คนไทยกินข้าวแพง-ลักลอบนำเข้าพุ่ง

เว็บไซต์สภาผู้แทนราษฎร เปิดรับฟังความคิดเห็นร่างพระราชบัญญัติมาตรา77 ของรัฐธรรมนูญ ร่างพระราชบัญญัติการแบ่งปันผลประโยชน์ข้าว พ.ศ. .... (นายอนุทิน ชาญวีรกูล พรรคภูมิใจไทย กับคณะผู้เสนอ) รับฟังตั้งแต่วันที่ 3 ธันวาคม 2562 เป็นต้นไปนั้น

รศ.ดร.นิพนธ์ พัวพงศกร. นักวิชาการเกียรติคุณของสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) เผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า ร่าง พ.ร.บ.แบ่งปันผลประโยชน์ข้าว พ.ศ. .... จะมาเลียนโมเดลอ้อยน้ำตาลแบ่งปันผลประโยชน์ไม่ได้ เพราะโครงสร้างแตกต่างกันลิบลับ เพราะโครงสร้างอ้อยน้ำตาล มีโรงงานเพียงไม่กี่โรง แล้วจำกัดจำนวนโรงงาน แล้วโรงงานจะเป็นผู้รับซื้อ ส่วนเกษตรกรอยู่ในระบบแบบคอนแทรกฟาร์มมิ่ง ปัจจุบันเกษตรกรชาวไร่อ้อยก็เริ่มเป็นรายใหญ่ขึ้น ขณะที่ข้าว หรือชาวนา เป็นเกษตรกรรายย่อย ซึ่งเป็นคนละเรื่องกันเลยแล้วจะไปแบ่งผลประโยชน์กันตรงไหน

ที่สำคัญราคาไม่ได้ถูกกำหนดในประเทศ ราคาถูกกำหนดในตลาดโลก ขณะที่ “น้ำตาล” ในเวลานี้โดนบราซิลฟ้ององค์การการค้าโลก (WTO) เมื่อปี 2559 ในลักษณะที่อาจขัดกับข้อตกลงจะส่งผลกระทบต่อราคาน้ำตาลในตลาดโลก ดังนั้นก็ต้องถอยหลังโดยกำหนดราคาในประเทศให้ราคาสูงกว่าราคาตลาดโลก ซึ่งทำได้เพราะมีการควบคุมการจำหน่ายในประเทศ แล้วที่เหลือดันส่งออกหมด แต่ว่าเราทำอย่างนี้กับข้าวได้หรือไม่ ปัญหาก็คือ โครงสร้างคนละโครงสร้าง เพราะแค่โครงสร้างก็น่าจะจอดแล้ว แล้วก็ไม่มีอำนาจในการกำหนดราคา

“การที่พรรคการเมืองนำร่างฯ ดังกล่าวนี้เสนอเข้ามาก็มองว่าเป็นความหวังดี แต่ต้องเข้าใจก่อนว่า “เป็นไปไม่ได้” แล้วอ้อยที่กำหนดราคาได้เพราะอะไร ก็เพราะบังคับให้คนในประเทศซื้อน้ำตาลในราคาแพง แล้วเงินอุดหนุนก็ไปอุดหนุดคนบริโภคต่างประเทศในการส่งออก แล้วเราจะบังคับให้คนไทยรับประทานข้าวแพง แล้วเอาเงินอุดหนุนไปอุดหนุนผู้บริโภคข้าวในต่างประเทศหรือเปล่าแล้วบังคับให้คนไทยรับประทานข้าวแพงจะยอมหรือไม่ แล้วจะบังคับอย่างไรและสิ่งที่จะตามมาก็คือการลักลอบนำข้าวเข้าจากเพื่อนบ้านจะเพิ่มมากขึ้น ดังนั้นควรคิดให้ถี่ถ้วน ทราบว่าเป็นความหวังดี แต่มีความเป็นไปได้หรือไม่”