'พะงันโมเดล' ชุมชนท้องถิ่นผนึกกำลัง สร้างภาพลักษณ์บูมแหล่งท่องเที่ยว

"Full Moon Party" คือที่มาของชื่อเสียงเกาะพะงัน ที่ทั้งไทยและนักท่องเที่ยวทั่วโลกรู้จัก พร้อมกับภาพลักษณ์ทางด้านลบ ที่มีทั้งเรื่องยาเสพติด เซ็กส์ มาเฟีย และความไม่ปลอดภัย แต่จากการลงสำรวจพื้นที่ และพูดคุยกับเอกชนผู้ประกอบการของ "ฐานเศรษฐกิจ" พบว่า พะงัน ไม่ใช่แค่ "ฟูลมูนปาร์ตี้" แต่ยังมีอะไรอีกมากมายที่น่าสนใจสำหรับนักทอ่เงที่ยว ซึ่งปัจจุบันบรรดาผู้ประกอบการและคนท้องถิ่นได้รวมตัวกัน ช่วยดูแลรักษา โดยตั้งเป็น "ชมรมผู้ประกอบการหาดริ้น" ซึ่งเป็นหาดที่จัดฟูลมูนปาร์ตี้ รวมถึงมี "สมาคมธุรกิจท่องเที่ยวเกาะพะงัน" และ "สมาคมโรงแรมเกาะพะงัน" ที่ดูแลเกี่ยวกับการท่องเที่ยวโดยตรง

ก่อนหน้านี้ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ได้จัดแบ่งโซนการท่องเที่ยวบนเกาะ ออกเป็น 5 โซน เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวในรูปแบบต่างๆ โซน 1 ไลฟ์สไตล์ รวมสิ่งอำนวยความสะดวก ธนาคาร ร้านสะดวกซื้อ ท่าเทียบเรือ หาดในวก หาดท้องศาลา, โซน 2 ไนท์ไลฟ์ เป็นสถานที่จัดงานฟูลมูนปาร์ตี้ หาดริ้นใน หาดริ้นนอก มีหาดทรายขาวละเอียดยาว 700 เมตร, โซน 3 เป็นโซนอนุรักษ์ธรรมชาติ สัตว์ป่า ท่องเที่ยวเชิงนิเวศ เช่น หาดธารเสด็จ เดินสำรวจป่า, โซน 4 วิถีชีวิตชาวประมง ดำน้ำ อาหารทะเล หาดโฉลกหลำ แหล่งอาหารทะเล หาดแม่หาด ทะเลแหวกอยู่ใกล้เกาะม้า ที่ดำน้ำดูปะการังน้ำตื้น และโซน 5 แหล่งการพักผ่อนเพื่อสุขภาพ โยคะเพื่อสุขภาพ อาทิ หาดปลายแหลม หาดหินกอง

นายจเร ภิญโญศิริกุล ประธานชมรมผู้ประกอบการหาดริ้น และเจ้าของทอมมี่ รีสอร์ท เกาะพะงัน กล่าวว่า ที่เกาะพะงันและฟูลมูนปาร์ตี้ มีการจัดระเบียบมาระยะหนึ่งแล้ว หลังจากที่ต่างคนต่างทำ จนกระทั่งมาจัดตั้งเป็น "ชมรมผู้ประกอบการหาดริ้น" ตั้งแต่ปี 2551 มีนโยบาย 12 ข้อ และที่เน้นมากๆ คือ 1. ความปลอดภัย ทรัพย์สินของนักท่องเที่ยว 2. ความสะอาด และ 3. สิ่งแวดล้อม ที่ให้ความสำคัญกับการรักษาธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้มีสภาพคงเดิม

[caption id="attachment_87755" align="aligncenter" width="503"] Phangan[/caption]

ชมรมผู้ประกอบการหาดริ้น ไม่ได้ดูแลเฉพาะนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวฟูลมูน แต่ยังดูแลนักท่องเที่ยวที่เข้ามาเกาะพะงันทั้งหมด เพื่อเป็นการสร้างความประทับใจให้กับนักท่องเที่ยว โดยเริ่มจากการสร้างหาดริ้นให้เป็นระบบ มีการลงทุนซื้อรถร่อนทรายตักขยะจากเยอรมันมูลค่ากว่า 4 ล้านบาท เพื่อรักษาความสะอาดบนหาดริ้น โดยเฉพาะหลังงานฟูลมูนปาร์ตี้ มีการติดกล้องวงจรผิดทั่วหาดกว่า 100 ตัว มีระบบรักษาความปลอดภัย การให้ความช่วยเหลือนักท่องเที่ยวที่ประสบปัญหาต่างๆ โดยในงานฟูลมูนปาร์ตี้ จะเก็บค่าเข้าร่วมงานคนละ 100 บาท เพื่อนำรายได้มาบริหารจัดการ ทั้งเรื่องของ ไฟฟ้า แสงสว่าง การรักษาความปลอดภัย กล้องวงจรปิด รวมทั้งดูแลเรื่องยาเสพติด

นักท่องเที่ยวที่เข้ามาเที่ยวฟูลมูนปาร์ตี้ มากกว่า 90% เป็นต่างชาติ และเข้าพักในโรงแรมอย่างน้อย 2-3 คืน เฉพาะนักท่องเที่ยวในหาดริ้น มีการใช้จ่ายต่อคนต่อคืนไม่ต่ำกว่า 5 พันบาทต่อหัว โดยอัตราค่าห้องพักในหาดริ้นอยู่ระหว่าง 2-3 พันบาทต่อคือ ทำให้มีเงินสะพัดในหาดริ้นประมาณ 600 ล้านบาทต่อเดือน

การใส่ใจร่วมมือกันของคนท้องถิ่น ทำให้นักท่องเที่ยวเกิดความประทับใจและกลับมาเที่ยวซ้ำ โดยไม่ได้เน้นเพียงแค่การมาฟูลมูนปาร์ตี้ แต่นิยมมามาพักผ่อนระยะยาว เพราะที่เกาะพะงันยังมีความสงบและมีความเป็นธรรมชาติอยู่มาก และการแบ่งโซนออกเป็น 5 โซนก็ช่วยทำให้ภาพลักษณ์การท่องเที่ยวของเกาะพะงันมีความชัดเจนมากยิ่งขึ้น

[caption id="attachment_87760" align="aligncenter" width="377"] Phangan[/caption]

นางสาวจารุณี คิดจิตต์ ผู้จัดการ และเจ้าของ โรงแรม พะงัน คาบาน่า บีท รีอสร์ท แอนด์ เรสเตอร์รองส์ กล่าวว่า จุดขายของเกาะพะงัน ก็คือเรื่องของปาร์ตี้ ฉะนั้นกลุ่มผู้ประกอบการที่นี่ จึงใช้ฟูลมูนปาร์ตี้เป็นใบเบิกทาง ดึงดูดให้นักท่องเที่ยวเข้ามาเที่ยวก่อน หลังจากนั้น จึงนำเสนอแพ็คเกจ สถานที่ท่องเที่ยวอื่นๆ เช่น ดำน้ำ ธรรมชาติ โยคะ โดยเฉพาะที่ หาดเจ้าเภาซึ่งเป็นที่ตั้งของพะงัน คาบาน่า อยู่ในโซน 5 นอกจากกจะมีเรื่องของสุขภาพแล้ว จะเป็นมุมที่นั่งชมพระอาทิตย์ตกดินที่สวยงาม และยังมีแหล่งดำน้ำ ที่เป็นจุดเริ่มต้นของแนวปะการัง ที่ยังมีความสมบูรณ์สูง มีฉลามวาฬที่นักดำน้ำชื่นชอบ

[caption id="attachment_87758" align="aligncenter" width="503"] Phangan[/caption]

กลุ่มที่เดินทางมาเที่ยวปาร์ตี้ที่พะงัน จะเป็นกลุ่มวัยรุ่น แต่พอเป็นช่วงวันธรรมดาที่ไม่ใช่ฟูลมูน ก็จะเป็นนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เข้ามาพักผ่อน 97% เป็นต่างชาติ แต่ปีนี้เนื่องจากพะงันเริ่มไปทำตลาดที่ศูนย์สิริกิติ์ ทำให้มีคนไทยเข้ามาเที่ยวเพิ่มขึ้นถึง 10% โดยเฉพาะช่วงวันหยุดยาว จะมีคนไทยเข้ามาเที่ยวเยอะ และเกาะพะงันยังถือเป็นเดสติเนชั่นใหม่สำหรับนักท่องเที่ยวชาวไทย ทำให้ระยะหลังได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวคนไทยมากขึ้น

นายอภิชาติ ลิ้มสุวรรณ เจ้าของโฮมมาร์ท และตรีชาติ โฮสเทล กล่าวว่า เกาะพะงันได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยว เพราะความสงบและความเป็นธรรมชาติ ส่วนเรื่องของปาร์ตี้ คือจุดขายที่ทำให้คนรู้จักเกาะพะงันมากขึ้น และหลังเหตุการณ์สึนามิ ทำให้นักท่องเที่ยวให้ความสนใจมาเที่ยวทะเลฝั่งพะงัน ที่ผ่านมา มีการอัพเกรดโรงแรมจาก 3-4 ดาว มาเป็น 4-5 ดาว เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวที่มีกำลังจ่าย ทำให้ธุรกิจโรงแรมระดับบนขยายตัวขึ้น 5% ขณะที่กลุ่มระดับกลางยังคงขยายตัวมาก ทั้งกลุ่มบังกะโล รีสอร์ท 2-3 ดาว ขยับตัวขึ้นเป็นโฮสเทล รองรับตลาดแบ็คแพ็คเกอร์ ที่เติบโตเฉลี่ย 20-30%

อย่างไรก็ตาม ภาพของปาร์ตี้บนเกาะพะงันเริ่มเปลี่ยนไป โดยคนท้องถิ่นที่เป็นเจ้าของธุรกิจโรงแรมและผู้ประกอบการส่วนใหญ่บนเกาะช่วยกันพัฒนา และสร้างภาพลักษณ์ที่ดี ภาพของปาร์ตี้ที่มีความเป็นสากล ทันสมัยมากขึ้น มีการจ้างดีเจระดับโลกมาเล่น คืนละ 2-3 แสนบาท ไม่ว่าจะเป็นฟูลมูนปาร์ตี้ จังเกิลปาร์ตี้ ฮาฟมูนปาร์ตี้

[caption id="attachment_87757" align="aligncenter" width="503"] Phangan[/caption]

"เราอยากให้ปาร์ตี้อยู่คู่กับเกาะพะงัน แต่ไม่อยากให้มีเรื่องมิชฉาชีพ และสิ่งเสพติด ต้องน้อยลงเรื่อยๆ ซึ่งตอนนี้มันไม่เยอะเหมือนเมื่อก่อนแล้ว เรามีโซนในการจัดปาร์ตี้ มีขอบข่าย ปาร์ตี้ ไม่สะเปะสะปะ ชาวบ้านยอมรับได้ สิ่งที่ได้คือ การสร้างงาน สร้างอาชีพให้กับคนท้องถิ่น รายได้ของโรงแรม วันปกติมี 15-20 ห้อง แต่พอมีฟูลมูนคนก็จะเข้าพักเต็ม" นายอภิชาติกล่าว


นางสาวฉันทนา ลิ้มสุวรรณ เจ้าของโรงแรม จันทรามาส รีสอร์ท แอนด์สปา กล่าวว่า ที่เกาะพะงันคนท้องถิ่นยังมีความเข้มแข็ง สมาคมโรงแรมฯ มีการพูดคุยกัน ให้เงินสนับสนุนเพื่อพัฒนาท้องถิ่นของตัวเอง อนาคตจะมีการวางมาตรการ สร้างเป็นกฎระเบียบของเกาะสำหรับการทำธุรกิจ ไม่ใช่ว่ามีเงินทุนแล้วมาเปิดบริการได้เลย ซึ่งนี้หลายๆ ฝ่ายต้องผนึกกำลังกัน ไม่ว่าจะเป็นสมาคมโรงแรม ชมรมผู้ประกอบการ เทศบาล เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดเหตุเช่นเดียวกับแหล่งท่องเที่ยวอื่นๆ ที่มีการทำธุรกิจอำพรางหรือนอมินี

ที่ผ่านมา เปรียบเทียบจำนวนนักท่องเที่ยว ปี 2556 ภูเก็ต มีรายได้จากการท่องเที่ยวประมาณ 2.6 ล้านบาท เกาะสมุย 3 หมื่นล้านบาท เกาะพะงัน 8.1 พันล้านบาท ปี 2557 ภูเก็ต มีรายได้จากการท่องเที่ยวประมาณ 2.59 แสนล้านบาท เกาะสมุย 3.6 หมื่นล้านบาท และเกาะพะงัน 8.9 พันล้านบาท รายได้เฉลี่ยจากการท่องเที่ยวของเกาะพะงันอยู่ที่กว่า 8-9 พันล้านบาทต่อปี จากจำนวนนักท่องเที่ยวราว 1 ล้านคน และมีการประเมินกันว่าหากมีสนามบินที่เกาะพะงัน จะทำให้ยอดรายได้พุ่งถึง 10,000 ล้านบาทได้ภายในปี 2560

รายงาน : พัฐกานต์ เชียงน้อย