แก้ปัญหาฝุ่นจิ๋ว
ต้องชัดเจนต่อเนื่อง
ถามกันระงมว่ารัฐบาลจะแก้ปัญหาอย่างไรเมื่อฝุ่นละอองขนาดจิ๋ว หรือ PM2.5 กลับมาปกคลุมกรุงเทพฯ จนตัวเลขจากเครื่องวัดเพิ่มสูงถึงเกณฑ์ส่งผลกระทบต่อสุขภาพ โดยกรุงเทพฯและเชียงใหม่มีชื่อเป็นเมืองที่มีปัญหามลพิษจากฝุ่นละอองขนาดจิ๋วติดอันดับต้นๆ ของโลก
ล่าสุดการประชุมครม. 21 มกราคม 2563 ที่จังหวัดนราธิวาส กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) เสนอ 12 มาตรการเพื่อแก้ปัญหา ทั้งเพิ่มความเข้มคุมรถบรรทุกเข้ากรุงเทพฯตรวจควันดำรถบรรทุก รถโดยสาร คุมการปล่อยฝุ่นของโรงงาน ดูแลการก่อสร้างในเขตเมืองให้ลดฝุ่นลดจราจรติดขัด ห้ามการเผาในที่โล่ง ลดราคานํ้ามันดีเซลเกรดพรีเมียมที่ก่อฝุ่นน้อย ลดการใช้รถยนต์ส่วนตัว เป็นต้น
สถานการณ์ปัญหาฝุ่นละอองเป็นเรื่องลื่นไหล นอกจากการปริมาณฝุ่นจิ๋วจากกิจกรรมการผลิตของมนุษย์ จะสะสมในชั้นบรรยากาศระดับพื้นจนมีปริมาณที่เป็นอันตรายในภาวะอากาศนิ่ง ซึ่งมักเกิดในช่วงรอยต่อฤดูหนาวกับหน้าร้อน และจะลดลงจนพ้นระดับอันตรายเมื่ออากาศไหลถ่ายเทได้ ซึ่งเกิดปัญหามาหลายปีก่อนหน้านี้ในภาคเหนือของไทยจากปัญหาการเผาป่า ภาคใต้หมอกควันจากการเผาที่เกษตรในประเทศเพื่อนบ้าน ส่วนในกรุงเทพฯเริ่มตระหนกและตระหนักกันกว้างขวางเมื่อปีที่ผ่านมา
จากนี้ไปปัญหาฝุ่นควันจะไม่ใช่เรื่องไกลตัว โอกาสที่จะเกิดภาวะอากาศปิดและปริมาณฝุ่นสะสมเพิ่มถึงระดับอันตรายเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา รวมทั้งการกำหนดค่ามาตรฐานความปลอดภัยของเรานั้นยัง “อ่อน” กว่าอีกหลายประเทศ
ต้นตอของปัญหาฝุ่นจิ๋วเกิดจากกิจกรรมของมนุษย์ ในเขตเมืองสำรวจพบว่าแหล่งกำเนิดมลพิษในกทม. 72.5% เกิดจากยานพาหนะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งรถบรรทุก ส่วนต่างจังหวัดเกิดจากการเผาทางการเกษตร ตามมาด้วยภาคอุตสาหกรรม มาตรการแก้ปัญหาจึงต้องมุ่งแก้ที่ต้นตอ คือ กิจกรรมการผลิตของมนุษย์ ซึ่งทุกคนมีส่วนเกี่ยวข้อง และเป็นเรื่องยากที่สุด เพราะในการปรับเปลี่่ยน มีต้นทุนที่ต้องจ่ายเพิ่ม
เราเห็นว่า นอกจากการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าในการปกป้องสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงแล้ว มาตรการระยะกลางและยาว เพื่อไปสู่เป้าหมายคุณภาพอากาศที่ดีนั้น รัฐต้องมีนโยบายที่แน่วแน่ แผนงานมีขั้นตอนงานชัดเจน บังคับใช้อย่างทั่วถึงเป็นธรรม และทำต่อเนื่องตลอดเวลา ไม่ว่าจะเป็มมาตรการควบคุมการปล่อยไอเสียรถยนต์ การปล่อยฝุ่นจากโรงงานต้องอยู่ในมาตรฐานที่กำหนดและตลอดเวลา ไม่เฉพาะในช่วงเกิดปัญหา นโยบายเปลี่ยนผ่านจากรถยนต์ใช้นํ้ามันเป็นยานยนต์ไฟฟ้า
อย่าเป็นไฟไหม้ฟาง