ทางออกนอกตำรา : บทเรียนราคาแพง EARTH “เม่า 2 หมื่นราย” ตายสนิท
ทางออกนอกตำรา
โดย... บากบั่น บุญเลิศ
บทเรียนราคาแพง EARTH “เม่า 2 หมื่นราย” ตายสนิท
มหากาพย์ของเรื่องราวแห่งการสร้างหนี้ที่รวดเร็วปานสายฟ้าฟาดของ บริษัท เอ็นเนอร์ยี่ เอิร์ธ จำกัด (มหาชน) หรือ EARTH กำลังถูกบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ตลาดทุน ตลาดหุ้นของเมืองไทย
เมื่อหุ้นบริษัท EARTH ที่เคยร้อนแรง เป็นบริษัทดีเด่น มียอดขายเป็นหมื่นล้านบาท กำไรเป็น พันล้านบาทมาตลอดหลายปี ที่ “พิสุทธิ์-พิรุฬห์-พิพรรธ-พิบูล พิหเคนทร์” และ “ขจรพงศ์ คำดี” ร่วมกันสรรค์สร้างด้วยการแบ็กดอว์บริษัท APC ในปี 2553 เข้าซื้อขายหุ้นในตลาด MAI
พิบูล พิหเคนทร์ กรรมการบริหาร ,ขจรพงศ์ คำดี ซีอีโอ, และ ธนาวรรธน์ ประทุมสุวรรณ์ เอ็มดี
หุ้น EARTH ฮอตฮิตติดลมบนมาตลอด หุ้นตัวนี้ตอนต้นปี 2556-2557 เคยมีมูลค่าทางการตลาด market cap สูงสุดถึง 3.1 หมื่นล้านบาท และเคยรุ่งเรืองมาในตอนไตรมาสแรกของปี 2560
แต่ตอนนี้กลายเป็นหุ้นที่ซื้อขายกันไม่ได้ในตลาดหลักทรัพย์ฯ เพราะตลาดสั่งแขวนห้ามซื้อขาย ทำไมถึงเป็นเช่นนี้?
ผมตั้งคำถามเรื่องปัญหาหุ้นตัวนี้กับผู้บริหารระดับสูงของ ก.ล.ต.ในคํ่าคืนหนึ่งว่า เกิดอะไรกับหุ้น EARTH และมีผู้เสียหายจากหุ้นตัวนี้มากน้อยแค่ไหน ทำไมก.ล.ต.จึงใช้ยาแรงกับหุ้นตัวนี้
คำชี้แจงที่ได้รับทำให้ผมตะลึง....และเข้าใจภาพใหญ่มากขึ้น
เรื่องแรก กรณีของ EARTH เป็นเรื่องธรรมาภิบาลในทางบัญชีการเงินของผู้บริหาร คณะกรรมการของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหุ้น ซึ่งก.ล.ต.มีข้อกำหนดทางกฎหมายให้ บจ.ต้องชี้แจง เปิดเผยต่อผู้ถือหุ้นและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอย่างโปร่งใส
การที่จู่ๆบริษัท EARTH มีหนี้สินเพิ่มขึ้นมาเป็น 4.7 หมื่นล้านบาท ภายในเวลาอันรวดเร็วจนต้องขอฟื้นฟูกิจการนั้น ไม่มีการชี้แจงที่มาที่ไปของรายการที่ชัดเจน
ขณะที่งบการเงินในสิ้นไตรมาส 1/2560 บริษัท EARTH มีหนี้รวมกันแค่ 23,000 ล้านบาท เป็นตั๋วแลกเงิน 2,382 ล้านบาท เป็นทรัสต์รีซีต 5,308 ล้านบาท เป็นแพ็กกิ้งเครดิต 4,791 ล้านบาท เป็นเงินกู้ธนาคาร 4,213 ล้านบาท เป็นหุ้นกู้ 5,475 ล้านบาท หนี้แค่นี้บริษัทสามารถหมุนใช้ไปเรื่อยๆได้ แม้จะมีหนี้ที่ครบกำหนดชำระภายในปีนี้มากถึง 14,932 ล้านบาท ก็ตามที แต่ทำไมบริษัทดีๆจึงล้มพังครืนในพริบตา
ที่น่าจับตาคือการที่คณะผู้บริหาร คณะกรรมการ จงใจชักดาบหนี้ตั๋วบี/อี 40 ล้านบาท เมื่อวันที่ 7 มิถุนายน 2560 และต่อมาก็ผิดนัดชำระหนี้ตั๋วบี/อี อีก 717 ล้านบาท ทั้งๆที่บริษัท EARTH มีเงินสดพร้อมใช้ในกิจการซึ่งได้ซุกไว้อีกบัญชีหนึ่งร่วม 800 ล้านบาท
สะท้อนให้เห็นว่า วิธีคิดของคณะกรรมการผู้บริหารของ EARTH มีปัญหา ในจริยธรรมของผู้กู้ที่ดี
ลองคิดดูว่า ถ้าคุณเป็นลูกหนี้แล้วมีหนี้ที่ต้องชำระเขาจากการกู้ยืมเงินมาหมุนใช้ในกิจการ แต่ไม่ยอมจ่าย ยอมประกาศชักดาบ แต่ขณะเดียวกันก็มีคำสั่งโอนเงินในบัญชีนั้นออกไปในต่างประเทศร่วม 400 ล้านบาท จากเงินในบัญชี 800 ล้านบาท ย่อมตอบคำถามได้ว่า มีความรับผิด รับชอบ แค่ไหน...
ขจรพงศ์ คำดี
เรื่องนี้มีคำชี้แจงชัดเจนจากปากของ ขจรพงศ์ คำดี ประธานกรรมการบริหาร ว่า ช่วงที่ผิดนัดชำระหนี้ตั๋วบี/อี 40 ล้านบาทนั้น บริษัทมีเงินสดที่เปิดไว้ในบัญชีธนาคารธนชาต 800 ล้านบาท มาตั้งแต่ต้นปี 2560 จริง และได้สั่งให้โอนไปชำระค่าสินค้าตามสัญญากับจีน 400 ล้านบาทจริง แต่ที่ไม่จ่ายเพราะเตรียมไว้เรื่องอื่น...ผมถึงบอกว่า ถ้าเป็นแบบนี้ EARTH มีเงินสด แต่ไม่จ่ายเจ้าหนี้ที่ตัวเองไปกู้มาอย่างหน้าด้านที่สุด
เรื่องที่ 2 ก.ล.ต.บอกผมว่า ปัญหาเรื่อง EARTH มิได้มีเพียงแค่เจ้าหนี้ 4 ราย และผู้ถือหุ้นในบัญชีอีก 7,000 รายได้รับผลกระทบ หากแต่มีผู้เสียหายในขณะนี้ที่หลงเข้าไปในสนามหุ้นในช่วงวันที่ 11 พฤษภาคม- 8 มิถุนายน 2560 กว่า 2 หมื่นคน นี่จึงเป็นที่มาของการใช้ยาแรง
เมื่อผมไปกะเทาะข้อมูลจึงเห็นร่องรอยบางประการ ในช่วงที่หุ้น EARTH ตกลงมาฮวบฮาบ -30% และติดฟลอร์ 2 วันซ้อนวันที่ 11 พฤษภาคม 2560 ราคาหุ้นร่วง FLOOR แรก วันที่ 12 พฤษภาคม 2560 ราคาหุ้นร่วง FLOOR ที่สอง
ต่อมาผู้บริหารปฏิเสธว่าผู้ถือหุ้นในตระกูลพิหเคนทร์ กับขจรพงศ์ ยังรักกันดี และพื้นฐานบริษัทไม่เปลี่ยน ที่ราคาลงเป็นไปตามภาวะตลาดในตอนนั้น…ไม่มีการพูดถึงหนี้...และการทุบ การเทขายหุ้นเลยแม้แต่น้อย
แต่ในรายงาน 246-2 ที่เจ้าของหุ้น EARTH ทั้งคนในตระกูล “พิหเคนทร์” และ “คำดี” ถูกบังคับขายในช่วงนั้น มีถึง 339 ล้านหุ้น
เมื่อเจาะไปดูในรายละเอียดพบใบรายงาน 59-2 ซึ่งเป็นรายงานของการขายหุ้นของผู้บริหาร EARTH พบว่าราคาที่ถูกบังคับขายชุดแรกราคาหุ้นละ 2.84 บาท ถูกบังคับขายรอบที่ 2 ราคาหุ้นละ 1.98 บาท
หุ้นที่คนในตระกูลพิหเคนทร์-คำดีถืออยู่ถูกเทขาย แต่ได้เรียกแมลงเม่ากลุ่มใหญ่เข้าไปดันราคาเมื่อมีการชี้แจงว่าบริษัทไม่มีปัญหา พื้นฐานไม่เปลี่ยน
หุ้น EARTH ที่เคยดำดิ่ง แต่กลับมีคนมาช้อนซื้อขายกันอย่างคึกคักเหมือนมีงานปาร์ตี้ การซื้อขายทั้งหมดเกิดขึ้นเพียง 5 วัน มูลค่ามากถึง 9,350 ล้านบาท ก่อนจะติดดอยกันทั้งบางเมื่อถูกขึ้น SP หลังบริษัทแจ้งสถานะหนี้ต่อตลาดหุ้น...
การตายหมู่จึงเกิดขึ้นจากการไม่เปิดเผยข้อมูลที่เป็นจริงของผู้บริหาร EARTH
นี่จึงเป็นต้นเหตุที่ก.ล.ต.ต้องสั่งให้มีผู้ตรวจสอบบัญชีพิเศษเข้าไปตรวจสอบ และให้คณะกรรมการชี้แจงข้อมูลทั้งหมด ไม่เช่นนั้นจะเอาผิดทางแพ่งและอาญา...
คอลัมน์ : ทางออกนอกตำรา/ หน้า 6 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ / ฉบับ 3287 ระหว่างวันที่ 13-16 ส.ค.2560
