ฉะรอบทิศ "ทรัมป์" ลงนามคว่ำบาตรจนท.ศาลอาญาระหว่างประเทศ

ผู้นำสหรัฐลงนามอนุมัติการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจ - งดออกวีซ่าให้กับเจ้าหน้าที่ศาลอาญาระหว่างประเทศ หรือ ไอซีซี ซึ่งเป็นองค์กรด้านกฎหมายระหว่างประเทศ ที่ตั้งอยู่ในกรุงเฮก เป็นการตอบโต้การที่ไอซีซี เริ่มทำการสอบสวนกรณีกองกำลังของสหรัฐและอัฟกานิสถานได้ก่ออาชญากรรมสงครามในประเทศอัฟกานิสถานหรือไม่เมื่อหลายเดือนที่ผ่านมา  

สื่อต่างประเทศรายงานว่า ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์แห่งสหรัฐอเมริกา ลงนามในคำสั่งประธานาธิบดีวานนี้ (11 มิ.ย.) อนุมัติการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจและห้ามการเดินทางเข้าสหรัฐต่อเจ้าหน้าที่ศาลอาญาระหว่างประเทศ หรือ ศาลไอซีซี (International Criminal Court: ICC) ณ กรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ เป็นการตอบโต้การที่เมื่อหลายเดือนที่แล้ว ศาลไอซีซีได้เปิดฉากสอบสวนว่า กองกำลังของสหรัฐได้ก่ออาชญากรรมสงครามในอัฟกานิสถานหรือไม่ ซึ่งศาลไอซีซีไม่เพียงสอบสวนกรณีของกองกำลังสหรัฐเท่านั้น แต่ยังสอบสวนเกี่ยวกับการกระทำที่อาจเข้าข่ายอาชญากรรมสงครามของกองกำลังอัฟกานิสถานและกลุ่มตาลีบันด้วย

นายไมค์ ปอมเปโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ ซึ่งเป็นผู้นำทีมเจ้าหน้าที่ระดับสูงของสหรัฐในการแถลงข่าวการคว่ำบาตรศาลไอซีซีครั้งนี้ กล่าวหาศาลไอซีซีว่ากำลังรุกล้ำอำนาจอธิปไตยของสหรัฐ และประณามว่าไอซีซีทำตัวเป็น “ศาลเตี้ย” นอกจากนี้ เขายังกล่าวหาว่า รัสเซียกำลังชักใยอยู่เบื้องหลังความเคลื่อนไหวของไอซีซี

การแถลงข่าวครั้งนี้มีเจ้าหน้าที่ระดับสูง 4 คนของรัฐบาลสหรัฐเข้าร่วม โดยนอกจากนายปอมเปโอ รัฐมนตรีต่างประเทศแล้ว ยังมีนาย มาร์ค เอสเปอร์ รัฐมนตรีกลาโหม นายโรเบิร์ต โอไบรอัน ที่ปรึกษาความมั่นคงแห่งชาติ และนายวิลเลียม บาร์ รัฐมนตรียุติธรรม พร้อมกันนี้ สหรัฐยังเตือนไปถึงชาติพันธมิตรที่อยู่ในองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (องค์กรนาโต้) ด้วยกัน ซึ่งส่งทหารไปปฏิบัติการในอัฟกานิสถานเช่นเดียวกับสหรัฐว่า อาจจะเป็นรายต่อไปถัดจากสหรัฐที่จะถูกศาลไอซีซีสอบสวนเรื่องการก่ออาชญากรรมสงครามในอัฟกานิสถาน

นายสเตฟ บล็อก รัฐมนตรีต่างประเทศเนเธอร์แลนด์ ซึ่งเป็นประเทศที่ตั้งของศาลไอซีซีและยังเป็นชาติสมาชิกนาโต้ด้วย ได้แสดงความรู้สึก “ไม่สบายใจ” ที่สหรัฐคว่ำบาตรศาลไอซีซีและยืนยันว่า เนเธอร์แลนด์ยังคงสนับสนุนศาลไอซีซี ซึ่งมีความสำคัญในการนำตัวผู้กระทำผิดมาลงโทษ

ส่วนมาตรการคว่ำบาตรเจ้าหน้าที่ของศาลไอซีซี ได้แก่ การอายัดทรัพย์สินของเจ้าหน้าที่ศาลไอซีซีที่อยู่ในสหรัฐ และการงดออกวีซ่าเพื่อไม่ให้เจ้าหน้าที่ศาลไอซีซีและครอบครัวเดินทางเข้าสหรัฐ โดยมาตรการคว่ำบาตรนี้ยังรวมไปถึงใครก็ตามที่มีส่วนช่วยศาลไอซีซีในการสอบสวนหรือดำเนินคดีกับพลเมืองสหรัฐ โดยปราศจากความยินยอมจากรัฐบาลสหรัฐ

อย่างไรก็ตาม ข่าวระบุว่า สหรัฐไม่ได้เป็นสมาชิกศาลไอซีซี ขณะที่อัฟกานิสถานเป็นสมาชิกศาลไอซีซี แต่รัฐบาลอัฟกานิสถานระบุว่า ต้องการดำเนินคดีอาชญากรรมสงครามด้วยตัวเอง

ทั้งนี้ สำหรับคดีของสหรัฐอเมริกาครั้งนี้ ศาลไอซีซีได้ตัดสินเมื่อปี 2560 ว่า ศาลมีขอบเขตอำนาจที่จะสอบสวนว่า มีการก่ออาชญากรรมสงครามเกิดขึ้นในอัฟกานิสถานหรือไม่ ในช่วงระหว่างปี พ.ศ. 2546 – 2557 ซึ่งมีตั้งแต่การทรมานนักโทษโดยรัฐบาลอัฟกานิสถานเอง โดยกองกำลังของสหรัฐ และโดยสำนักข่าวกรองกลางสหรัฐ หรือซีไอเอ

ศาลไอซีซี ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2545 โดยประชาคมโลกเพื่อทำหน้าที่ดำเนินคดีอาชญากรรมสงคราม การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์และการก่ออาชญากรรมต่อมวลมนุษยชาติ ศาลนี้จะมีขอบเขตอำนาจศาลในการดำเนินคดีก็ต่อเมื่อชาติสมาชิกไม่สามารถ หรือไม่เต็มใจ ที่จะดำเนินคดีเหล่านั้นด้วยตนเอง

ข้อมูลอ้างอิง

Trump authorizes sanctions against International Criminal Court officials