9 กันยายน 2563 สภาผู้แทนราษฎร จะมีการประชุมเพื่อพิจารณาญัตติขอเปิดอภิปรายทั่วไป เพื่อซักถามข้อเท็จจริงหรือเสนอแนะปัญหาต่อคณะรัฐมนตรี โดยไม่มีการลงมติ ตามมาตรา 152 ของรัฐธรรมนูญ
นายชวน หลีกภัย ประธานสภาผู้แทนราษฎร กล่าวว่า การอภิปรายในวันนี้เป็นการสอบถามให้คำแนะนำตามมาตรา 152 ซึ่งไม่ใช่การเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจ แต่เป็นกระบวนการการตรวจสอบที่ไม่ลงมติ เป็นการสอบถามปัญหาและให้คำแนะนำกับรัฐบาล โดยผู้เสนอญัตติมีเวลาอภิปราย 10 ชั่วโมง รัฐบาลมีเวลา 5 ชั่วโมง คาดว่าเสร็จภายในเที่ยงคืนของวันนี้ ซึ่งประเด็นที่อภิปรายในครั้งนี้ เป็นประเด็นกว้างๆแต่จะยึดประเด็นเศรษฐกิจเป็นสำคัญและสถานการณ์ทั่วไป
ส่วนที่ฝ่ายค้านบางคนเตรียมอภิปรายคุณสมบัติของรัฐมนตรีนั้นสามารถทำได้หรือไม่ นายชวน กล่าวว่า หากเป็นเรื่องคุณสมบัติ อาจจะเป็นการอภิปรายไม่ไว้วางใจมากกว่า แต่สุดท้ายต้องดูที่เนื้อหาว่าพูดอย่างไร
รานงานข่าวเปิดเผยว่า การอภิปรายวันนี้คาดว่าฝ่ายค้านจะหยิบยกประเด็นการเคลื่อนไหวของกลุ่มนักศึกษา รวมถึงการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ โดยเฉพาะการใช้เงินกู้ เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจจากสถานการณ์โควิด-19 ที่ไม่เป็นไปตามเป้ามาอภิปรายด้วย
ญัตติขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อซักถามข้อเท็จจริงหรือเสนอแนะปัญหาต่อคณะรัฐมนตรี (ครม.) ในเรื่องวิกฤตทางเศรษฐกิจและวิกฤตทางการเมือง โดยไม่มีการลงมติตามมาตรา 152 แห่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ครั้งนี้ มี น.อ.อนุดิษฐ์ นาครทรรพ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร กรุงเทพมหานคร ในฐานะเลขาธิการพรรคเพื่อไทย (พท.) กับคณะจำนวน 79 คนเป็นผู้เสนอ
ทั้งนี้เนื้อหาของหนังสือของการขอเปิดอภิปรายทั่วไปที่ น.อ.อนุดิษฐ์และคณะยื่นนั้นมีรายละเอียดดังนี้
สถานการณ์ของประเทศในขณะนี้มีความน่าเป็นห่วงในทุกด้าน โดยเฉพาะสถานการณ์ทางด้านเศรษฐกิจและสถานการณ์ทางด้านการเมืองที่มีความน่าเป็นห่วงเป็นอย่างยิ่ง ผลกระทบที่เกิดจากการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโควิด-19 ทำให้เศรษฐกิจโลกและเศรษฐกิจไทยหดตัวอย่างรุนแรง เป็นผลให้เศรษฐกิจไทยที่แย่มาก่อนจะเกิดการแพร่ระบาดของโควิด -19 แล้ว ต้องได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงมากขึ้นในทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นการส่งออก การท่องเที่ยว การบริโภคภายใน และการลงทุนที่เกิดการหดตัวอย่างรุนแรง
ยิ่งไปกว่านั้น ฐานะทางการคลังของรัฐบาลยังมีความเปราะบาง ไม่ว่าจะเป็นการก่อหนี้เงินกู้เพื่อชดเชยการขาดดุลงบประมาณที่สูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ รวมทั้งการที่รัฐบาลต้องกู้ยืมเงินจำนวนมากเพื่อนำมาใช้ในการเยียวยาและแก้ไขปัญหาที่เกิดจากโควิด-19 เป็นผลให้หนี้สาธารณะ ณ สิ้นปี 2564 คาดว่าจะสูงถึงร้อยละ 58 หรือสูงเกินกรอบความยั่งยืนทางการคลังหากการฟื้นตัวของเศรษฐกิจไม่เป็นไปตามประมาณการ
ในขณะที่รัฐบาลมีความจำเป็นที่จะต้องเร่งฟื้นฟูเศรษฐกิจ ก็ได้เกิดสถานการณ์ทางการเมืองขึ้นมาแทรกซ้อน อันเป็นผลมาจากความไม่ชอบธรรมของรัฐบาลในการเข้าสู่อำนาจ การใช้อำนาจของรัฐบาลและหน่วยงานของรัฐที่มิได้อยู่บนหลักนิติธรรม และรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันที่ประชำชนเห็นว่าถูกออกแบบมาเพื่อคำยืนยันการสืบทอดอำนาจของเผด็จการ จึงเกิดการชุมนุมของนักเรียน นิสิต นักศึกษา และประชาชนเรียกร้องให้รัฐบาลหยุดการข่มขู่คุกคามประชำชน จัดทำร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่โดยประชาชน และยุบสภาเพื่อคืนอำนาจให้กับประชาชนอันเป็นข้อเรียกร้องทางการเมืองที่อยู่ในความมุ่งหมายแห่งรัฐธรรมนูญ แต่รัฐบาลกลับฉวยโอกาสใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือข่มขู่คุกคามและจับกุมแกนนำผู้ชุมนุม ทำให้สถานการณ์ความขัดแย้งทางการเมืองที่มีมากอยู่แล้วต้องตึงเครียดเพิ่มขึ้นอีก ส่งผลให้การฟื้นฟูเศรษฐกิจที่ยากยิ่งอยู่แล้วต้องทวีความยากขึ้นตามลำดับ
ด้วยเหตุดังได้กราบเรียนมา ข้าพเจ้าสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในสิบของสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของสภาผู้แทนราษฎรเห็นว่าสถานการณ์ของประเทศมีความน่าเป็นห่วงและเปราะบางเป็นภยันตรายอย่างยิ่งต่อการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขและการฟื้นฟูเศรษฐกิจ จึงเข้าชื่อกันเสนอญัตติขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อซักถามข้อเท็จจริง หรือเสนอแนะปัญหาที่เกี่ยวข้องตลอดจนแนวทางในการแก้ไขปัญหาดังกล่าวต่อคณะรัฐมนตรีโดยไม่มีการลงมติ จึงกราบเรียนมาเพื่อขอให้ประธานสภาผู้แทนราษฎรได้กรุณาดำเนินการให้ตามมาตรา 152 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยต่อไปด้วย
ดังนั้น จึงขอเสนอญัตติขอเปิดอภิปรายทั่วไปดังกล่าวมาเพื่อซักถามข้อเท็จจริงหรือเสนอแนะปัญหาต่อคณะรัฐมนตรีและให้นำยกรัฐมนตรีได้ชี้แจงข้อเท็จจริงและแนวทางแก้ปัญหาดังกล่าวต่อไป ส่วนเหตุผลและรายละเอียดจะได้ชี้แจงในที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรต่อไป