เกลือจิ้มเกลือ‘อาเซียน’แลกหมัด‘มะกัน’

06 พ.ย. 2562 | 06:40 น.

 

รูดม่านจบไปแล้ว สำหรับการประชุมอาเซียนซัมมิท ครั้งที่ 35” และการประชุมที่เกี่ยวข้อง ที่เมืองทองธานี ที่ผมเชื่อเป็นการส่วนตัวว่าสถานที่ประชุมขนาดใหญ่ของนนทบุรีแห่งนี้ จะถูกเนรมิตเป็นพื้นที่ประชุมแมตช์ใหญ่ๆ แบบนี้อีกในโอกาสต่อๆ ไป ทั้งความง่ายในการจัดการสถานที่ การรักษาความปลอดภัย การจัดการจราจร และการกันม็อบป่วน โดยที่ไม่ต้องใช้กฎหมายพิเศษเหมือนการประชุมอาเซียนซัมมิท เมื่อ 10 ปีที่แล้ว ที่พัทยาและหัวหิน

แม้การประชุมจะจบ แต่ฝุ่นคลุ้งความทรงจำในการต่อสู้ทางการทูตระหว่าง 10 ชาติ เล็กๆ ของอาเซียน ผนึกกำลังต่อกรกับมหาอำนาจสหรัฐอเมริกาอาจจะตราตรึงประชาคมโลกไปเป็นประวัติศาสตร์การประชุมอาเซียน

 

เกลือจิ้มเกลือ‘อาเซียน’แลกหมัด‘มะกัน’
 

ก็เป็นผลพวงสืบเนื่องมาจากโดนัลด์ ทรัมป์บังอาจหยามเกียรติอาเซียนด้วยการมอบหมายให้โรเบิร์ต ซี โอไบรอันซึ่งมีตำแหน่งเพียงแค่ที่ปรึกษาด้านความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐอเมริกาไม่ได้เป็นคณะรัฐมนตรีของรัฐบาลสหรัฐฯ มาเป็นผู้แทนพิเศษของนายโดนัลด์ ทรัมป์ในการเป็นหัวหน้าคณะผู้แทนสหรัฐอเมริกาในการประชุมสุดยอดอาเซียนครั้งที่ 35 ซึ่งมีเวทีสำคัญคือ การประชุมสุดยอดอาเซียน-สหรัฐฯ (ASEAN-US) ครั้งที่ 7

การส่งระดับที่ปรึกษา มางานใหญ่แบบนี้ บอกได้ว่าผู้นำชาติต่างๆ รวมทั้งไทยรู้ดีว่าเป็นตำแหน่งระดับไหนในรัฐบาล แน่นอนว่าต่างพากันเบ้หน้ามองบน และตระเตรียมมาตรการทางการทูตไว้ตอบโต้ล่วงหน้าเอาไว้แล้ว


 

 

เริ่มจากประเทศไทยเจ้าภาพ เมื่อทรัมป์ส่งที่ปรึกษามา จะส่งระดับรองนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี ไปรับถึงหัวกระไดเครื่องบินเครื่องผู้นำชาติอื่นๆ ก็ไม่สมนํ้าสมเนื้อ ก็จัดส่งผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงการต่างประเทศไปให้การต้อนรับท่านที่ปรึกษาที่สนามบิน ไม่ได้เป็นระดับรัฐมนตรีเหมือนผู้นำชาติอื่นแต่อย่างใด

โดยในทางการทูตมีเหตุผลรองรับคือ สาเหตุที่ไม่มีระดับรัฐมนตรีมาต้อนรับนายโรเบิร์ต ทั้งที่เป็นผู้แทนประธานาธิบดี แต่เนื่องจากนายโรเบิร์ต มีตำแหน่งเพียงที่ปรึกษาด้านความมั่นคงเท่านั้น เมื่อเทียบกับตำแหน่งของผู้นำชาติอื่นๆ แล้ว ถือว่าเป็นระดับล่างกว่า

เมื่อถึงวันจริง 4 พฤศจิกายน 2562 เวลา 10.30 . โรเบิร์ต นั่งหัวโต๊ะประชุมสุดยอดอาเซียน-สหรัฐฯ ท่ามกลางความแปลกประหลาด เพราะปกติผู้แทนของรัฐบาลสหรัฐฯ จะมีประธานาธิบดีหรือไม่เต็มที่รองประธานาธิบดี มานั่งหัวโต๊ะ

 

เกลือจิ้มเกลือ‘อาเซียน’แลกหมัด‘มะกัน’

 

ทำให้เห็นปฏิกิริยาจากผู้นำชาติสมาชิกอาเซียน 7 ชาติ ประกอบด้วย กัมพูชา เมียนมา บรูไน อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และ สิงคโปร์ ตัดสินใจแก้เผ็ด ด้วยการส่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ หรือผู้แทนกระทรวงการต่างประเทศเข้าร่วมหารือวงนี้แทน ทำให้มีเพียงพล..ประยุทธ์ จันทร์โอชา ในฐานะเจ้าภาพและประธานอาเซียน นายเหงียน ซวน ฟุก นายกรัฐมนตรีเวียดนาม ซึ่งจะทำหน้าที่ประธานอาเซียนในปีหน้า และ นายทองลุน สีสุลิด นายกรัฐมนตรีสปป.ลาว ในฐานะประเทศผู้ประสานงานอาเซียน-สหรัฐฯ เท่านั้น ที่เข้าร่วมประชุมด้วยตัวเอง

ทำให้นึกย้อนถึงคำกล่าวถ้อยแถลงของบิ๊กตู่ในพิธีเปิดการประชุมอาเซียนซัมมิทรอบนี้ที่บอกว่าอาเซียน ไม่เป็นศัตรูกับใคร...ขอเชิญชวนทุกคน ร่วมมือ ร่วมใจ และจับมือกับหุ้นส่วนให้แน่นขึ้น...ร่วมมืออย่างใกล้ชิดกับภูมิภาคและประชาคมโลก เพื่อประโยชน์ต่อไป

 

คอลัมน์ อินไซด์สนามข่าว โดย จีรพงษ์ ประเสริฐพลกรัง

หน้า 14 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับที่ 3,520 วันที่ 7-9 พฤศจิกายน 2562