บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) THAI สายการบินแห่งชาติ ที่ควรจะเป็นความภาคภูมิใจของคนในชาติ แต่การบริหารงานในองค์กรการบินไทยแห่งนี้ ที่ผ่านมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน กลับไม่ได้สร้างความภาคภูมิใจให้กับคนในชาติเลยแต่อย่างใด
การบินไทยวิกฤติหนักหลังเผชิญพิษภัยโควิด-19 ไล่ทุบอุตสาหกรรมการบินทั่วโลกล้มละลายสิ้นเนื้อประดาตัวไปหลายราย การบินไทยเองเป็น 1 ในนั้น แต่ไม่ใช่โควิด-19 อย่างเดียวที่ทำให้การบินไทยปีกหัก ก่อนหน้านั้นผลประกอบการ การบริหารก็ย่ำแย่ออกอาการมาหลายคราว เป็น 1 ในรัฐวิสาหกิจของไทยที่ต้องเข้าสู่แผนฟื้นฟูมานานแล้ว
ไปดูฐานะของการบินไทย ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2562 พบว่า การบินไทยมีทรัพย์สินรวม 256,665.15 ล้านบาท หนี้สินรวม 244,899.4 ล้านบาท ประกอบด้วยหนี้สินหมุนเวียน 84,367 ล้านบาท และหนี้สินไม่หมุนเวียนรวม 160,532.3 ล้านบาท แม้หนี้สินจะใกล้เคียงกับทรัพย์สิน แต่เป็นที่รู้กันดีว่าการบินไทยไม่ไหวแล้ว ขาดสภาพคล่อง ต้องวิ่งไปขอกู้เงินเร่งด่วน โดยให้รัฐบาลค้ำประกันในฐานะรัฐวิสาหกิจ พูดง่ายๆ ว่าให้กระทรวงการคลังกู้เงินให้ คะเนกันว่าน่าจะประมาณ 5 หมื่นล้านบาทในรอบนี้
วิธีการนี้เกิดขึ้นหลายครั้งในรอบหลายสิบปีของการบินไทย เมื่อเกิดปัญหาวิ่งไปหารัฐบาลให้กู้เงินให้ ให้ค้ำประกันเงินกู้ให้
พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี นายกฯลุงตู่ ถึงกับเอือมระอาเต็มที ถึงกับยื่นคำขาดครั้งสุดท้ายในการพิจารณาแผนฟื้นฟูบริษัทแห่งนี้
“นี่เป็นโอกาสสุดท้ายที่เราจะดูแลตรงนี้ไม่ให้แย่ไปกว่านี้ เพราะมันค่อนข้างยากที่จะมีการปรับทั้งในองค์กร บุคลากร ปรับโครงสร้างต่างๆทั้งหมด ซึ่งคณะกรรมการ ผู้บริหาร และสหภาพแรงงาน ทุกคนต้องร่วมมือกัน ถ้าท่านยังคงไม่ปฏิบัติตามก็จะเกิดปัญหา และลำบากไปกว่านี้ เมื่อถึงเวลาก็มีกฎหมายทุกตัว เมื่อเข้าเกณฑ์ตรงนั้นก็ต้องไปตรงนั้น รัฐบาลก็เข้าไปดูแลไม่ได้ นี่คือสิ่งที่เป็นเหตุผลและความจำเป็น”
การบินไทยเข้าลักษณะอาการ “เป็นลูกที่เลี้ยงไม่โต เมื่อมีปัญหาร้องไห้หาแม่ ให้แม่อุ้มกระเตง ให้แม่ช่วยอยู่ตลอดเวลา แต่เมื่อแม่จะอบรมบ่มนิสัย เลิกทำนั่น ทำนี่นะลูก มันฟุ่มเฟือย มันเสียหาย ต้องทำอย่างนี้นะลูก ต้องขยัน ต้องอดทน ต้องยอมเจ็บปวดบ้างนะลูก จะได้เรียนรู้เป็นคนใหม่ กลับไม่ฟัง ออกลูกงอแง”
ล่าสุดสหภาพแรงงานรัฐวิสาหกิจการบินไทย ออกมาแสดงจุดยืนในการดูแล บริษัท การบินไทย จํากัด (มหาชน) โดยเน้นในเรื่องของสถานะสภาพความเป็นรัฐวิสาหกิจ และการอยู่ร่วมกันของหน่วยงานทุกหน่วยงานของบริษัทฯ และการคุ้มครองสิทธิประโยชน์ รวมถึงสวัสดิการของสมาชิก และพนักงาน บริษัทฯ ทุกท่านตามสภาพการจ้างที่มีอยู่เดิมตามกฎหมายว่าด้วยแรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ์ และกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองแรงงาน
อย่างไรก็ตาม สหภาพแรงงานรัฐวิสาหกิจการบินไทย ขอแสดงความเห็นด้วยกับการปรับปรุงแก้ไขเกี่ยวกับโครงสร้างขององค์กร การเพิ่มรายได้ การลดค่าใช้จ่ายการกำจัดอิทธิพลทางการเมือง ต่อต้านการทุจริตคอร์รัปชันทุกรูปแบบ รวมถึงการลดขนาดขององค์กรอย่างถูกต้องตามกฎหมายและด้วยความสมัครใจของพนักงาน ตามแผนฟื้นฟู บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) ที่จะผ่านความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี และไม่กระทบกับสภาพการจ้างของพนักงานบริษัทฯ
สหภาพยินดีให้ความร่วมมือกับรัฐบาลในการฟื้นฟู บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) โดยขอแสดงเจตนารมณ์คัดค้านการแปรรูปบริษัทฯ ด้วยการแบ่งแยกหน่วยธุรกิจ ของบริษัทฯ ๆออกจากกัน และ/หรือ มีผลให้บริษัท การบินไทย ต้องพ้นจากความเป็นรัฐวิสาหกิจ เนื่องจากการบินไทย เป็นสายการบินแห่งชาติ และต้องเป็นหนึ่งเดียวเท่านั้น
การจะปรับเปลี่ยนองค์กรใดๆ ก็ตาม ตราบใดที่ mindset ของคนในองค์กรไม่เปลี่ยน ไม่มีทางที่จะขยับปรับเปลี่ยนได้เลย
การจะปรับใหญ่ผ่าตัดการบินไทย ฟื้นฟูรัฐวิสาหกิจแห่งนี้ให้ได้ คนในองค์กรต้องมีเป้าหมายตรงกันและต้องยอมรับความเจ็บปวดร่วมกันในปรับเปลี่ยนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ใช้มืออาชีพในการบริหารงาน มากกว่าสืบทอดลงไปในทุกองคาพยพจากกลไกสืบทอดอำนาจผ่านการวางสายงาน!! เด็กใคร สายใคร เส้นใคร
ต้องไม่ลืมว่าการบินไทยเข้าใกล้สถานะใกล้ล้มละลายเต็มที!!
แต่นี่ไง! พอรัฐบาลจะขยับปรับเปลี่ยน อย่าว่าแต่ผ่าตัดองค์กรเลย แค่จะปรับแผนทำงานและแผนนั้นตัวเองต้องถูกกระทบ ก็มีเสียงคัดค้านระงมทันที โดยการอ้างความเป็นสายการบินแห่งชาติ
คำว่าสายการบินแห่งชาติ ต้องเป็นของคนไทยทั้งชาติ เป็นสิ่งที่คนไทยโดยรวมภาคภูมิใจ
ถามว่าวันนี้ถ้าไม่ใช่คนการบินไทย มีใครคนไหนภาคภูมิใจกับที่เรามีการบินไทย เป็นสายการบินแห่งชาติบ้าง
มีใครวางแผนจองตั๋วเดินทาง โดยคิดถึงสายการบินไทยเป็นอันดับแรกบ้าง ไปถามเถอะใน 100 คนมีไม่เกิน 10 คนที่นึกถึงการบินไทยเป็นอันดับแรก
เมื่อ mindset คนในองค์กรไม่เปลี่ยน ขยับอะไรไม่ได้ ร้องไห้ขอเงินแม่อย่างเดียว
คำถามคือ เหตุไฉนเล่า ที่คนไทยต้องเฉือนเนื้อ อุ้มกระเตงการบินไทยอยู่ตลอดเวลา
เมื่อไรลูกจะเลิกเป็นลูกแหง่ เติบโตเป็นผู้เป็นคนเสียที