ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ออกบทวิเคราะห์เรื่อง “รายงานสถานการณ์การค้ามนุษย์ (TIP Report 2016) ขยับสถานะของไทยพ้น Tier 3 ส่งผลบวกต่อภาพลักษณ์ส่งออกประมงไทย”
ประเด็นสำคัญ
•กระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ยกสถานะของประเทศไทยจากระดับ Tier 3 เป็น Tier 2 (Watch list) ในรายงานสถานการณ์การค้ามนุษย์ เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 2559 หลังจากเล็งเห็นถึงความพยายามในการแก้ปัญหาด้านแรงงานของไทย โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมประมง
•ในช่วง 2 ปีก่อนหน้าที่ไทยได้รับการจัดสถานะ Tier 3 สหรัฐฯ ไม่ได้กำหนดมาตรการแทรกแซงทางด้านเศรษฐกิจการค้า เพราะฉะนั้น ผลกระทบทางตรงจากการที่ไทยได้รับการยกสถานะดีขึ้นในปี 2559 นี้ ก็น่าจะมีจำกัด ขณะที่ไทยน่าจะได้รับอานิสงส์ทางอ้อมจากความเชื่อมั่นต่อภาพลักษณ์สินค้าที่ดีขึ้นเป็นหลัก
•ภาพรวมสินค้าประมงส่งออกของไทยไปยังสหรัฐฯ ในปี 2559 จะมีทิศทางที่ดีขึ้นและคาดว่าจะพลิกกลับมาขยายตัวเป็นบวกครั้งแรกในรอบ 4 ปี อยู่ในช่วงร้อยละ 3.0-5.0 (YoY) จากการฟื้นตัวของกำลังการผลิตกุ้งในประเทศซึ่งเป็นสินค้าส่งออกสำคัญไปยังสหรัฐฯ ในขณะที่การขยับสถานะของไทยในรายงานการค้ามนุษย์ก็น่าจะเป็นส่วนช่วยส่งเสริมภาพลักษณ์สินค้าไทยและส่งผลดีต่อการส่งออกสินค้าประมงไทยไปยังสหรัฐฯ ในระยะข้างหน้า
ความพยายามอย่างต่อเนื่องในการแก้ไขปัญหาด้านแรงงานของภาครัฐเริ่มเห็นผลเป็นรูปธรรม เมื่อกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ปรับเพิ่มสถานะของประเทศไทยจากระดับ Tier 3 เป็น Tier 2 (Watch list) ในรายงานสถานการณ์การค้ามนุษย์ (TIP Report 2016) ในวันที่ 30 มิถุนายน 2559 หลังจากเล็งเห็นถึงความพยายามในการแก้ปัญหาด้านแรงงานของไทย โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมอาหารทะเล
เนื่องจากในช่วง 2 ปีก่อนหน้าที่ไทยได้รับการจัดสถานะ Tier 3 สหรัฐฯ ไม่ได้กำหนดมาตรการแทรกแซงทางด้านเศรษฐกิจการค้า เพราะฉะนั้น ผลกระทบทางตรงจากการที่ไทยได้รับการยกสถานะดีขึ้นในปี 2559 นี้ ก็น่าจะมีจำกัด ขณะที่ไทยน่าจะได้รับอานิสงส์ทางอ้อมจากความเชื่อมั่นต่อภาพลักษณ์สินค้าที่ดีขึ้นเป็นหลัก ทั้งนี้ ประเด็น TIP Report ของ US จะแตกต่างจากกฎระเบียบ IUU Fishing ของ EU ที่มีบทลงโทษชัดเจนถึงการห้ามนำเข้าสินค้าอาหารทะเลในกรณีที่ได้รับสถานะใบแดง (ไทยยังคงอยู่ในสถานะใบเหลือง)
สำหรับภาพรวมสินค้าประมงส่งออกของไทย (หนึ่งในอุตสาหกรรมที่ถูกระบุในประเด็นปัญหาด้านแรงงาน) ไปยังสหรัฐฯ ในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมาหดตัวต่อเนื่องท่ามกลางปัจจัยลบหลายประการ ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของราคาวัตถุดิบทูน่าที่ลดลง ส่งผลต่อมูลค่าการส่งออกปลาทูน่ากระป๋องให้หดตัวตาม หรือปัญหาการขาดแคลนวัตถุดิบกุ้งของไทยเนื่องจากการระบาดของโรคตายด่วนในกุ้ง (EMS) ตั้งแต่ช่วงปลายปี 2555 ที่ผ่านมา ส่งผลต่อปริมาณการส่งออกที่ลดลง ทั้งนี้ แม้สถานะ Tier 3 ที่ไทยได้รับอาจไม่ส่งผลกระทบทางตรงในเชิงระงับการนำเข้าสินค้าจากไทย แต่ก็มีผลทางอ้อมในประเด็นด้านภาพลักษณ์สินค้าส่งออกไทยจากการที่ผู้นำเข้าที่เป็นห้างค้าปลีกขนาดใหญ่ในสหรัฐฯ อาจเลี่ยงที่จะนำเข้าจากไทย เนื่องจากเกรงว่าจะมีผลเชิงภาพลักษณ์ในสายตาผู้บริโภค ซึ่งอาจจะจะไม่เห็นผลในเชิงมูลค่าที่ชัดเจน
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มองว่า ภาพรวมสินค้าประมงส่งออกของไทยไปยังสหรัฐฯ ในปี 2559 จะมีทิศทางที่ดีขึ้นและคาดว่าจะพลิกกลับมาขยายตัวเป็นบวกครั้งแรกในรอบ 4 ปี อยู่ในช่วงร้อยละ 3.0-5.0 (YoY) หรือมีมูลค่า 1,320 -1,350 ล้านดอลลาร์ฯ โดยได้รับอานิสงส์จากการฟื้นตัวของกำลังการผลิตกุ้งในประเทศซึ่งเป็นสินค้าส่งออกสำคัญไปยังสหรัฐฯ โดยในปี 2559 คาดว่ากำลังการผลิตกุ้งในประเทศจะเพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้าถึงร้อยละ 15.4 (YoY) และในปี 2560 เพิ่มขึ้นอีกร้อยละ 8.3 (YoY) ทั้งนี้ การขยับสถานะของไทยในรายงานการค้ามนุษย์ก็จะเป็นส่วนช่วยส่งเสริมภาพลักษณ์สินค้าไทย โดยเฉพาะสินค้าประมงที่คำสั่งซื้อน่าจะปรับตัวดีขึ้นหลังจากนี้ ซึ่งส่งผลดีต่อการส่งออกสินค้าประมงไทยไปยังสหรัฐฯ ในระยะข้างหน้า
อย่างไรก็ตาม ยังคงต้องติดตามประเด็น IUU Fishing (การประมงผิดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไร้การควบคุม) ของสหภาพยุโรป ถึงผลการประเมินสถานะของประเทศไทยในช่วง 1-2 เดือนข้างหน้า ซึ่งประเทศไทยได้มีความคืบหน้าอย่างมากในการแก้ไขปัญหาเพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานของสหภาพยุโรป นอกจากนี้ยังต้องติดตามในรายละเอียดของกฎระเบียบ IUU Fishing ของสหรัฐฯ ที่คาดว่าจะนำมาบังคับใช้กับประเทศคู่ค้าอาหารทะเลในเดือนก.ย. 2559 นี้
ความพยายามอย่างต่อเนื่องในการแก้ไขปัญหาด้านแรงงานของภาครัฐเริ่มเห็นผลเป็นรูปธรรม เมื่อกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ปรับเพิ่มสถานะของประเทศไทยจากระดับ Tier 3 เป็น Tier 2 (Watch list) ในรายงานสถานการณ์การค้ามนุษย์ (TIP Report 2016) ในวันที่ 30 มิถุนายน 2559 หลังจากเล็งเห็นถึงความพยายามในการแก้ปัญหาด้านแรงงานของไทย โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมอาหารทะเล
เนื่องจากในช่วง 2 ปีก่อนหน้าที่ไทยได้รับการจัดสถานะ Tier 3 สหรัฐฯ ไม่ได้กำหนดมาตรการแทรกแซงทางด้านเศรษฐกิจการค้า เพราะฉะนั้น ผลกระทบทางตรงจากการที่ไทยได้รับการยกสถานะดีขึ้นในปี 2559 นี้ ก็น่าจะมีจำกัด ขณะที่ไทยน่าจะได้รับอานิสงส์ทางอ้อมจากความเชื่อมั่นต่อภาพลักษณ์สินค้าที่ดีขึ้นเป็นหลัก ทั้งนี้ ประเด็น TIP Report ของ US จะแตกต่างจากกฎระเบียบ IUU Fishing ของ EU ที่มีบทลงโทษชัดเจนถึงการห้ามนำเข้าสินค้าอาหารทะเลในกรณีที่ได้รับสถานะใบแดง (ไทยยังคงอยู่ในสถานะใบเหลือง)
2556 2557 2558 2558/5M 2559/5M
มูลค่าส่งออกประมงสด (ล้านดอลลาร์ฯ) 440.5 404.9 363.2 132.5 173.0
%YoY -27.6 -8.1 -10.3 -3.2 30.6
มูลค่าส่งออกอาหารทะเลกระป๋องและแปรรูป(ล้านดอลลาร์ฯ) 1,181.2 1,118.6 920.3 334.3 302.0
%YoY -13.9 -5.3 -17.7 -13.6 -9.7
รวมมูลค่าส่งออกผลิตภัณฑ์ประมง
(ล้านดอลลาร์ฯ) 1,621.6 1,523.5 1,283.5 466.9 475.1
%YoY -18.1 -6.1 -15.8 -10.0 1.8
สำหรับภาพรวมสินค้าประมงส่งออกของไทย (หนึ่งในอุตสาหกรรมที่ถูกระบุในประเด็นปัญหาด้านแรงงาน) ไปยังสหรัฐฯ ในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมาหดตัวต่อเนื่องท่ามกลางปัจจัยลบหลายประการ ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของราคาวัตถุดิบทูน่าที่ลดลง ส่งผลต่อมูลค่าการส่งออกปลาทูน่ากระป๋องให้หดตัวตาม หรือปัญหาการขาดแคลนวัตถุดิบกุ้งของไทยเนื่องจากการระบาดของโรคตายด่วนในกุ้ง (EMS) ตั้งแต่ช่วงปลายปี 2555 ที่ผ่านมา ส่งผลต่อปริมาณการส่งออกที่ลดลง ทั้งนี้ แม้สถานะ Tier 3 ที่ไทยได้รับอาจไม่ส่งผลกระทบทางตรงในเชิงระงับการนำเข้าสินค้าจากไทย แต่ก็มีผลทางอ้อมในประเด็นด้านภาพลักษณ์สินค้าส่งออกไทยจากการที่ผู้นำเข้าที่เป็นห้างค้าปลีกขนาดใหญ่ในสหรัฐฯ อาจเลี่ยงที่จะนำเข้าจากไทย เนื่องจากเกรงว่าจะมีผลเชิงภาพลักษณ์ในสายตาผู้บริโภค ซึ่งอาจจะจะไม่เห็นผลในเชิงมูลค่าที่ชัดเจน
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มองว่า ภาพรวมสินค้าประมงส่งออกของไทยไปยังสหรัฐฯ ในปี 2559 จะมีทิศทางที่ดีขึ้นและคาดว่าจะพลิกกลับมาขยายตัวเป็นบวกครั้งแรกในรอบ 4 ปี อยู่ในช่วงร้อยละ 3.0-5.0 (YoY) หรือมีมูลค่า 1,320 -1,350 ล้านดอลลาร์ฯ โดยได้รับอานิสงส์จากการฟื้นตัวของกำลังการผลิตกุ้งในประเทศซึ่งเป็นสินค้าส่งออกสำคัญไปยังสหรัฐฯ โดยในปี 2559 คาดว่ากำลังการผลิตกุ้งในประเทศจะเพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้าถึงร้อยละ 15.4 (YoY) และในปี 2560 เพิ่มขึ้นอีกร้อยละ 8.3 (YoY) ทั้งนี้ การขยับสถานะของไทยในรายงานการค้ามนุษย์ก็จะเป็นส่วนช่วยส่งเสริมภาพลักษณ์สินค้าไทย โดยเฉพาะสินค้าประมงที่คำสั่งซื้อน่าจะปรับตัวดีขึ้นหลังจากนี้ ซึ่งส่งผลดีต่อการส่งออกสินค้าประมงไทยไปยังสหรัฐฯ ในระยะข้างหน้า
อย่างไรก็ตาม ยังคงต้องติดตามประเด็น IUU Fishing (การประมงผิดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไร้การควบคุม) ของสหภาพยุโรป ถึงผลการประเมินสถานะของประเทศไทยในช่วง 1-2 เดือนข้างหน้า ซึ่งประเทศไทยได้มีความคืบหน้าอย่างมากในการแก้ไขปัญหาเพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานของสหภาพยุโรป นอกจากนี้ยังต้องติดตามในรายละเอียดของกฎระเบียบ IUU Fishing ของสหรัฐฯ ที่คาดว่าจะนำมาบังคับใช้กับประเทศคู่ค้าอาหารทะเลในเดือนก.ย. 2559 นี้ ประเด็นสำคั
• กระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ยกสถานะของประเทศไทยจากระดับ Tier 3 เป็น Tier 2 (Watch list) ในรายงานสถานการณ์การค้ามนุษย์ เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 2559 หลังจากเล็งเห็นถึงความพยายามในการแก้ปัญหาด้านแรงงานของไทย โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมประมง
• ในช่วง 2 ปีก่อนหน้าที่ไทยได้รับการจัดสถานะ Tier 3 สหรัฐฯ ไม่ได้กำหนดมาตรการแทรกแซงทางด้านเศรษฐกิจการค้า เพราะฉะนั้น ผลกระทบทางตรงจากการที่ไทยได้รับการยกสถานะดีขึ้นในปี 2559 นี้ ก็น่าจะมีจำกัด ขณะที่ไทยน่าจะได้รับอานิสงส์ทางอ้อมจากความเชื่อมั่นต่อภาพลักษณ์สินค้าที่ดีขึ้นเป็นหลัก
• ภาพรวมสินค้าประมงส่งออกของไทยไปยังสหรัฐฯ ในปี 2559 จะมีทิศทางที่ดีขึ้นและคาดว่าจะพลิกกลับมาขยายตัวเป็นบวกครั้งแรกในรอบ 4 ปี อยู่ในช่วงร้อยละ 3.0-5.0 (YoY) จากการฟื้นตัวของกำลังการผลิตกุ้งในประเทศซึ่งเป็นสินค้าส่งออกสำคัญไปยังสหรัฐฯ ในขณะที่การขยับสถานะของไทยในรายงานการค้ามนุษย์ก็น่าจะเป็นส่วนช่วยส่งเสริมภาพลักษณ์สินค้าไทยและส่งผลดีต่อการส่งออกสินค้าประมงไทยไปยังสหรัฐฯ ในระยะข้างหน้า