ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) อยู่ระหว่างเปิดรับฟังความคิดเห็นและข้อเสนอแนะต่อประเด็นปรับปรุงหลักเกณฑ์ด้านสินเชื่อ เพื่อสนับสนุนให้สถาบันการเงินประกอบธุรกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยยังคงหลักการกำกับดูแลที่ดี ภายใต้กรอบความเสี่ยงที่ยอมรับได้ใน 2 ประเด็นคือ
การนับลูกหนี้รายใหญ่ สำหรับธุรกรรมสินเชื่อ factoring กรณีธุรกรรม factoring ภายในประเทศ หากธนาคารพาณิชย์ได้รับการประกันความเสี่ยงด้านเครดิตโดยบริษัทประกันภัย ธนาคารพาณิชย์ยังไม่สามารถนับบริษัทประกันภัยดังกล่าวเป็นลูกหนี้แทนผู้ซื้อสินค้าหรือผู้ขายสินค้าแล้วแต่กรณี ในการคำนวณอัตราส่วนการกำกับลูกหนี้รายใหญ่ (SLL) ได้ ทำให้ผู้ซื้อสินค้าหรือผู้ขายสินค้าอาจมีข้อจำกัดในการทำธุรกรรมกับธนาคารพาณิชย์
ขณะที่หากเป็นธุรกรรมสินเชื่อเพื่อการค้าที่มีการประกันการส่งออก(export credit insurance) ซึ่งธนาคารพาณิชย์เป็นผู้รับผลประโยชน์ตามกรมธรรม์หรือเป็นผู้รับโอนสิทธิจากผู้รับผลประโยชน์ตามกรมธรรม์ หลักเกณฑ์อนุญาตให้ธนาคารพาณิชย์สามารถนับบริษัทประกันภัยเป็นลูกหนี้ในการคำนวณ SLL ได้
ดังนั้นธปท.จึงเสนอปรับปรุงหลักเกณฑ์และเงื่อนไขในการนับ SLL ของลูกหนี้ธุรกรรมสินเชื่อเพื่อการค้ารวมถึง factoring กรณีที่มีการประกันความเสี่ยงด้านเครดิตหรือประกันภัยสินเชื่อทางการค้า (trade credit insurance -TCI) ให้สอดคล้องกันทุกกรณี โดยให้ธนาคารพาณิชย์นับบริษัทประกันภัยทั้งในและต่างประเทศที่ให้บริการ TCI เป็นลูกหนี้ ในการคำนวณ SLL ตามมูลค่าที่บริษัทประกันภัยนั้นรับประกันความเสี่ยงภายใต้เงื่อนไขเดียวกับลูกหนี้ธุรกรรมสินเชื่อเพื่อการค้าที่มีการประกันการส่งออก (export credit insurance)
ส่วนการประกอบธุรกิจรับซื้อหรือรับโอนลูกหนี้เงินให้กู้ยืม ปัจจุบันธปท.อนุญาตให้ธนาคารพาณิชย์ประกอบธุรกิจรับซื้อหรือรับโอนลูกหนี้เงินให้กู้ยืมทั้งที่เป็นเงินบาทและเงินตราต่างประเทศได้จากธนาคารพาณิชย์และนิติบุคคลอื่นในประเทศเท่านั้น ทำให้ธนาคารพาณิชย์มีภาระในการขออนุญาตรายกรณี หากต้องการจะรับซื้อหรือรับโอนลูกหนี้เงินให้กู้ยืมจากธนาคารพาณิชย์ในต่างประเทศ
ดังนั้นธปท.จึงเสนอปรับปรุงหลักเกณฑ์เพื่อให้ธนาคารพาณิชย์สามารถรับซื้อหรือรับโอนลูกหนี้เงินให้กู้ยืมจากธนาคารพาณิชย์ในต่างประเทศได้เป็นการทั่วไป สำหรับกรณีเป็นลูกหนี้ syndicated loan ที่คุณภาพดีและสามารถก่อให้เกิดรายได้ในอนาคต เพื่อให้ธนาคารพาณิชย์สามารถบริหารจัดการพอร์ตสินเชื่อและบริหารความเสี่ยงได้ยืดหยุ่นขึ้นภายใต้ระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้
ขณะที่การทำธุรกรรมการถ่ายโอนหรือรับโอนความเสี่ยงด้านเครดิต (Risk participation) ปัจจุบันขอบเขตของการประกอบธุรกิจ Risk participation ในส่วนของสินทรัพย์อ้างอิงและคู่สัญญาอาจไม่สอดคล้องกับแนวปฏิบัติและบริบทของการทำธุรกรรมดังกล่าวในตลาด ส่งผลให้ธนาคารพาณิชย์มีภาระในการขออนุญาตรายกรณี
ดังนั้นธปท.จึงเสนอปรับปรุงให้มีความยืดหยุ่นในการบริหารความเสี่ยงด้านเครดิตและสอดคล้องกับแนวปฏิบัติในตลาดยิ่งขึ้นโดยขยายขอบเขตสินทรัพย์อ้างอิงให้ครอบคลุมถึงธุรกรรมแฟ็กเตอริงและการค้ำประกัน และขยายขอบเขตคู่สัญญาให้ครอบคลุมบริษัทประกันภัยในต่างประเทศที่มีหน่วยงานกำกับดูแลและได้รับการจัดอันดับเครดิตในระดับ investment grade
ส่วนการปรับปรุงหลักเกณฑ์การกำกับการทำธุรกรรมกับผู้ถือหุ้นรายใหญ่หรือกิจการที่มีผลประโยชน์เกี่ยวข้อง (Related Lending) ซึ่งเคยได้รับการอนุมัติจากคณะกรรมการสถาบันการเงินด้วยมติเอกฉันท์แล้ว หากในการเปลี่ยน แปลงเงื่อนไขของธุรกรรมดังกล่าวเป็นกรณีที่ได้รับอนุมัติจากคณะกรรมการสินเชื่อหรือคณะกรรมการบริหารที่คณะกรรมการสถาบันการเงินได้มอบอำนาจไว้
หลักเกณฑ์ปัจจุบันกำหนดให้สถาบันการเงินนำการเปลี่ยนแปลงเงื่อนไขของธุรกรรมดังกล่าวเข้าขอรับสัตยาบันจากคณะกรรมการสถาบันการเงินในการประชุมครั้งถัดไปและต้องได้รับมติเอกฉันท์ในทุกกรณี ซึ่งรวมถึงการเปลี่ยนแปลงเงื่อนไขของธุรกรรมที่ไม่ก่อให้เกิดความเสี่ยงเพิ่มขึ้นทำ ทำให้สถาบันการเงินมีภาระในการดำเนินการ
ดังนั้นธปท.จึงเสนอปรับปรุงประกาศธปท. เพื่อลดภาระในการดำเนินการของสถาบันการเงิน สำหรับกรณีการเปลี่ยนแปลงเงื่อนไขของธุรกรรมที่ไม่ก่อให้เกิดความเสี่ยงเพิ่มขึ้น โดยปรับเพิ่มข้อยกเว้นในกรณีการลดหรือยกเลิกวงเงินเดิมไม่ต้องขอรับสัตยาบันจากคณะกรรมการสถาบันการเงินอีก
ส่วนธุรกรรมที่สถาบันการเงินทำกับบุคคลใดบุคคลหนึ่งก่อนและต่อมาเข้าลักษณะเป็นผู้ถือหุ้นรายใหญ่หรือกิจการที่มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องตามมาตรา 49 แห่งกฎหมายว่า ด้วยธุรกิจสถาบันการเงินไม่ได้รับการผ่อนผัน การคำนวณอัตราส่วน Related Lending เป็น
การทั่วไป ส่งผลกระทบต่อความต่อเนื่องในการทำธุรกรรมและการดำเนินงานของลูกหนี้ รวมถึงทำให้สถาบันการเงินมีภาระในการขออนุญาตผ่อนผันรายกรณี
ดังนั้นธปท. จึงเสนอปรับปรุงประกาศธปท.เพื่อให้เกิดความชัดเจนและลดภาระในการดำเนินการของสถาบันการเงิน โดยผ่อนผันเป็นการชั่วคราวให้ สถาบันการเงินสามารถทำธุรกรรมกับบุคคลที่เข้าลักษณะข้างต้นตามสัญญาที่ผูกพันไว้เดิมต่อไปได้และต้องดำเนินการ เพื่อทำให้การทำธุรกรรมดังกล่าวเป็นไปตามมาตรา 49 โดยเร็ว
หน้า 1 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 44 ฉบับที่ 3,985 วันที่ 21 - 24 เมษายน พ.ศ. 2567