เศรษฐกิจชายแดน สะดุดพิษโควิด ด่านคลองใหญ่จ.ตราด‘เงียบสนิท’      

การแพร่ระบาดเชื้อโควิด-19 ทำให้ปริมาณการค้าระหว่างประเทศลดลง จากที่แต่ละประเทศออกมาตรการควบคุมการแพร่ระบาด อาทิ ปิดล็อกประเทศ ปิดด่านพรมแดน บางประเทศรวมถึงการค้าชายแดน ดังกรณีประเทศมาเลเซีย ที่ต่อมาผ่อนคลายตามการร้องขอของไทยให้เปิดรับการขนส่งสินค้าระหว่างกัน ระหว่างนั้นผู้ประกอบการต้องหาช่องทางทดแทน เช่น เปลี่ยนมาขนถ่ายผ่านท่าเรือสงขลาเพิ่มขึ้น ซึ่งด่านพรมแดนแต่ละแห่งเผชิญปัญหาและปรับแก้สถานการณ์แตกต่างกันไป เศรษฐกิจตราดบนเส้นพรมแดนไทย-กัมพูชาก็เงียบสนิท

นายธิติเดช ทองภัทร รองประธานนิคมอุตสาหกรรมเกาะกง ประเทศกัมพูชา เปิดเผยว่า กัมพูชาควบคุมสถานการณ์แพร่ระบาดเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้ บนเกาะเกงพบผู้ติดเชื้อเพียง 3 คนและรักษาหายหมดแล้ว แต่ผลกระทบทางเศรษฐกิจซึมยาวกว่า โรงงานเสื้อผ้าในนิคมฯที่ผลิตสินค้าแบรนด์เนมและชุดกีฬาต่างๆ ป้อนสหรัฐฯ-ยุโรป ลดยอดการผลิตลงมาก มีการลดชั่วโมงการทำงานจาก 6 เหลือ 5 กะในเดือนมีนาคม และเหลือ 4 กะในเดือนถัดมา สอดคล้องกับที่การขนส่งสินค้าจากท่าเรือแหลมฉบังก็หยุดส่งสินค้าไปยุโรป คาดว่ากว่าจะกลับมาผลิตเสื้อผ้าเต็มกำลังอีกครั้งเร็วสุดอยู่ที่ปลายปีนี้

ส่วนการประกอบธุรกิจในจ.เกาะกงขณะนี้ต้องปรับตัวค่อนข้างมาก เพราะอยู่ระหว่างการควบคุมการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด 19 ทางคาสิโน โรงแรม และสถานบริการต้องลดพนักงานลงเหลือ 300 คน ส่วนนักลงทุนจีนส่วนใหญ่เดินทางกลับประเทศ การค้าชายแดนไทย-กัมพูชาแม้เปิดให้ซื้อขายขนส่งข้ามไปมาได้ แต่มูลค่าการค้าลดลง จากระเบียบที่มีข้อกำหนดมากขขึ้น และคาดว่าจะใช้เวลาอีกหลายเดือนกว่าจะกลับสู่ภาวะปกติ

ขณะที่นายพงษ์ศักดิ์ ธนะวัฒนานนท์ นายด่านศุลกากรคลองใหญ่ รายงานมูลค่าการค้าชายแดนไทยกัมพูชาด้านจ.ตราด กับจ.เกาะกง ที่ผ่านจุดผ่านแดนถาวรบ้านหาดเล็ก ที่ด่านศุลกากรคลองใหญ่ในช่วงปีงบประมาณ 2563 ช่วง 7 เดือนแรก (ตุลาคม 2562-เมษายน 2563) พบว่า มีมูลค่าการค้ารวม 20,276,486,371.27 บาท ลดลง 663,104522.72 บาท จากช่วงเดียวกันของปีก่อน (ตุลาคม 2561-เมษายน 2562) ที่มีมูลค่าการค้ารวม 20,939,590,839.99 

 โดยใน 7 เดือนแรกปีงบประมาณ 2663 ด้านการส่งออกมีมูลค่า 17,595,152,513.59 บาท ลดลง 2,915,770.07 บาท จากช่วงเดียวกันปีก่อนหน้า  และมูลค่านำเข้า จำนวน 2,681,333,857.68 บาท ลดลง 660,188,698.65 บาท จากช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้าเช่นกัน และยังคงเกินดุลที่ 14,913,818,655.91 บาท ซึ่งเป็นตัวเลขการเกินดุลที่สูงกว่าช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า ที่เกินดุลที่ 14,256,545,717.33 บาท 

โดยสินค้านำเข้าสูงสุดในปีงบประมาณ 2563 (ตุลาคม2562-เมษายน 2563) ได้แก่ ชุดสายไฟรถยนต์สำเร็จรูป 1,847.184 ล้านบาท เสื้อผ้าสำเร็จรูป 487.603 ล้านบาท ซึ่งสินค้าทั้งสองชนิดผลิต
ที่โรงงานในนิคมอุตสาหกรรมเกาะกง ขณะที่ปีงบประมาณ 2562 ชุดสายไฟรถยนต์สำเร็จรูป มีมูลค่า 3,814.14 ล้านบาท และเสื้อผ้าสำเร็จรูป  มูลค่า 475.70 ล้านบาท

นายสมชาย กิมสร้อย อดีตรองนายกเทศมนตรีเทศบาล ต.หาดเล็ก และอดีตกำนันหาดเล็ก ผู้ค้ารายใหญ่ในตลาดหาดเล็ก เปิดเผยว่า ทั้งรัฐบาลไทยและกัมพูชาประกาศปิดด่านพรมแดน ป้องกันการเคลื่อนย้ายคนข้ามไปมา แม้เปิดให้ขนสินค้าได้ แต่การค้าของตลาดชายแดนหาดเล็กยุติไปโดยปริยาย เพราะร้านค้ากว่า 80% ในตลาดหาดเล็กเป็นชาวกัมพูชาที่เข้ามาค้าขายวันละกว่า 300 คน ที่เข้าไม่ได้แล้ว เช่นเดียวกับนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาหาดเล็กเพื่อซื้อหาสินค้า เมื่อไม่มีพ่อค้าแม่ค้าชาวกัมพูชาก็หยุดไปด้วย หวังว่าจะมีผ่อนคลายมาตรการพร้อมเปิดด่านผ่านแดนถาวรบ้านหาดเล็กโดยเร็ว เพื่อการค้าจะได้กลับสู่ภาวะปกติเช่นเดิม 

ด้านนายเจริญ ชลาลัยผู้ประกอบการท่าเรือประมงและขนส่งสินค้าในอ.คลองใหญ่ จ.ตราด  เปิดเผยว่า เศรษฐกิจของอำเภอคลองใหญ่ที่ทำประมงกว่า 80% ทรุดมา 5-6 ปีแล้ว หลังธุรกิจประมงได้รับผลกระทบจากมาตรการแก้ปัญหาธงแดง IUU ของรัฐบาล  ทำให้วันนี้เรือประมงของอำเภอคลองใหญ่ ย้ายไปทำประมงที่จ.เกาะกง ประเทศกัมพูชาแทน เพราะส่วนใหญ่เป็นเรือประมงทำปลากะตักที่ต้องห้าม ส่วนเรือประมงที่ยังทำอยู่จะเป็นเรือประมงอวนดำที่มีตาข่ายขนาดกว้าง แต่เกือบทั้งหมดมาจากมหาชัยหรือภาคใต้ ที่หนีหน้ามรสุมมาทำที่ทะเลฝั่งตะวันออกจนถึงสิ้นเดือนพฤษภาคม ที่จะเข้าหน้ามรสุมในภาคตะวันออก บรรยากาศธุรกิจประมงที่คลองใหญ่จะเงียบเหงาลง 

“ส่วนการค้าชายแดนมูลค่าปีละ 3-4 หมื่นล้านบาท ก็เป็นเพียงตัวเลข เพราะสินค้าสั่งซื้อกันมาจากกรุงเทพฯ แล้วขนส่งมาลงเรือที่นี่ ให้คนคลองใหญ่มีรายได้จากค่าแรงขนส่งบ้างแต่ไม่มาก ยิ่งปัจจุบันนิยมส่งทางถนนเพิ่มขึ้นมีแต่รถขนส่งสินค้าวิ่งผ่านไปมา ไม่แม้แต่จะแวะกินข้าว โดยที่สะพานท่าเทียบเรือคลองใหญ่ที่ลงทุนไป 1,300 ล้านบาท ไม่ได้ใช้ประโยชน์”

นายเจริญกล่าวอีกว่า ได้เสนอผ่านทางจังหวัดเปิดให้เอกชนเช่าโดยยกเว้นค่าเช่าปีแรกเพื่อจูงใจ เมื่อมีรายได้จะมีกำลังจ่ายค่าเช่า เนื่องจากท่าเรือแห่งนี้ออกแบบเพื่อใช้การขนส่งแบบยกตู้คอนเทนเนอร์ ไม่ใช่เทกอง เอกชนที่จะเข้ามาบริหารต้องลงทุนเครื่องจักรเครื่องมืออีก เช่น เครน รวมถึงถนนเข้าท่าเรือที่ 3 ปีแล้วยังไม่เสร็จ ขณะที่เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษคลองลึกก็ยังไม่มีความคืบหน้าใดๆ ในช่วง 3-4 ปีมานี้ ตราดเสียโอกาสการลงทุนไปมาก

หน้า 17 ฐานเศรษฐกิจ ฉบับที่ 3,578 วันที่ 28 - 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2563