผู้ติดเชื้อที่มากจนน่าตกใจนั้นเป็นผลมาจากการกว้านตรวจโรคอย่างกว้างขวาง แต่ในความเป็นจริงแล้ว มีหลายประเทศที่มีอัตราการตรวจหาเชื้อสูง แต่อัตราการเสียชีวิตจากเชื้อไวรัสชนิดนี้ก็ยังสูงไม่เหมือนกับในรัสเซีย
ผลการสำรวจที่น่าสนใจอีกอย่างหนึ่งในแดนหมีขาวในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมานี้ คือผลการศึกษาของ หน่วยงานคุ้มครองสิทธิผู้บริโภคและสวัสดิการมนุษย์ของรัสเซีย (Rospotrebnadzor) ที่ไปสุ่มศึกษาเรื่องภูมิต้านทานโควิด-19 ของประชากรในประเทศ และจากตัวอย่างที่เก็บมาทั่วประเทศพบว่า 14% ของตัวอย่างมีภูมิต้านทานเชื้อไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ในร่างกายแล้ว หากคิดเป็นสัดส่วนของประชากรประเทศแล้ว หน่วยงานสาธารณสุขของรัสเซียคาดว่าตัวเลขผู้ติดเชื้อจริงๆ ในรัสเซียอาจจะมากถึง 20 ล้านคน จากประชากร 146 คนทั่วประเทศแล้ว เป็นไปได้ว่าคนกลุ่มนี้เคยติดเชื้อแล้วแต่ไม่ออกอาการและสร้างภูมิต้านทานในร่างกายได้สำเร็จ ในจำนวนนี้ 20% คือเด็กอายุต่ำกว่า 17 ปี และน้อยที่สุดในกลุ่มผู้สูงอายุมากกว่า 65 ปี คิดเป็นร้อยละ 11% เท่านั้นที่มีภูมิต้านทาน
จากตอนแรกที่คาดกันว่ารัสเซียจะหยุดการแพร่ระบาดโควิดได้ภายในเดือนพฤษภาคม แต่ดูเหมือนว่ามาตรการควบคุมต่างๆ จะยังไม่ออกผลงานอย่างเต็มที่นัก จากการคำนวณในเชิงสถิติโดยนักวิชาการของมหาวิทยาลัย D. Mendeleyev University ล่าสุด คาดว่าการแพร่ระบาดน่าจะจบภายในเดือนกรกฎาคม แต่ก็ยังไม่ทิ้งความเป็นไปได้ว่าจะเกิดการระบาดระลอกที่ 2 ตามมา เนื่องจากยังมีการเคลื่อนย้ายไปมาระหว่างเมืองภายในรัสเซียเอง
จนถึงตอนนี้ผู้ติดเชื้อทั่วประเทศในรัสเซียยังคงเพิ่มขึ้นอย่างไม่เห็นจุดสิ้นสุดที่ชัดเจน แต่รัฐบาลรัสเซียก็ต้องจำใจค่อยๆ ปลดมาตรการควบคุมโรคทีละอย่างเพื่อให้ประเทศขับเคลื่อนกันต่อไปได้ แต่ในอีกด้านหนึ่งมีฝ่ายที่ตั้งคำถามขึ้นมาว่า การที่รัฐบาลรัสเซียรีบผ่อนคลายมาตรการต่างๆ มีนัยยะแฝงทางการเมืองหรือเปล่า เพราะว่าปลายเดือนนี้จะมีการจัดงานสวนสนามงานวันชัยของกองทัพที่เลื่อนมาจากต้นเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา และยังมีกำหนดการลงประชามติครั้งสำคัญในวันที่ 1 กรกฎาคมนี้ ซึ่งจะเป็นการออกเสียงครั้งสำคัญของชาวรัสเซียว่าเห็นด้วยกับการแก้ไขรัฐธรรมนูญหรือใหม่ ซึ่งจะมีผลเปิดช่องให้ประธานาธิบดีคนปัจจุบัน นายวลาดิมีร์ ปูตินดำรงอยู่ในตำแหน่งได้ต่ออีก 2 สมัย
** พบกับ คอลัมน์ “หลังกล้องไซบีเรีย” ทุกวันอาทิตย์ ทุกช่องทางออนไลน์ของ “ฐานเศรษฐกิจ" **
Bio นักเขียน : “ยลรดี ธุววงศ์” อดีตนักข่าวที่ผ่านสนามข่าวทั้งในและต่างประเทศ จากสำนักข่าวกรมประชาสัมพันธ์ และ Spring News ปัจจุบันเป็นนิสิตปริญญาโทอยู่ในส่วนที่หนาวเย็นที่สุดของประเทศรัสเซีย