‘วัดตามจุ๊ก’ ดินแดนแห่งจิตวิญญาณแลนด์มาร์กใหม่เวียดนาม
มีโอกาสไปประเทศเวียดนามครั้งที่ 2 ในชีวิต ทั้ง 2 ครั้ง “ฮานอย” คือพิกัดแลนดิ้งเมืองแรกที่ไม่พลาดจะไปชื่นชมสถานที่ประวัติศาสตร์ของประเทศ ต้นทางของการเมืองการปกครองของประเทศห่างจากฮานอยไปประมาณ 60 กิโลเมตร นั่งรถกว่า 1 ชั่วโมง ไปจังหวัด “Ha nam” ซึ่งผมให้เพื่อนชาวเวียดนามที่ชำนาญภาษาไทย เธอเขียนเป็นภาษาไทยของจังหวัดนี้คือ “จังหวัดห่านาม” ที่นี่กำลังบูมเชิญชวนนักลงทุนไปลงทุน เพราะมีนิคมอุตสาหกรรมรวม 8 แห่ง ส่วนใหญ่เป็นของญี่ปุ่น เกาหลี จึงไม่ต้องแปลกใจถ้ามาห่านามด้วยมอเตอร์เวย์ และเห็นการพัฒนาโลจิสติกส์ของเมืองเป็นระยะ เพื่อรองรับอุตสาหกรรม
นอกจากบูมทางการลงทุน ทางเศรษฐกิจ สิ่งหนึ่งที่ห่านามกำลังบูมคือ สถานที่ท่องเที่ยวแห่งใหม่ ชื่อว่า “วัดตามจุ๊ก: Tam Chuc Temple” ซึ่งยอมรับว่าเห็นโปรแกรมเดินทางทีแรก ก็คิดว่าเป็นวัดธรรมดาทั่วไป แต่ที่ไหนได้พอนั่งรถเข้าไปเท่านั้นแหละ โอ้โห! พื้นที่ใหญ่โตมโหฬาร มีผืนป่า สลับกับแหล่งนํ้าขนาดใหญ่ ไกด์บอกเราว่าที่นี่ เรียกว่าแหล่งท่องเที่ยวเชิงจิตวิญญาณ ตามจุ๊ก เป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่ที่ตั้งอยู่ตรงกลางเส้นทางการท่องเที่ยว เพื่อค้นคว้าดินแดนแห่งพุทธศาสนาที่ไม่ควรพลาดของเวียดนาม
ตามตำนานที่ชาวบ้านเล่าขานต่อกันมา เมื่อครั้งโบราณกาลมีนางฟ้า 7 องค์ได้ลงมาเล่นนํ้าและเพลิดเพลินหลงเสน่ห์ความสวยงามของทัศนียภาพจนลืมเวลากลับ ซึ่งเง็กเซียนฮ่องเต้ได้ส่งคนมาตามโดยนำระฆังมาตีเรียก 6 ครั้งแต่ก็ไม่กลับ ซึ่งเป็นที่มาของภูเขา 6 ลูกในสระนํ้าและยอดเขา 7 ลูกที่ส่องประกายสวยงามดั่งนางฟ้า 7 องค์ ตำนานนี้ก็อาจจะเป็นหนึ่งในเหตุผลเพื่อให้คนโบราณได้ก่อสร้างกิจการทางจิตวิญญาณต่างๆ เพราะก่อนหน้านี้เกือบ 20 ปีตอนที่กรรมกรก่อสร้างระบบชลประทานก็ค้นพบร่องรอยของเสาไม้ เสาหินหลายขนาดอยู่ใต้สระนํ้า รวมทั้งร่องรอยของ วิหารตามจุ๊กที่อยู่ตรงกลางสระนํ้า จากการวิเคราะห์เบื้องต้น นักโบราณคดีได้สรุปว่าวัดตามจุ๊กโบราณมีอายุมากกว่า 1 พันปี
เมื่อปี 2001 นายกรัฐมนตรีได้อนุมัติแผนการฟื้นฟูบูรณะวัดตามจุ๊ก ปี 2013 วัดแห่งนี้ได้รับการรับรองเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งชาติและเมื่อเดือนพฤษภาคม 2019 เป็นที่น่าภาคภูมิใจที่ทางพุทธสมาคมเวียดนามได้เลือกตามจุ๊กเป็นสถานที่จัดงานวิสาขบูชาโลก 2019 เป็นโอกาสดีที่ได้แนะนำให้มิตรประเทศได้รับทราบเกี่ยวกับพุทธศาสนา ประเทศ และคนเวียดนาม รวมทั้งจังหวัดห่านาม
ความกว้างใหญ่สุดลูกหูลูกตา ไกด์บอกว่าวัดตามจุ๊กก่อสร้างบนพื้นที่ 5,000 เฮกตาร์(1 เฮกตาร์เท่ากับ 10,000 ตร.ม. หรือประมาณ 6 ไร่ 1 งาน) รวมสระนํ้าที่กว้างใหญ่เขาหินธรรมชาติและป่าดงดิบ มีสิ่งปลูกสร้างหลักคือ วัดหงอก วิหารตามเท้ วิหารฟาบจู๋ วิหารกวนอิม ประตูตามกวาน และศูนย์ประชุมนานาชาติกลางสระนํ้าโดยในวัดหงอกที่ตั้งบนยอดสูงสุดบูชาพระพุทธรูปที่ทำจากหินทับทิมหนัก 4 ตัน ส่วนตัววัดประกอบจากแท่นหินแกรนิตแดงโดยฝีมือของช่างชาวอินเดีย ซึ่งสิ่งที่พิเศษในการสร้างวัดนี้คือจะไม่ใช้กาวหรือปูนซีเมนต์ในการประสานแท่นหินต่างๆ
และที่ไม่ควรพลาดคือการสักการะพระพุทธรูป 3 องค์ ขนาดใหญ่ ในวิหารตามเท้ที่เป็นตัวแทนของพระพุทธเจ้าในอดีต-ปัจจุบัน-อนาคต พื้นที่จุดนี้มีขนาดกว่า 3 พันตร.ม. มี 2 ชั้นและพระพุทธรูปแต่ละองค์หนักกว่า 80 ตัน สิ่งที่น่าสนใจภายในวิหารตามเท้คือ ภาพผนังวิหารที่ประกอบจากภาพแกะสลักหิน 12,000 ภาพเกี่ยวกับพุทธประวัติ “วิหารชั้นแรกมีภาพแกะสลักหินจากภูเขาไฟอินโดนีเซีย และโดยฝีมือชั้นเยี่ยมของช่างแกะสลักชาวมุสลิมอินโดนีเซีย วิหารชั้น 2 บูชาพระโคตมพุทธเจ้า ซึ่งมีพระพุทธรูปหนัก 150 ตัน และภายในวิหารก็มีภาพแกะสลักหินที่บรรยายพุทธประวัติ ส่วนวิหารชั้น 3 คือวิหารกวนอิมที่มีองค์แม่กวนอิมทองแดงขนาดใหญ่หนักกว่า 150 ตัน”
นอกจากพระพุทธรูปขนาดใหญ่แล้ว ที่วัดตามจุ๊กยังมีสวนหลักศิลาหินจารึกพระคัมภีร์รวม1 พันหลัก แต่ละหลักสูง 14 เมตร หนัก 200 ตันทำจากหินเขียวของจังหวัดแทงฮว้า นับเป็นสวนพระคัมภีร์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ตลอดจนมีต้นโพธิ์ที่เป็นสาขาของต้นพระศรีมหาโพธิ์ ณ พุทธคยา สถานที่ตรัสรู้ ที่มีอายุกว่า 2,250 ปี
เห็นตามจุ๊กเป็นแหล่งท่องเที่ยวเลอเลิศแบบนี้ ต้องบอกเลยว่าเข้าชมฟรี ไม่มีค่าบัตรค่าตั๋ว เพราะเป็นจิตศรัทธาของมหาเศรษฐีเวียดนามร่วมกับเอกชน งบจากรัฐบาลในบางส่วน ที่ค่อยๆ สร้างไปเรื่อยๆ คู่ขนานไปกับการเปิดให้เที่ยวชม โดยมีรายได้หลักหล่อเลี้ยงไกด์ เจ้าหน้าที่ คนดูแล มาจากการให้ทิป ขายของที่ระลึก และบริการรถกอล์ฟ-รถรางเท่านั้น
ไกด์บอกว่าเป้าหมายแล้วเสร็จสมบูรณ์จะอยู่ที่ปี 2050 จะทำให้ตามจุ๊กตั้งอยู่ตรงกลางเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงจิตวิญญาณ ที่มีวัดเฮืองวัดบ๊ายดิ๊ง วัดเทียนฟุก วัดบ่าแดง วิหารลี้เถื่องเกียด วัดโอง ล้อมรอบ ช่วยให้ “ตามจุ๊ก-ห่านาม” เป็นแลนด์มาร์คแห่งใหม่ของการท่องเที่ยวเวียดนามในอีก 30 ปีข้างหน้า
หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 39 ฉบับที่ 3,515 วันที่ 20 - 23 ตุลาคม พ.ศ. 2562
