เศรษฐกิจแบ่งปันที่เปลี่ยนโลก l วิชัย สุวรรณบรรณ

01 ก.พ. 2559 | 03:11 น.
ธุรกิจในแนวคิดเศรษฐกิจแบ่งปันในอดีตที่พวกเรารู้จักกันดีคือ ไทม์แชริ่ง สำหรับสถานที่พักอาศัยส่วนใหญ่อยู่ในแหล่งท่องเที่ยวท่องเที่ยวทั่วโลก แนวคิดของเศรษฐกิจแบ่งปันเป็นสิ่งที่มีประโยชน์สำหรับโลก เป็นการใช้ประโยชน์ของสิ่งของและทรัพย์สินต่าง ๆ ให้ได้ประโยชน์สูงสุดโดยที่ทุกฝ่ายได้ประโยชน์

ไทม์แชริ่งเจริญรุ่งเรืองอยู่ระยะหนึ่งก็เงียบหายไป ทำให้ธุรกิจในแนวคิดเศรษฐกิจแบ่งปันซึ่งดีมาก ๆ เงียบหายไปด้วย แต่เมื่อเทคโนโลยีการสื่อสารโทรคมนาคมและคอมพิวเตอร์เจริญขึ้นและเข้าสู่ยุคโมบาย ทำให้ธุรกิจภายในแนวคิดเศรษฐกิจแบ่งปันกลับมาเกิดขึ้นใหม่เป็นดอกเห็ด

ในระยะ 10 ปีที่ผ่านมา ธุรกิจใหม่ ๆ ในแนวคิดเศรษฐกิจแบ่งปันเกิดขึ้นมากมาย มีทั้งธุรกิจการแบ่งใช้รถบ้านอย่าง Uber มีการเอาบ้านในช่วงเวลาว่างหรือแบ่งพื้นที่ให้เช่าเป็นห้องพักหรือสำนักงานผ่าน Airbnb มีการจ้างคนข้างบ้านทำงานบางอย่างให้โดยภายแอพพ์อย่าง TaskRabbit มีการเอาเครื่องมือเครื่องใช้ภายในบ้านแบ่งให้คนอื่นเช่าไปใช้ผ่าน แอพพ์ Snapgoods มีการแบ่งปันซื้อขายเสื้อผ้าและเครื่องแต่งตัวผ่านแอพพ์ Poshmark มีการแบ่งรถจักรยานให้คนอื่นเช่าใช้ผ่านแอพพ์ Liquid ฯลฯ

ธุรกิจภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจแบ่งปัน ที่มาแรงที่สุดและจะไปไกลถึงขั้นเปลี่ยนโลกคือ ธุรกิจแบ่งปันการใช้รถ ซึ่งนอกจาก Uber แล้วมีระบบการแบ่งปันใช้รถเกิดขึ้นมากมาย ทั้งที่กระจายไปใช้ทั่วโลกอย่าง Uber และใช้เฉพาะท้องถิ่น อย่างเช่น RelayRides Getaround Lyft SideCar ฯลฯ

ธุรกิจการแบ่งปันใช้รถกำลังจะเปลี่ยนโลก เพราะสิ่งที่เกิดขึ้นนี้มีผลกระทบต่ออุตสาหกรรมรถยนต์และวิถีชีวิตคนทั่วโลกอย่างมหาศาล เนื่องจากรถยนต์กำลังจะเป็นระบบรถอัตโนมัติที่ไม่มีคนขับ ถ้าคนสามารถสั่งรถผ่านโทรศัพท์มือถือมาใช้เดินทางได้ไม่ว่าที่จะอยู่ที่บ้านหรือที่ใดบนถนน เป็นรถส่วนตัวออนดีมานด์ เหมือนกับการเรียกแท็กซี่ Uber จะต่างกันตรงที่รถที่เรียกมาไม่ต้องใช้คนขับ เราสามารถจ่ายเงินและสั่งให้รถคันนั้นพาเราไปที่ใดก็ได้ด้วยโทรศัพท์มือถือ การซื้อรถส่วนตัวซึ่งปรกติแล้วเราจะใช้เพียงบางเวลา ส่วนใหญ่จะจอดอยู่ที่บ้านหรือที่ทำงานก็ไม่จำเป็นอีกต่อไป

เมื่อคนไม่ต้องซื้อรถมาใช้ส่วนตัว อุตสาหกรรมรถยนต์ก็ไม่ต้องผลิตรถเป็นจำนวนมาก ถนนไม่ต้องสร้าง บ้านพักอาศัยไม่ต้องมีที่จอดรถ ตึกใหญ่ ๆ ไม่ต้องมีที่จอดรถ โชว์รูมขายรถยนต์หายไป ปั๊มน้ำมันจะเปลี่ยนเป็นที่ชาร์จไฟเพราะรถอัตโนมัติส่วนใหญ่จะใช้ไฟฟ้าไม่ใช้น้ำมัน อุตสาหกรรมรถและน้ำมันหดตัว คนไม่ต้องเสียเวลาดูแลรถ แท็กซี่สามล้อเจ๊ง อุบัติเหตุลดลง ประกันรถขายไม่ได้ ขณะที่กิจการรถเช่าจะเจริญรุ่งเรือง คนจะเคลื่อนไหวได้อย่างสะดวกสบายขึ้น จะเกิดการประหยัดทางเศรษฐกิจจากการแบ่งปันการใช้รถอย่างมหาศาล

บริษัทผู้ผลิตรถยนต์ยักษ์ใหญ่ของโลกอย่างจีเอ็ม หรือเจนเนอรัลมอเตอร์ มองเห็นแล้วว่าในอนาคตไม่ไกล จะเกิดการเปลี่ยนแปลงใหญ่ทั่วโลก 3 เรื่องด้วยกันคือ 1. การใช้รถอัตโนมัติหรือรถยนต์ไร้คนขับจะเริ่มขึ้นในระบบรถเช่า 2. อุตสาหกรรมรถยนต์และชิ้นส่วนจะหดตัวลง และ 3. ธุรกิจรถเช่าโดยใช้เทคโนโลยีใหม่จะขยายตัวจนมีมูลค่าธุรกิจมากกว่าอุตสาหกรรมการผลิตรถยนต์

ด้วยเหตุนี้ จีเอ็มจึงทุ่มเงินซื้อกิจการธุรกิจระบบแบ่งปันเช่ารถและระบบรถแท็กซี่แบบ Uber โดยที่ซื้อไปแล้วคือ Lyft ใช้เงิน 500 ล้านดอลลาร์ บริษัทที่สองคือ Sidecar ซึ่งเป็นคู่แข่งของ Uber ขณะที่ตัวจีเอ็มเอง ก็มีระบบแบ่งปันการใช้รถอยู่แล้วคือ Let’s Drive NYC ที่นิวยอร์ก และยังเปิดตัวแบรนด์รถแบ่งปันและให้เช่าของตัวเองที่ชื่อ Maven ซึ่งปล่อยรถให้เช่าผ่านแอพพ์  Zipcar หรือ City CarShare

โลกของอุตสาหกรรมรถยนต์และความสัมพันธ์ของคนกับรถส่วนตัวหรือรถส่วนบุคคลกำลังจะเปลี่ยนแปลงอย่างที่คุณไม่เคยคิดมาก่อน โปรดติดตาม