ราคาข้าวหอมมะลิตก ใครคือแพะ?

สืบเนื่องจากกรณีชาวนาทับคล้อ จังหวัดพิจิตรหลายร้อยคนรวมตัวกันให้รัฐบาลเร่งช่วยเหลือเกี่ยวกับปัญหาราคาข้าวหอมมะลิจังหวัดที่ตกต่ำลง เพราะราคาอ้างอิงสูงเกินจริง ทำให้ไม่ได้รับเงินชดเชยรายได้ ขณะที่ชาวนาขายได้อีกราคาหนึ่ง “ฐานเศรษฐกิจ” ได้สัมภาษณ์ 2 นายกสมาคมชาวนาและเกษตรกรกรไทย กับนายกสมาคมโรงสีข้าวไทย กับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนั้นเพราะอะไร

นายปราโมทย์ เจริญศิลป์ นายกสมาคมชาวนาและเกษตรกรไทย กล่าวว่า จากการได้สอบถามตัวแทนสมาชิกกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนั้นต้องบอกว่าไม่ได้เข้าข้างใคร เพราะโรงสีเองก็ต้องรับซื้อข้าวหอมมะลิ กข 105 จากชาวนาแบ่งเป็นเกรดเอ ราคา 1.2 หมื่นบาท-13. หมื่นบาทต่อตัน เกรดบี และเกรดซื้อ ราคาหลั่นรับซื้อลงมา ส่วนข้าวหอมมะลิ จังหวัดพิษณุโลก พิจิตร นครสวรรค์ ราคาจะอยู่ที่เกี่ยวสด 1.1 หมื่นตันขึ้นทั้งหมด แต่ที่พิจิตร ทับคล้อ 1. ข้าวของชาวนาไม่เต็ม100 เรียกว่าข้าวขาดน้ำ เมล็ดลีบ พอนำไปขายให้กับพ่อค้าคนกลางก็โดนกดราคาลงต่ำเหลือแค่ 9,000 บาท/ตัน

ในส่วนของชาวนาก็ต้องดูคุณภาพข้าวด้วย ดังนั้นเรื่องนี้ก็ต้องโทษตัวเองด้วย ก็ต้องเข้าใจว่าจะขายสินค้าดี ก็ต้องเอาสินค้าคุณภาพ100% ไปขาย ไม่ใช่คุณภาพอย่างนี้จะเรียกร้องในราคาสูงก็ไม่ใช่ อย่างไรก็ดีทางภาครัฐควรจะสนใจให้มากกว่านี้ ล่าสุดเห็นข่าวเมื่อเช้าว่ารัฐจะทุ่มเงิน 7 หมื่นล้านเพื่อจะซื้อข้าว ผมรู้สึกงง ว่าจะเอาข้าวมาจากไหน เพราะในขณะนี้ชาวนาส่วนใหญ่เก็บเกี่ยวข้าวเกือบหมดแล้ว ด้านจำนำยุ้งฉางก็ออกมาสายเกินไปแล้ว มีข้าวส่วนน้อยที่จะเข้าร่วมโครงการ ผมว่ารัฐช่วยไม่จริงจัง ไม่อุ้มชาวนา ไม่เห็นคุณค่าของชาวนา

ขณะที่นายเกรียงศักดิ์  ตาปนานนท์ นายกสมาคมโรงสีข้าวไทย ในฐานะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะอนุกรรมการกำกับดูแลและกำหนดเกณฑ์กลางอ้างอิงโครงการประกันรายได้เกษตรกรผู้ปลูกข้าว  กล่าวว่า เหตุการณ์ที่เกิดที่ อำเภอทับคล้อ ผมขอตั้งข้อสังเกตการที่ชาวนานำข้าวไปขายเป็นการขายโรงสีโดยตรงหรือไปขายให้กับนายหน้าท่าข้าวต่างๆ  จะแยกเป็น 2 กรณี ซึ่งได้รับฟังจากสมาชิกโรงสีที่ซื้อข้าวในพื้นที่ได้ซื้อข้าวเกี่ยวสดราคา 1.1-1.2 หมื่นบาทต่อตัน แต่มีผู้ประกอบการรวบรวมข้าว หรือท่าข้าวบางรายที่อาจจะซื้อรวบรวมบริหารจัดการข้าวไม่ดี ไม่ทัน ทำให้เกิดกลิ่นเปรี้ยวนำไปขายให้กับโรงสี ซึ่งโรงสีก็ปฎิเสธการรับซื้อ เพราะว่าข้าวไม่ได้คุณภาพ

“ข้าวหอมมะลิเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อน ทั้งความหอม พันธุ์ปน และคุณสมบัติต่างๆ เรื่องนี้ก็เกิดขึ้นได้ แต่ผมเชื่อว่าหากเกษตรกรนำไปขายโรงสีโดยตรงเอง ก็คงจะไม่เกิดลักษณะแบบนี้ แต่ก็มีความจำเป็น เพราะว่าบางพื้นที่อยู่ห่างไกลจากโรงสี เกษตรกรจำเป็นที่จะต้องไปขายท่าข้าวหรือผู้รวบรวมข้าว ก็มีความหลากหลาย บางรายอาจจะมีความเชี่ยวชาญบริหารจัดการ บางรายก็ขาดการบริหารจัดการต่างๆ  ซึ่งตรงนี้ก็ทำให้เกิดปัญหานำข้าวไปขายต่อต้องพิจารณาตรงนี้ด้วย”

นายเกรียงศักดิ์ กล่าวว่า ผมเชื่อว่าไม่มีโรงสีไหนที่จะไปซื้อในราคาต่ำอย่างที่เป็นข่าวเพราะว่าข้าวหอมมะลิอยู่ในเกณฑ์ดี ราคาข้าวปรับตัวสูงขึ้นในหลายๆ พื้นที่  อยากจะฝากเกษตรกรว่าไปขายให้กับโรงสีหรือท่าข้าว อย่าสับสนเรียกให้ถูกต้อง อย่างไรก็ดีก็คงต้องรบกวนเจ้าหน้าที่กรมการค้าภายในจังหวัด ลงตรวจสอบข้อมูลข้อเท็จจริง ว่าเป็นอย่างไร ส่วนการชดเชยการประกันรายได้ของข้าวแต่ละชนิดนั้นข้าราชการใช้ราคาเฉลี่ยภาพรวมทั้งประเทศไม่ใช่ใช้ราคาตำบลใด หรือจังหวัดใดมาเป็นเกณฑ์เป็นเรื่องของภาพรวม