รัฐ-เอกชนผนึกกำลังดัน B10 เพิ่มรายได้สวนปาล์ม
ในงานสัมมนา “บี 10 พลิกโฉมปาล์มน้ำมัน” จัดโดยหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ กรุงเทพธุรกิจ คมชัดลึก และสื่อในเครือเนชั่น ร่วมกับกระทรวงพลังงาน ณ โรงแรมบรรจงบุรี จังหวัดสุราษฎร์ธานี (วันที่ 24 พ.ย.62) มีวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิจากภาครัฐและเอกชนเข้าร่วมอย่างคับคั่ง ประกอบด้วย นายวัฒนศักย์ เสือเอี่ยม รองอธิบดีกรมการค้าภายใน,นายอรรถพล ฤกษ์พิบูลย์ ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ กลุ่มปิโตรเลียมขั้นปลาย บริษัท ปตท. จำกัด(มหาชน) นายกฤษดา ชวนะนันท์ ประธานกลุ่มอุตสาหกรรมน้ำมันปาล์ม สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย(ส.อ.ท.),นายประกิต ประสิทธิ์ศุภผล ประธานกรรมการบริหาร บริษัท นิว ไบโอดีเซล จำกัด และนายณภัคธร ชัยสงคราม นายกสมาคมลานเทปาล์มน้ำมันประเทศไทย
นายวัฒนศักย์ เสือเอี่ยม รองอธิบดีกรมการค้าภายใน กล่าวว่า ต่อจากนี้ไปปาล์มน้ำมันเพื่อการบริโภคจะลดลง เพราะต่างประเทศให้ความสำคัญกับการบุกรุกป่า หลายปีที่ผ่านมา ปาล์มน้ำมันของไทยมีปัญหาเรื่องราคาตกต่ำ ตามราคาตลาดโลก ทางกระทรวงพาณิชย์ได้เข้าไปดูดซับจากสต๊อกน้ำมันปาล์มดิบ(ซีพีโอ)ที่สูงถึง 4 แสนตัน จากสต๊อกปกติควรอยู่ที่ 2.5 แสนตัน แนวทางที่ทำคือให้การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย(กฟผ.)รับซื้อเพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิงในการผลิตกระแสไฟฟ้า เป้าหมาย 2.6 แสนตัน ขณะที่กระทรวงพลังงานจะผลักดันการใช้น้ำมันดีเซลหมุนเร็ว บี7 เป็นบี 10 ให้เป็นดีเซลพื้นฐาน และบี 20 เป็นทางเลือกซึ่งจะส่งผลให้น้ำมันปาล์มถูกนำไปใช้ด้านพลังงานมากขึ้น แทนการบริโภคที่คาดว่าจะคงปริมาณอยู่ที่ 1 ล้านตันต่อปี
“นโยบายของกระทรวงพลังงานถือว่ามาถูกทางแล้ว ในการใช้พลังงานมาเป็นตัวหลักในการดูดซับ แต่จะทำอย่างไรให้ทุกภาคส่วนทั้งเกษตรกร โรงสกัดน้ำมันปาล์ม และผู้ผลิตไบโอดีเซลเข้ามามีสัดส่วนการแบ่งปันอย่างสมเหตุสมผล เพราะมิฉะนั้นอุตสาหกรรมนี้ไปไม่รอด ภาพรวมปีนี้ปริมาณผลผลิตซีพีโอจะมีทั้งสิ้น 3.2 ล้านตัน และมีสต๊อกยกยอดมาหลังดันไปทำพลังงานไฟฟ้าแล้วส่วนหนึ่ง ก็ใกล้ ๆ 2.5 แสนตันแล้ว ในปีนี้คาดว่า ถ้ากระทรวงพลังงานตัดสัดส่วนน้ำมันปาล์มดิบจากบี 7 ไปเป็นบี 10 มากขึ้น และมีบี 20 เป็นทางเลือก ผมคิดว่าปีนี้ปริมาณที่สมดุลจะเกิดขึ้น และราคาจะค่อนข้างมีเสถียรภาพ"
สำหรับในช่วงนี้เชื่อว่าราคาผลปาล์มยังคงจะสูงขึ้นไปอีกตามกลไกตลาด จากปัจจุบันอยู่ที่ 3.80-4.70 บาทต่อกิโลกรัม(กก.)ซึ่งการประกันรายได้ปาล์มน้ำมัน(4 บาทต่อกก.)เป็นการสร้างหลักประกันเงินในกระเป๋าให้เกษตรกร แต่อีกด้านหนึ่งเป็นหน้าที่ของรัฐในการดันราคาปาล์มให้สูงขึ้นพี่น้องเกษตรกรก็จะได้ทุกคน รัฐบาลก็ไม่ต้องเสียเงินในการจ่ายชดเชยประกันรายได้
"การผลักดันใช้ บี 10 จะช่วยดูดซับซีพีโอ ระดับราคาผลปาล์มน้ำมันจะสูงขึ้นโดยที่ไม่ต้องใช้นโยบายประกันรายได้ จากปัจจุบันราคาผลปาล์มดิบได้ขึ้นมาอยู่กิโลกรัมละ 3.80-4.70 บาทแล้ว จึงมีความเสี่ยงที่จะเกิดปัญหาลักลอบนำเข้าน้ำมันปาล์มดิบตามมา ซึ่งกระทรวงพาณิชย์ได้ร่วมกับสำนักงานตำรวจแห่งชาติตั้งชุดเฉพาะกิจในการดูแลเรื่องนี้อย่างเข้มงวด"
รวมถึงจะติดมิเตอร์ตรวจแท้งก์น้ำมันทุกรายเพื่อดูแลสต๊อกเข้า-ออกว่ามีการเพิ่ม-ลด หรือมีการลักลอบนำเข้ามาหรือไม่ รวมทั้งมีการใช้ดาวเทียมตรวจสอบตรวจสอบแปลงไร่แปลงนา และเชื่อมโยงกับกรมการขนส่งทางบกในการติดตามรถขนส่งน้ำมันทุกคัน ซึ่งต่อไปจะสามารถบอกได้ว่า ต่อไปควรเพิ่ม-ไม่ควรเพิ่มการผลิตปาล์มน้ำมัน และตรงไหนควรเพิ่ม ตรงไหนควรลด โดยเป็นการนำเทคโนโลยีมาใช้ในการบริหารจัดการทั้งระบบ
"ในส่วนของเกษตรกรไม่ควรขยายพื้นที่ปลูกปาล์ม ควรรอดูทิศทางจากนโยบายนี้เพื่อสร้างความสมดุลของระบบก่อน โดยกระทรวงพาณิชย์พร้อมจะเป็นผู้ประสานงาน สร้างกติกาการรับซื้อย่างเป็นธรรมให้กับทุกฝ่าย”
นายอรรถพล ฤกษ์พิบูลย์ ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ กลุ่มปิโตรเลียมขั้นปลาย บริษัท ปตท. จำกัด(มหาชน) กล่าวว่า ไทยเป็นผู้ผลิตซีพีโออันดับ 3 ของโลก ปริมาณราว 2.8 ล้านตันต่อปี รองจากอินโดนีเซียที่ผลิตได้ 40 ล้านตัน และมาเลเซียที่ผลิตได้ 20 ล้านตันต่อปีตามลำดับ โดยเจ้าพ่อปาล์มตัวจริงคือ 2 ประเทศนี้ จากปริมาณผลผลิตรวมของโลกประมาณ 70 กว่าล้านตันตอนนี้ค่อนข้างเกินความต้องการ ทำให้ราคาตลาดโลกตก
ในส่วนปริมาณผลผลิตซีพีโอของไทย 2.8 ล้านตันของไทยนั้น ใช้เพื่อการบริโภคเพียง 1 ล้านตัน ที่เหลือใช้เพื่อเป็นพลังงาน 1.4 ล้านตันแซงการใช้เพื่อบริโภคแล้ว และที่เหลือราว 4 แสนตันซึ่งเป็นปัญหาต้องส่งออกเจอราคาโลกตกต่ำ เพราะฉะนั้นการที่จะทำให้ราคาปาล์มมีเสถียรภาพอย่างยั่งยืนจะต้องสร้างสมดุลในประเทศ โดยการเพิ่มปริมาณการใช้น้ำมันบี 10 จะช่วยดูดซับส่วนเกิน(4 แสนตัน)ได้ทั้งหมด จากปริมาณการใช้ด้านพลังงานจะปรับเพิ่มขึ้น 1-2% ทุกปีตามความต้องการใช้น้ำมัน
อย่างก็ตามการขยับส่วนผสมให้มีน้ำมันปาล์มในดีเซลมากขึ้นนั้นต้องพิจารณาถึงกลุ่มยานยนต์เป็นหลัก เพราะ บี100(ไบโอดีเซล) บี 20 เหมาะกับรถขนาดใหญ่ ในขณะที่รถของไทยส่วนใหญ่เป็นรถยนต์ขนาดกลาง ดังนั้นการใช้ บี 10 จึงเหมาะสมและคุณภาพไม่ต่างกับ บี 7ในปัจจุบัน แต่กระทรวงพลังงานสนับสนุนส่วนต่างราคาบี 10 ให้ถูกกว่าบี 7 ถึง 2 บาทต่อลิตร จึงเป็นทางเลือกของผู้ใช้ ซึ่งทางปตท. ได้ทดสอบ บี 10 แล้วพบว่าประสิทธิภาพของยานยนต์ไม่ต่างกัน แต่ให้การรักษาด้านสิ่งแวดล้อมมากกว่าถึง 40 % โดยค่าพีเอ็ม 2.5 ลดลง ถึง 3 %”
ปัจจุบันค่ายรถต่าง ๆ ขานรับบี 10 โดยในเดือนมกราคม 2563 ทุกจังหวัดจะมีบี 10 ใช้ และในเดือนมีนาคม 2563 จะมีน้ำมันบี 10 จำหน่ายในสถานีบริการน้ำมันทั้งหมดของ ปตท.1,800 สถานีทั่วประเทศ และจะทำให้น้ำมันบี 7 จะค่อย ๆ หายไป ทั้งนี้การรับซื้อของปตท.เป็นในรูปไบโอดีเซลบี 100 จากโรงสกัด ก่อนเพื่อนำมาปรับมาตรฐาน ปัจจุบันมีคลังน้ำมัน บี100 ของปตท.ที่สุราษฎร์ธานี สงขลา และที่สระบุรีคาดจะแล้วเสร็จเร็ว ๆ นี้
นายกฤษดา ชวนะนันท์ ประธานกลุ่มอุตสาหกรรมน้ำมันปาล์ม สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย กล่าวว่า ที่ผ่านมาราคาปาล์มน้ำมันเคยตกต่ำเหลือแค่ 2.80 บาทต่อกิโลกรัม เป็นผลจากสต๊อกซีพีโอที่มากขึ้นในตลาดโลก เนื่องจากผลผลิตเพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดด และจากการปรับปรุงสายพันธุ์ปาล์มที่ดีขึ้น ขณะที่จากมาเลเซียไม่สามารถขยายพื้นที่ปลูกได้ และอินโดนีเซียมีนโยบายไม่ขยายพื้นที่ปลูกปาล์ม ประกอบกับแนวโน้มประชากรที่เพิ่มขึ้น จะส่งผลให้มีการใช้น้ำมันปาล์มมากขึ้น เพราะเป็นน้ำมันที่ราคาถูกสุด เรื่องส่งผลให้สหภาพยุโรป(ยู)กีดกันน้ำมันปาล์ม เพราะเกรงจะเข้าไปแทนน้ำมันพืชชนิดอื่น
กฤษดา ชวนะนันท์
ดังนั้นในระยะยาว ปาล์มยังเป็นพืชที่ดีของเกษตรภาคใต้ และปัจจุบันไทยเป็นผู้นำด้านพลังงานทดแทนของอาเซียน ซึ่งจะช่วยให้ราคาปาล์มปรับตัวเพิ่มขึ้นได้อีก แต่ทั้งนี้ราคาซีพีโอไม่ควรสูงกว่าราคาตลาดโลกเกิน 2 บาทต่อกิโลกรัม เพราะจะส่งผลให้มีการลักลอบนำเข้า ส่วนเกษตรกรไม่ควรขยายพื้นที่ปลูก และไม่ควรขยายสร้างโรงสกัดเพิ่มขึ้นเนื่องจากปัจจุบันกำลังการผลิตของโรงสกัดมากกว่าเกินกว่าผลผลิตปาล์มของประเทศกว่าเท่าตัว และการขยายโรงสกัด จะส่งผลให้ต้นทุนของแต่ละโรงงานปรับเพิ่มขึ้นจะมีปัญหาตามมาอีก
ประกิต ประสิทธิ์ศุภผล
นายประกิต ประสิทธิ์ศุภผล ประธานกรรมการบริหาร บริษัท นิว ไบโอดีเซล จำกัด กล่าวว่า การใช้ บี 10 จะส่งผลให้สต๊อกซีพีโอในประเทศสิ้นปี 2562 เหลือ 2 แสนตันตามเป้าหมาย และทำให้ราคาปาล์มน้ำมันขยับตัวสูงขึ้น ถือเป็นนโยบายที่ดี และเดินมาถูกทางในการสร้างเสถียรภาพราคาน้ำมันปาล์มในประเทศด้วยนโยบายพลังงานทดแทน รัฐบาลควรยึดนโยบายนี้เพื่อแก้ปัญหาราคาสินค้าเกษตรชนิดอื่น ลดพื้นที่ปลูกในพืชที่ไทยมีความสามารถในการแข่งขันลดลง เช่น ข้าว ยางพารา เป็นต้น
ณภัคธร ชัยสงคราม
นายณภัคธร ชัยสงคราม นายกสมาคมลานเทปาล์มน้ำมันประเทศไทย กล่าวว่า การใช้บี 10 นั้น ควรเรียกว่า “ดีเซล”เพื่อสร้างความมั่นใจให้กับผู้ใช้ ในส่วนของลานเท ที่ผ่านมาให้การสนับสนุนมาโดยตลอดโดยกินส่วนต่างจากการรับซื้อปาล์มดิบที่ 30-40 สตางค์ต่อกิโลกรัมเพื่อให้มีเงินทุนหมุนเวียน และจ่ายค่าปาล์มให้เกษตรกร ซึ่งเวลานี้ผลผลิตปาล์มของเกษตรกรมีน้อย ขณะที่สต๊อกซีพีโอมี 5-6 แสนตันถือว่าผิดปกติ ควรตรวจสอบ เพราะหากผลปาล์มเริ่มออกมามากอาจส่งผลกระทบราคา อย่างไรก็ดีนโยบายปาล์มน้ำมันเพื่อพลังงานเป็นนโยบายที่ดี ทางลานเทปาล์มพร้อมให้การสนับสนุน